przypisanie
  • reifikacja

    5.10.2021
    5.10.2021

    Szanowni Państwo!


    Jestem ciekaw, jak nazywa się środek stylistyczny polegający na przypisaniu człowiekowi cech przedmiotów (przeciwieństwo antropomorfizacji). Na przykład: „Człowiek jak lód, kamień”.


    Łączę wyrazy szacunku

  • rodzaj gramatyczny nazw własnych
    3.09.2004
    3.09.2004
    Czy i jak zmienia się rodzaj rzeczowników, które stają się pseudonimami osób lub są wyrazami obcymi o innym niż polski odpowiednik rodzaju? Na przykład:
    1) Jeden ze znajomych (mężczyzna) ma pseudonim Bydlę. Czy powinniśmy pisać „Napisałem Bydlęciu”?
    2) Inna osoba, również mężczyzna, ma pseudonim Heidi. Czy powinniśmy pisać „Heidi napisał” czy „Heidi napisała”?
    3) „Apple (firma komputerowa) wyprodukowało czy wyprodukował”?
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Rozsądna uprawa ziemniaków
    7.07.2016
    7.07.2016
    Szanowna Redakcjo,
    mam problem z logicznym odbiorem treści zdania: Zapytał, czy w świetle najnowszych badań nie uważa, że uprawa ziemniaków na tych terenach nie jest zbyt rozsądna. Po pierwsze, czy uprawa może być rozsądna? Po drugie, czy nie jest nierozsądna, czy nie jest rozsądna?

    Z poważaniem
    Kasia
  • SA, SS
    7.06.2005
    7.06.2005
    Jaki rodzaj gramatyczny należy przypisać nazwom hitlerowskich formacji SA i SS? Czy SS powstała, powstało, czy powstał? To samo się tyczy się SA. Jaka zasada gramatyczna tym rządzi?
  • seksmaszyna
    29.04.2011
    29.04.2011
    Drodzy eksperci,
    jak należy zapisywać wyraz seksmaszyna (seks-maszyna, sex-maszyna, seksmaszyna, sexmaszyna)? Znaczenie słowa jest chyba zrozumiałe dla wszystkich (wyuzdana, pociągająca kobieta, najczęściej blond, uwielbiająca uprawiać seks i dająca rozkosz mężczyźnie).
  • Się a siebie
    5.06.2020
    5.06.2020
    Szanowni Państwo!
    Czy następujące frazy można stosować zamiennie, czy mają takie samo znaczenie? …wyraża się w decyzji grupy i …wyraża Siebie w decyzji grupy (tak, duże S).
    Z poważaniem
    Witold Dociekliwy
  • słać i ścielić
    14.06.2012
    14.06.2012
    W Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN czasowniki ścielić i pościelić przypisano do tej samej grupy koniugacyjnej – VIa. Dlaczego więc formę 3. os. lp. ścieli uznaje się za niepoprawną (popr. ściele), a pościeli za poprawną? Z czego wynika ta rozbieżność? Czy końcówki w przywołanych formach nie powinny być jednakowe?
  • Słoweńskie Novo Mesto

    4.10.2017
    4.10.2017

    Czy można obecnie spolszczać już nazwę słoweńskiego miasta (oryg. Novo Mesto) i zapisywać jako Nowe Miasto? Jeśli nie można tego robić, to jak należy odmieniać tę nazwę i czy należy wówczas pisać np.: w Novym Meście?


    Z szacunkiem

    Andrzej, Toruń

  • Smart-
    8.05.2019
    8.05.2019
    Szanowna Poradnio,
    w jaki sposób zapisywać słowa z przedrostkiem smart-, dodawanym do różnorakich „inteligentnych” sprzętów? Spotykam się z chyba wszystkimi możliwościami zapisów, np. smartfon, smartDOM, smart TV, telewizor smart. Czy można uznać smart- za przedrostek i pisać takie wyrazy łącznie, używać łącznika jak w quazi-, czy po prostu przyjąć, że nie ma żadnej zasady i uznawać samowolkę w zapisie?
  • sobie

    29.03.2023
    29.03.2023

    płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki

    Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...

    Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,

    Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).

    A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...

    Z poważaniem

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego