przypuszczenie
-
Praga czeska25.11.200425.11.2004Skąd się wzięło określenie Praga czeska (Czeska?)? Nie mówimy przecież francuski Paryż, brytyjski Londyn ani włoski Rzym. Czy chodzi tutaj o odróżnienie miasta od dzielnicy Warszawy? Ale przecież w wypadku dzielnicy mówimy na Pradze, a nie w Pradze. Czemu więc „Byłem w Pradze czeskiej (Czeskiej?)”?
-
Precel
8.06.20218.06.2021Szanowni Państwo,
proszę o etymologię słowa precel ze wskazaniem jego źródłosłowu.
Z poważaniem
Stratos Vasdekis
-
Przecinki w wykrzyknikach6.04.20166.04.2016Szanowni Państwo,
kieruję do Państwa Poradni kwestię związaną z interpunkcją w takich oto krótkich zwrotach wykrzyknikowych: oj tak, och nie, ożeż ty, ej ty, ejżeż ty.
Czy pomiędzy słowami wchodzącymi w skład tych wypowiedzeń powinny być umieszczone przecinki?
Z poważaniem
R.M.
-
puszta20.11.200620.11.2006Witam Państwa!
Chciałabym się upewnić, czy dopuszczalny jest zwrot: „Byliśmy w puszcie” (step węgierski), czy tylko „Byliśmy na puszcie”. Serdecznie pozdrawiam!
K.M. -
Regionalne stulać ‘pleść bzdury, głupstwa; opowiadać niestworzone historie, zmyślać’
31.07.202131.07.2021Dzień dobry, chciałbym zapytać o etymologię używanego w Rzeszowie i okolicach czasownika stulać o znaczeniu: opowiadać głupoty, bzdury.
-
rozciąganie zasady18.01.201418.01.2014Zgodnie z podpunktem d) reguły [182] WSO obowiązuje pisownia rozdzielna partykuły nie, gdy występuje ona po przysłówkach bynajmniej i wcale „dla podkreślenia prawdziwości sądu — wbrew przypuszczeniom, że mogłoby być inaczej”. Czy można tę zasadę rozciągnąć na przysłówek zupełnie i pisać np. rzesze zupełnie nie zrzeszonych studentów?
-
Serce jako ośrodek uczuć 29.12.201529.12.2015Szanowni Państwo,
nie jestem pewien, czy jest to właściwe pytanie do językoznawców, ale spróbuję: Skąd właściwie wzięło się symboliczne traktowanie serca ludzkiego jako ośrodka uczuć? Czy jest w ogóle możliwe wskazanie jakichkolwiek źródeł takiego ujęcia? (Pismo Święte?).
Do namysłu nad tym pytaniem skłonił mnie film „Bogowie”, w którym pewna kobieta obawiała się, czy aby po transplantacji serca u męża jego uczucia wobec niej nie ulegną zmianie.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
spocony jak świnia15.03.201515.03.2015Skąd i kiedy w języku polskim pojawiło się powiedzenie spocony jak świnia? Świnie nie mają gruczołów potnych i się nie pocą, więc wyrażenie to nie jest specjalnie logiczne. W angielskim jest identyczne wyrażenie (sweat like a pig, ale etymologia wywodzi się podobno od pig iron czyli surówki hutniczej). Jest także podobne wyrażenie po włosku (sudare come un porco). Nie znalazłem tego wyrażenia w Korpusie Językowym, więc nie byłem w stanie sam określić, kiedy po raz pierwszy się pojawiło.
-
stere(o)obiektyw30.04.201130.04.2011Czy słowo stereobiektyw nie powinno mieć postaci stereoobiektyw? W przypadku innych cząstek mamy mikroorganizm, pseudoodwagę, ciemnooliwkowy, akustooptykę… Nie znajduję innego przykładu, w którym „uciekłoby” to o.
-
Szach i mat
4.11.20204.11.2020Dzień dobry,
kiedy gra się w szachy i się powie zaraz zrobię ci szacha mata, czy ta forma jest poprawna, czy należy mówić zaraz zrobię ci szach mata?
Z poważaniem,
Krzysztof Łodko
