Szanowni eksperci,
proszę o pomoc w odmianie nazwisk w bierniku l. mnogiej: Jemioło, Tabin, Olbert, Rozmus, Żero, Kiełbasa, Gurgul. Jaką należy przyjąć kolejność płci na zaproszeniach, jeśli na jednym zaproszeniu zapraszam dwie niespowinowacone ze sobą osoby odmiennej płci i bliżej znam mężczyznę niż kobietę? Czy decydującym kryterium jest zawsze kryterium grzecznościowe (wtedy kobieta), czy też mogę albo wręcz powinienem wpisać najpierw mężczyznę, gdyż jego znam bliżej?
Pozdrawiam
Kamil

Szanowny Panie Profesorze,
Od dawna nurtuje mnie pytanie o właściwe brzmienie nazw niektórych ulic. Oto przykład: kwiat nazywa się hiacynt, więc ulica jego „imienia” to ulica Hiacyntowa czy ulica Hiacynta. Funkcjonują bowiem, np. w Warszawie, ulice takie jak Jelenia, Słonia (nie od nazwiska osoby). Mam więc pytanie, czy właściwym nie byłoby, aby ulica czerpiąca swą nazwę od nazwy zwierzęcia (jeleń) nazywała się ul. Jeleniowa, nie zaś Jelenia, ul. Słoniowa, nie zaś Słonia itd. Nie ukrywam, że w gronie przyjaciół od bardzo dawna prowadzimy spór w tej sprawie. Czy zechce Pan Profesor łaskawie wyrazić swą opinię? Bardzo dziekuję.

Dzień dobry,

czy didaskalia przerywają cytat ujęty w cudzysłów? Podam taki przykład wypowiedzi dialogowej:

– Powiem im tak: "Drodzy przyjaciele chrześcijanie - z naciskiem na "chrześcijanie" – coś wam wytłumaczę..."

Czy chrześcijanie w didaskaliach wymagają użycia cudzysłowu ostrokątnego jako oznaczenia cytatu zagnieżdżonego, czy też może być użyty ponownie cudzysłów apostrofowy?

Z góry dziękuję za odpowiedź

stała czytelniczka Poradni

Mam pytanie co do odmiany słowa, a właściwie imienia Piksel. Tak nazywa się mój pies i ja mówię: Piksla, (z) Pikslem, (o) Pikslu itd., a inni prawie zawsze: Piksela, (z) Pikselem, (o) Pikselu itd. Wydaje mi się, że imię powinno się odmieniać tak, jak ja je odmieniam, a takiego zwykłego piksela komputerowego należy odmieniać właśnie z tym e, ale dalej nie jestem pewna. A może to w ogóle bez znaczenia i obie formy są poprawne?

Dzień dobry,

bardzo proszę o pomoc w rozstrzygnięciu sporu. Autorka książki umieszcza nazwy/ksywki określające osoby, typu: ptaszyna, ptyś, misiu. Pytanie, czy takie „ptaszyny” powinny być pisane wielką czy małą literą?

Z góry dziękuję za pomoc.

Dobrego dnia!

Czy w tym zdaniu nie należałoby użyć zaimka „jego”? Podmiotem i wykonawcą czynności w całym tym zdaniu jest adresat tej wypowiedzi, a nie jego przyjaciel. Jakie zasady należy rozważyć przy ocenie poprawności tego zdania?

Jeśli po przeanalizowaniu siebie, dalej uważasz, że powinieneś porozmawiać z przyjacielem, jasno powiedz mu, w czym jest problem, i za pomocą pytań pomóż mu zrozumieć swój błąd.

Dzień dobry,
interesuje mnie kwestia wzajemnego związku słów ślepy i ślepia. Znaczenia mają poniekąd przeciwne, natomiast wywodzą się (chyba) ze wspólnego źródła. Ciekawiłoby mnie, kiedy i w jaki sposób doszło do takiego rozejścia się znaczeń. Czy byłaby tu jakaś analogia do znaczeń słowa czerstwy w polszczyźnie i czeszczyźnie?
Pozdrawiam serdecznie

Chciałbym zapytać o interpunkcję bliskoznacznych zestawień typu: w każdym razie, bądź co bądź, tak czy inaczej, tak czy siak, tak czy owak. Przeszukanie poradnianego archiwum np. pod kątem słowa owak, najczęściej używanego przez prof. Mirosława Bańkę, wykazuje, że interpunkcja tej ostatniej konstrukcji jest dość niejednolita. Czy można tu mówić o jakichś tendencjach do wydzielania bądź niewydzielania przecinkami (przecinkiem), np. w zależności od pozycji w zdaniu?

Czy sformułowanie „Mamy trójkę osób” jest poprawne?

Czy poprawne jest pisanie „przed i po jedzeniu”, czy powinno się napisać np. „przed jedzeniem i po nim”?

Z góry dziękuję za odpowiedź