przypomnieć
  • Ćpać i jemu podobne
    26.04.2018
    26.04.2018
    Moje pytanie dotyczy odmiany czasownika ćpać dla trzeciej osoby liczby mnogiej w czasie przeszłym w trybie niedokonanym.
    Oglądając film Pokahontas przypomniało mi się, że Indianie łowili ryby, odurzając je uprzednio preparatem roślinnego pochodzenia. Oznacza to, że oni te ryby doprowadzali do stanu, młodzieżowo ujmując, naćpania, czyli je – i tu nie jestem pewna – naćpywali?

    Będę wdzięczna za szybką odpowiedź.
    Pozdrawiam
    El
  • dawne nazwy pokrewieństwa i powinowactwa
    5.02.2002
    5.02.2002
    Co znaczy słowo świekra? Jakie są jeszcze inne określenia pokrewieństwa i powinowactwa używane w dawnej polszczyźnie?
    Pozdrawiam,
    U. Radło
  • Dupiarz

    28.07.2022
    28.07.2022

    Dzień dobry!

    Czy słowo "dupiarz" użyte przez Prezydenta Warszawy jest obraźliwe (zwłaszcza dla kobiet), biorąc pod uwagę że:

    - użył go wobec siebie samego,

    - jest to neologizm (albo określenie slangowe) i można je interpretować dowolnie

    - nie odnosi się do kobiet, tylko do mężczyzn (mam na myśli, że wiele kobiet jest tym urażonych)

    - gdyby użył tego słowa gej, wówczas bez względu na to czy odniósłby je do siebie, czy do innych mężczyzn, nie odnosiłoby się ono do kobiet?

  • duże litery i wielkie litery
    4.07.2003
    4.07.2003
    Czy poprawne jest użycie sformułowania duża litera? Byłem uczony, że powinno się używać wielka litera, ale zauważyłem, że nawet w niektórych uchwałach ortograficznych RJP (nr 5, br 9) stosuje zwrot duża litera.
  • dużo różnych pytań
    21.02.2002
    21.02.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam nadzieję, że Poradnia Językowa jeszcze działa (nie miałam z Państwem od dłuższego czasu kontaktu) i będę mogła skorzystać z Waszej pomocy. Oto moje pytania:
    1. Czy istnieje w polskim języku słowo ewaluować (od angielskiego evaluate – oceniać.) W mojej pracy (firma zagraniczna) jest to coraz częściej używane.
    2. Czy poprawnie powinno być podkoszulek czy podkoszulka.
    3. Czy „modne” od kilku lat słowo molestować (w kontekście: 'wykorzystywać seksualnie') jest używane poprawnie? Przez wiele lat słowo to miało zupełnie inne znaczenie ('nagabywać') – teraz rozpanoszyła się kalka angielska i użycie tego słowa w pierwotnym znaczeniu wywołuje wręcz dwuznaczne uśmieszki. Czy więc słowo to w nowym znaczeniu jest weszło na stałe i oficjalnie do języka polskiego?
    4. Drażni mnie powszechne nadużywanie słowa sponsor. Czy można go zastąpic słowem fundator, darczyńca lub wręcz dobrodziej? A może mecenas, choć to ostatnie odnosić sie chyba powinno do wspierania sztuki? Czy słowo sponsor jest już oficjalnie uznawane w poprawnej polszczyźnie?
    5. W dalszym ciągu nie mogę pogodzić się ze słowem reklamówka, oznaczającym torebkę plastikową (a może plastykową – przy okazji – jaka jest poprawna pisownia słowa plastik?) Nigdy nie używam tego słowa – wydaje mi się strasznie rażące. A może jestem po prostu przeczulona i mogę bez oporu używać słowa reklamówka, jak to robi wiekszość?
    6. Ciągle rażąca wydaje mi się komórka zamiast telefon komórkowy (chyba głównie z powodu lenistwa językowego, podobnie jak i wspomniana wyżej reklamówka). Czy więc komórka jest poprawna?
    7. Wracam jeszcze do słów pochodzenia angielskiego. Czy jest przyjęta jakaś zasada odnośnie wymowy niektórych powszechnie używanych słów pochodzenia angielskiego w jęz. polskim? Chodzi mi o słowo keczup, oraz o nazwy własne jak Avon czy Nike. Niektórzy, wydaje mi się, że ze snobstwa (często są to osoby nie znajace angielskiego) wymawiają je jako [keczap], [Ejwon] oraz [Najki]. Ja, mimo ze znam doskonale jęz. angielski, w tych przypadkach wymawiam, jak się pisze (bo jestesmy w Polsce), ale może nie mam racji?

    Bedę zobowiązana za otrzymanie odpowiedzi.
    Pozdrawiam
    Barbara Rościszewska
  • Dwa tysiące dwadzieścia

    15.02.2021
    15.02.2021

    Często rok 2020 wymawiany jest jako dwa tysiące dwadzieścia zamiast dwa tysiące dwudziesty. Zastanawia mnie czy ta forma jest błędna i z czego może wynikać jej stosowanie?

  • dyżur i ostry dyżur

    11.01.2024
    11.01.2024

    Szanowni Państwo,

    co dokładnie oznacza dyżur?

    Podstawowa definicja pojęcia dyżur wskazuje na pełnienie obowiązków i okres pełnienia.

    Definicja pojęcia ostry dyżur wskazuje na okres i „obowiązek przyjmowania wszystkich chorych”, czyli raczej gotowość.

    Z kolei w Kodeksie pracy (art. 1515) znajdziemy już wprost „gotowość” i wzmiankę o tym, że jest możliwe „mieć dyżur”, a nie wykonać pracy.

    Dwie ostatnie definicje zdają się lekko kontrastować z pierwszą, w myśl której nie tylko gotowość jest potrzebna, ale też pełnienie. Czy w tej pierwszej definicji po średniku (lub nawet przed : ) nie miało być:

    „też: okres pozostawania w gotowości do pełnienia tych obowiązków”?

    Z góry dziękuję!

  • Dzień Kobiet
    12.03.2018
    12.03.2018
    Dzień dobry, zastanawiam się czy zapis z okazji dnia Kobiet jest poprawny. Mamy na myśli zapisanie dnia z małej litery.
  • Edypowy, nie Edypalny
    4.12.2010
    4.12.2010
    Jak powinien brzmieć przymiotnik od Edyp? W słowniku ortograficznym (i tylko tam) znalazłem jedynie słowo edypowy (i Edypowy), natomiast w dwóch recenzjach filmowych natrafiłem na takie zdania: w edypalnym motywie zabicia ojca i w tej edypalnej rozgrywce. Wydaje mi się, że ten drugi jest sztucznie utworzony i niepotrzebny, zapytuję jednak: czy potrzebne są dwa przymiotniki mające związek z Edypem, a jeśli tak, co należałoby określać mianem edypowy, a co edypalny?
  • euro
    25.10.2001
    25.10.2001
    W sierpniowym numerze Twojego Stylu przeczytałam, że euro w liczbie mnogiej to eura oraz że euro odmieniamy przez przypadki (podobnie jak funty, dolary itp.). Tymczasem w ulotkach pojawiających się coraz częściej w różnych bankach czytamy o wprowadzeniu euro (tu słowo to jest nieodmienne i bez liczby mnogiej). Bardzo proszę o wyjaśnienie, która forma jest poprawna.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego