przypadkiem
  • pkt
    1.03.2003
    1.03.2003
    Proszę odpowiedzieć na pytanie, czy skrót pkt powinien mieć w jakimkolwiek przypadku kropkę, tak jak np. dr. Proszę o uzasadnienie.
  • porter i stout
    16.11.2012
    16.11.2012
    Dzień dobry,
    jestem członkiem Polskiego Stowarzyszenia Piwowarów Domowych, aktywnie uczestniczę w życiu społeczności piwowarów. W środowisku często pojawia się problem z odmianą nazw Porter i Stout. Część twierdzi, że powinno się mówić „Piwosz prosi o kufel Porteru i pintę Stoutu”, inni uważają, że Portera i Stouta. Brakuje nam wyjaśnienia autorytetu, którym można by rozwiać raz na zawsze ten problem.
    Łączę wyrazy szacunku i liczę na odpowiedź.
    Jacek Andrzejewski
  • powtarzanie wyrazów
    5.04.2002
    5.04.2002
    Kiedy byłem w szkole, moja polonistka zawsze poprawiała mi na czerwono zdanie: „Moim ulubionym okresem jest okres romantyzmu”. Oczywiście chodziło o powtórzenie słowa okres. Wtedy mnie to bulwersowało, dziś zgadzam się z oceną polonistki. Niemniej w wielu przypadkach powtórzenie tego samego wyrazu jakoś mnie nie razi.
    Pomijam tu oczywiście przypadki, kiedy chodzi o świadomy zamysł stylistyczny; pomijam wszelkie dilogie, anafory itp. Chodzi mi o zwykły tekst i o takie sytuacje, gdy trudno ocenić, czy powtórzenie już jest nadużyciem, czy jeszcze nie. W niniejszym pytaniu powtarzają się powtórzenie, przypadki, chodzi o, a także polonistka, którą mogłem zastąpić nauczycielką, ale nie zrobiłem tego, ponieważ wydaje mi się, że nie trzeba. Ale może trzeba?
    Albo takie zdanie: „Przydawka stojąca przed rzeczownikiem opisuje go, stojąca po nim – klasyfikuje”. Czy jest istotne, by silić się na wyszukiwanie synonimu i zamiast drugiego stojąca pisać następująca? Albo w ogóle pominąć imiesłów? (Wystarczyłoby samo po nim).
    Kiedy piszę sobie sam, niespecjalnie się tym przejmuję. Problem zaczyna się wtedy, kiedy dziecko prosi, by mu sprawdzić wypracowanie. Sprawdzam, nie razi mnie, a potem nauczycielka uznaje to i owo za błąd, w moim przekonaniu nieraz na wyrost.
    Nie oczekuję w tej kwestii surowych uregulowań. Wierzę w to, że użytkownik języka ma tu stosunkowo dużą swobodę. Niemniej nie chciałbym za bardzo zabrnąć w liberalizm, bo może się okazać, że jednak…
    Liczę (jak zawsze) na krótką odpowiedź, ale równocześnie wdzięczny byłbym za wskazanie, gdzie mógłbym znaleźć obszerniejsze omówienie tego zagadnienia.
    Dziękuję.
  • Rampersy jak pampersy
    11.12.2015
    11.12.2015
    Witam serdecznie,
    Czy poniższą odmianę przez przypadki mogę uznać za prawidłową?
    przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
    mianownik rampers rampersy
    dopełniacz rampersa rampersów
    celownik rampersowi rampersom
    biernik rampers rampersy
    narzędnik rampersem rampersami
    miejscownik rampersie rampersach
    wołacz rampersie rampersy
    Pozdrawiam serdecznie
    Beata Dąbrowska
  • sangha
    11.07.2006
    11.07.2006
    Dzień dobry!
    Sangha – zakon buddyjski. W SWO PWN 2004 znajduję formę sangsze. Słowniki ortograficzne PWN omijają celownik i miejscownik (podają tylko sanghę). Natomiast w Wielkim słowniku ortograficzno-fleksyjnym pod red. Podrackiego występuje tylko sandze. Obie formy znajdują się w Oficjalnym słowniku polskiego scrabblisty (zapewne znalazły się tam obocznie, kiedy jeszcze słowniki nie podawały informacji o odmianie). Proszę o opinię, jak również przyporządkowanie do odpowiedniego przypadka form: sanghi, sanghy.
    Pozdrawiam.
  • Smok o tysiącu głów

    15.03.2017
    15.03.2017

    Przeczytałem niedawno w gazecie tytuł smok o tysiącu głów. Fraza ta zabrzmiała mi jakoś sztucznie. Bo czy nie przypadkiem: smok o tysiącu głowach? Ale z drugiej strony chyba smok o tysiącach głów?

    Zacząłem szperać i wyczytałem, że w podobnych sytuacjach rzeczownik powinien być w dopełniaczu, chyba że mamy do czynienia z liczebnikiem w celowniku lub miejscowniku i wtedy rzeczownik występuje w tych samych przypadkach. Ale co wtedy ze smokiem o tysiącach głów?

    Pozdrawiam.

  • Stopień „obcości” zapożyczenia leksykalnego

    24.04.2024
    24.04.2024

    Szanowni Państwo,

    jaką należy przyjąć metodę przy decydowaniu, które wyrazy obcego pochodzenia są wciąż na tyle obce w odbiorze użytkowników języka, że należy zapisywać je w tekście kursywą? Chodzi mi przede wszystkim o zapożyczenia z języka angielskiego takie jak: feedback, coaching czy gaslighting, które zyskały na popularności szczególnie w pewnych branżach, a mimo to wciąż brzmią dość obco.

  • szczegóły zapisu bibliograficznego
    16.02.2009
    16.02.2009
    Dzień dobry,
    mam pytanie dotyczące zapisu bibliograficznego w przypadku cytowania Konstytucji, Dekretów, Deklaracji Soboru Watykańskiego II. Czy Sobór Watykański II jako instytucję sprawczą tychże dokumentów należy pisać prostą czcionką i bez kursywy, czy też traktować tę nazwę jako część tytułu publikacji i zapisać kursywą: Sobór Watykański II. Konstytucje, Dekrety, Deklaracje? Nie jestem też pewna interpunkcji. Powinny być kropki czy przecinki?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • Tezcatlipoca i Xipe Totec
    21.10.2019
    21.10.2019
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy odmiany imienia azteckiego bóstwa Tezcatlipoca oraz związanego z nim imienia Xipe Totec. Wydaje mi się, że we wszystkich przypadkach w ostatniej sylabie imienia Tezcatlipoca pozostanie c, z wyjątkiem dopełniacza: Tezcatlipoki. Podobnie w przypadku Xipe Toteca – wszędzie zdecydowałabym się na pozostawienie c, z wyjątkiem narzędnika: Xipe Totekiem.
    Będę wdzięczna za odpowiedź, czy moje ustalenia są poprawne.

    Z poważaniem
    Felicyta
  • tytuły hebrajskich tekstów świętych
    20.12.2012
    20.12.2012
    Szanowni Państwo,
    w Misznie w tekście zasadniczym jest stosowana wielka litera w wyrazie Mędrcy, np. „Mędrcy mówią’’, a dalej jest ich wypowiedź. W przedmowie zaś litera mała, np. mędrcy, mędrcy rabiniczni. Czy nie powinna być zawsze wielka? Zapisano również Talmud Jerozolimski, Talmud Palestyński wielką literą, ale Biblia hebrajska. Czy nie powinno się konsekwentnie kierować zwyczajem i pisać Biblia Hebrajska?
    Z wyrazami szacunku
    Iwona Stachowicz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego