przeszło
  • To nie haplologia…

    8.04.2016
    8.04.2016

    Szanowna Poradnio,

    słowniki języka polskiego podają zgodnie jeden przykład haplologii: sześcian zamiast sześciościan (wzorem: ośmiościan). Przykład znakomity, ale i chyba nader odosobniony…

    Czy istnieje w polszczyźnie więcej takich wyrazów? Czy, przykładowo, można dopatrzyć się haplologii w następujących wyrazach: skoczogonek (skoczoogonek), scenopis (scenoopis), mięsopust (mięsoopust); ewentualnie haplologii „głoskowej”: dysonans (dyssonans), falstart (falsstart)?

    Michał Gniazdowski

  • udrożniać czy udrażniać?
    6.01.2011
    6.01.2011
    Szanowni Eksperci,
    w reklamach telewizyjnych promujących medykamenty przeciw katarowi mówi sie o tych lekach, że udrożniają nos. Czy nie powinny one nosa tego udrażniać?
    Dziękluję
    Iwona
  • wampir i wamp
    14.05.2009
    14.05.2009
    Chciałabym zapytać o dokładną etymologię rzeczownika wampir, a także poznać istotę powiązania między nim a określeniem kobiety demonicznej, tzn. wampem.
    Łączę wyrazy szacunku,
    ww
  • Wielkie i małe litery w didaskaliach
    24.05.2018
    24.05.2018
    Witam,
    czy poniższy dialog ma poprawną formę? Mam wątpliwości, czy komentarze w nawiasach pisać małą czy wielką literą.
    (Nauczyciel zakończył powitanie słowami…)
    Nauczyciel: Teraz przejdziemy do tematu lekcji. (cisza w klasie)
    Uczeń: (Śmiejąc się) A jaki jest temat lekcji? (Uczeń lubił prowokować nauczyciela)
    Nauczyciel: (Do ucznia) Czy odrobiłeś zadanie domowe?
    (Uczeń zrobił smutną minę)
    Uczeń: (Szepcząc do siedzącego obok kolegi) Czy coś było zadane?
  • wolontariacki, wolontaryjny, wolontarystyczny
    14.01.2014
    14.01.2014
    Dzień dobry,
    pracuję w jednej z placówek zajmujących się tematyką wolontariatu. Często pojawia się problem z utworzeniem przymiotnika od słowa wolontariat. Czy powinno mówić się np. działalność wolontaryjna czy wolontariacka?
    Z niecierpliwością czekamy na odpowiedź.
    Pozdrawiam,
    Katarzyna Jaśkiewicz
  • wsie i dzielnice
    28.09.2009
    28.09.2009
    Witam serdecznie,
    mam prośbę o informację, które sformułowanie jest poprawne: „Mieszkam na ulicy Głębockiej na Białołęce” czy „Mieszkam na ulicy Głębockiej w Białołęce”. Białołęka to jedna z dzielnic Warszawy i do tej pory wydawało mi się, że poprawne jest sformułowanie mieszkam na Białołęce, ale przeczytałam artykuł w Gazecie Wyborczej, którego tytuł brzmi: Na ulicy Jasiniec w Białołęce. Czy jest jakaś zasada, która ma tu zastosowanie?
    Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
  • W złożeniach liczebnikowo-przymiotnikowych zawsze półtora
    2.10.2018
    2.10.2018
    Szanowni Państwo
    Półtoragodzinny? Dlaczego tak? Półtoragodzinny – taki zapis w SJP PWN. Czy nie powinno być raczej – półtorejgodzinny, skoro mówimy/piszemy półtorej godziny? Rok – półtora roku, godzina – półtorej godziny (wyraźne zróżnicowanie ze względu na rodzaj), a tymczasem i półtoraroczny, i półtoragodzinny jednakowo.
    Będę wdzięczna za wyjaśnienie,
    z pozdrowieniami – stała czytelniczka Poradni
  • Zdobyć na

    4.07.2022
    4.07.2022

    Szanowni Państwo,

    coraz częściej widzę w mediach wyrażenie „zdobyć coś na kimś” (np. „zdobyty na Rosjanach czołg”). Czy jest ono poprawne? Mnie trochę razi (z powodu przyimka „na”). Spotkałam się jednak z opinią, że taka konstrukcja pojawia się w literaturze o tematyce historycznej. Być może więc jest to poprawne wyrażenie z „terminologii” historycznej, które „przeszło” do języka codziennego.


    Pozdrawiam

  • Zgódź się i chodź

    31.10.2023
    31.10.2023

    Serdecznie proszę Państwa o wyjaśnienie, dlaczego w drugiej osobie trybu rozkazującego czasowników 2. koniugacji pojawia się zazwyczaj o, a czasami ó, np. „chodzę/chodź”, „szkodzę/szkodź”, ale „godzę/gódź”, „wodzę/wódź (na pokuszenie)”. Od czego to zależy?

  • absmak
    26.12.2010
    26.12.2010
    Moje pytanie dotyczy poprawności utworzenia i w ogóle przydatności słowa absmak. Wydaje mi się, że przedrostek ab- nie ma takiej samej funkcji co przedrostek nie-, więc nie ma sensu tworzyć obok niesmaku synonimiczny mu absmak.
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego