przedstawiający
  • hasło
    8.06.2014
    8.06.2014
    Czy wyrażeń w haśle i pod hasłem, kiedy mowa o hasłach słownikowych, można używać zamiennie?
  • Ile jest trybów w polszczyźnie?
    18.04.2003
    18.04.2003
    Spotykam się z tym problemem na co dzień: wcześniej uczyłem Polaków francuskiego, teraz uczę Węgrów polskiego. Gdy natrafiam na zdanie typu: „Powiedział, żebym mu dał…”, to tłumaczę moim uczniom, że jest to tryb łączący, mylnie przedstawiany przez polskie gramatyki jako przypuszczający. Przecież istnieje zarówno syntaktyczna, jak i semantyczna różnica między powyższą formą a podobną w zdaniu: „Wiem, że dałbyś mi, gdybym cię o to poprosił”.
    Wprawdzie kilku polskich gramatyków proponowało rozróżnienie między obu trybami (tak przecież odmiennymi), ale nie przyjęło się ono, mimo że ułatwiłoby życie nauczycielom tych języków, w których istnieje osobny tryb przypuszczający i osobny łączący (romańskie) i nauczycielom polskiego na Węgrzech. Istnieje zresztą wiele takich zjawisk, których inne niż tradycyjne przedstawienie ułatwiłoby dzieciom naukę języków (np. we francuskim pojęcie równoważnika zdania jest obce, uważam, że również i w polskim jest ono niepotrzebne). Czy nauka gramatyki polskiej nie powinna być w jakiejś mierze nastawiona porównawczo, aby dzieci nauczyć, że nie wszędzie na świecie ludzie myślą takimi kategoriami, jakie zostały zdefiniowane (dość dawno temu na dodatek) przez polskie gramtyki?
    Dziękuję za odpowiedź
    Arkadiusz Karski
    Bukowno / Budapeszt
  • Illa czy Iłła?
    20.12.2011
    20.12.2011
    Dzień dobry,
    jaka jest prawidłowa transkrypcja ukraińskiego imienia Ілла (nie jestem pewny, czy formularz Poradni pozwala na wpisywanie cyrylicy – chodzi mi o imię Illa/Iłła) oraz jego odmiana?
    Pozdrawiam,
    Jarek Hirny
  • Iwo
    11.03.2012
    11.03.2012
    Szanowni Państwo,
    w Państwa Poradni pojawiało się już pytanie o imię Iwo, ale udzielano na nie sprzecznych odpowiedzi: prof. Bańko zaleca odmianę z dodaniem -n-, a prof. Grzenia dopuszcza (a wręcz zaleca!) odmianę: Iwa, Iwowi…, a także pozostawianie postaci nieodmiennej. Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN (1999) też postępuje niekonsekwentnie: na str. 1506 informuje, że imię Iwo jest nieodmienne, a na str. 1648 przedstawia odmianę z -n-.
  • Jak mówić do księdza?

    20.10.2021
    20.03.2019

    Szanowni Państwo,

    mój syn jest ateistą, i w związku z tym nie uczęszcza na zdjęciach z religii. W szkole zwrócono mu uwagę że niepoprawnie wita (dzień dobry) oraz tytułuje (per pan) księdza.

    Jak poprawnie powinien zwracać się do księdza ateista?


    Dziękuję bardzo za odpowiedź


    Pozdrawiam

  • Jako w funkcji spójnika
    5.06.2016
    5.06.2016
    Szanowni Państwo,
    jaki przypadek powinien wystąpić po jako: Pójście na skróty oznacza utratę wiarygodności jako zdystansowanego, obiektywnego badacza?

    Dziękuję.
    Z poważaniem
    Kasia C.
  • Jak przedstawić komuś swoją żonę
    19.12.2014
    19.12.2014
    Szanowni Państwo,
    jaka jest najbardziej poprawna, najbardziej elegancka forma przedstawienia nazwiska rodowego małżonki: Maria Nowak z Kowalskich, Maria z Kowalskich Nowak, Maria Nowakowa z Kowalskich, Maria z Kowalskich Nowakowa, Maria Nowak de domo Kowalska, Maria de domo Kowalska Nowak, Maria Nowak primo voto Kowalska czy może jeszcze jakieś inne? Jaki rejestr mają te formy, czy któreś z nich są polecane, odradzane, nacechowane?
    Z szacunkiem
    Bartek, stały czytelnik
  • ja na początku zdania
    2.12.2005
    2.12.2005
    Poniższy tekst został zamieszczony na jednym z portali internetowych. Zarzucono mi, że nie zaczyna się zdania od ja. Czy osoba zwracająca mi uwagę miała rację?
    „Drodzy Obrońcy, «poszperajcie» trochę po serwisie, a znajdziecie całą historię powstania tradycji Świętego Mikołaja. Ja popieram wszelkie przejawy dobrego serca dla innych i dziwię się moim bliźnim, że bywają tak nietolerancyjni…”.
  • Jan Kowalski z tej strony
    14.02.2006
    14.02.2006
    Dzień dobry,
    bardzo często w rozmowach telefonicznych słyszy się „Dzień dobry, Jan Kowalski z tej strony”. Chciałem spytać o poprawność owego zwrotu z tej strony.
    Dziękuję i pozdrawiam,
    marcin wiśniewski
  • Jarema i Jeremi
    17.02.2015
    17.02.2015
    Szanowni Państwo,
    czy Jarema i Jeremi to dwa różne imiona? Do tej pory wydawało mi się, że pierwsze jest wschodnią wersją drugiego, ale ktoś mi ostatnio zasugerował, że jest inaczej.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego