przedwojenny
  • polskie nazwy przedwojenne dziś
    29.03.2015
    29.03.2015
    Zgodnie z zaleceniem Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP (KSNG) dla miejscowości znajdujących się na terenie II RP, lecz obecnie leżących poza terytorium Polski można stosować przedwojenne urzędowe nazwy, pod warunkiem, że obecnie ich nazwy są jedynie zaadaptowaniem do nowego języka. Czy ta zasada dotyczy również miejscowości, które jedynie w latach 1919–1920 były pod Zarządem Cywilnym Ziem Wschodnich, ale miały wtedy swoje polskie urzędowe nazwy?
  • Polszczyzna przedwojennego Lwowa

    12.07.2022
    12.07.2022

    Dzień dobry,

    czy istnieją jeszcze społeczności lub choćby pojedynczy ludzie posługujący się gwarą lwowską (czy może raczej odmianą języka polskiego w jakiś sposób kontynuującą tę przedwojenną gwarę)? Czy powstają współcześnie jakieś teksty w tej gwarze? Czy można stwierdzić jednoznacznie, że jest ona martwa?

  • akonto, a conto
    13.11.2015
    13.11.2015
    Szanowna Poradnio!
    W przedwojennej piosence Umówiłem się z nią na dziewiątą Eugeniusz Bodo śpiewa: Zaraz wezmę od szefa akonto, kupię jej bukiecik róż”. No właśnie, akonto czy a conto? Piosenka jest przedwojenna, czy wpływ na zapis tekstu miałaby ewentualnie przedwojenna ortografia, to, jak się wtedy pisało? A może nie ma to żadnego wpływu na zapis?
    Pozdrawiam
    Małgorzata D.
  • pomagać do czegoś?
    28.11.2013
    28.11.2013
    Zauważyłam ostatnio w art. 291 i 292 Kodeksu karnego wyrażenie pomagać do i zaczęłam się zastanawiać, czy takie połączenie jest poprawne. Po wyszukiwaniu w korpusie (wersja demonstracyjna) znalazłam te wyrazy w takim samym znaczeniu również w art. 122 Kodeksu wykroczeń, w reszcie wyników były one użyte w innym sensie (np. pomagać do końca). Skąd w tekstach prawnych taka konstrukcja, której nie używa się (czy na pewno?) w języku ogólnym, i czy jest ona poprawna?
  • czarnosecinny
    27.10.2005
    27.10.2005
    Co to znaczy, że coś jest czarnosecinne? Często słyszę ostatnio to słowo, ale nigdzie nie mogę znaleźć jego znaczenia.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
  • daty i godziny
    30.04.2003
    30.04.2003
    Mili Państwo!
    Proszę o rozstrzygnięcie, czy dopuszczalne jest w języku polskim zapisywanie godziny w następujący sposób: o 20-tej, o 18-tej itp. Niestety, mimo usilnych starań, nie znalazłam odpowiedzi na to pytanie w żadnym popularnym słowniku. Bardzo dziękuję za pomoc.
    Z poważaniem
    Małgorzata Matuszczak
  • Dom dziecka

    23.01.2022

    Szanowni Państwo,


    czy można określić, kiedy i w jakich okolicznościach pojawiło się wyrażenie dom dziecka i zastąpiło określenia w rodzaju sierociniec, dom sierot itp.? Spotkałem się z informacją, że zmiana ta nastąpiła po II wojnie światowej, ale bardziej na zasadzie domysłu niż potwierdzonego faktu.


    Z wyrazami szacunku

    Piotr Michałowski

  • Ergo od Rebeki
    4.05.2020
    4.05.2020
    Proszę o wyjaśnienie, czym było ergo z tanga do słów A. Własta pt. „Rebeka”.
    Od dawna głowię się na tym, co też ów młodzian mógł kupić… Jakiś czas temu zostałem zapytany o to przez znajomą i nie potrafiłem jej odpowiedzieć. Wspólnie doszliśmy do wniosku, że mogła być to rzecz przyziemna, która ma to kontrastować z nagłym wybuchem romantycznych uczuć Rebeki, a jednocześnie czymś przydatnym w podróży (bo przecież Wymarzony jest przejazdem).
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Mario Kiliński
  • imię i nazwisko
    13.01.2013
    13.01.2013
    Wg zasad pisowni szyk w podpisach to: imię i nazwisko. Czy w latach przedwojennych obowiązywały inne zasady szyku w podpisach? Proszę o pomoc.
  • imiona obce i ich polskie odpowiedniki
    3.02.2010
    3.02.2010
    Czy tłumaczeniem imion obcych na język polski rządzi jakaś jednoznaczna reguła? Pisze się np. Paweł Apostoł, ale Paul McCartney. W przedwojennym piśmiennictwie tłumaczono wszystkie imiona i to chyba było rozwiązanie lepsze od dzisiejszego, które jest chwiejne.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego