przyrostek
  • Przyrostek -ista
    10.01.2018
    10.01.2018
    Czy jest jakaś zasada, która określa, dla których uzależnień można tworzyć „osoby poszkodowane” z końcówką -ista? Np. hazard – hazardzista, onanizm – onanista, morfinamorfinista. Ale nie powiemy (chyba, że się mylę – ale nie spotykam takich form) alkoholista (tylko alkoholik), zakupista (tylko zakupoholik) itp.
  • Przyrostek -ła
    4.12.2018
    4.12.2018
    Dzień dobry,
    szukałem odpowiedzi w internecie, lecz nie udało mi się nic znaleźć. Otóż, czy w języku polskim rozróżnia się końcówkę -ła (np. miotła, modła, jodła) i, jeśli tak, to co ona oznacza?
    Pozdrawiam,
    Filip
  • Przyrostek dzierżawczy -ów

    3.06.2024
    3.06.2024

    Szanowni Państwo. Często się słyszy w mowie starszych ludzi formy Janków, Marianów itd. w znaczeniu 'dom Janka', 'droga Mariana'. Skąd się to bierze i czy nazwy takich miejscowości, jak np. Rzeszów, Dynów, Brzozów należały kiedyś do osób, których imiona zaczynały się na Rzesz-, Dyn-, Brzoz-?

  • przyrostek -anin a dopełniacz liczby mnogiej
    6.09.2005
    6.09.2005
    gdańszczanin, D. lm. gdańszczan, PeruwianinPeruwian, Indianin – Indian, mahometanin – mahometan itd. Tak odmienia się większość wyrazów kończących się na -anin. Również grubianin, purytanin czy diecezjanin dają tylko formy przycięte, kończące się -an.
    Tymczasem Korsykanin daje już 2 warianty D. lm.: Korsykan a. Korsykanów. Podobnie wegetarianin. Wreszcie Afrykanin, meksykanin, anglikanin, kamilianin i augustianin mają już tylko formę z -anów (Afrykanów itd.).
    Skąd bierze się ta różnica?
  • przyrostek -ik w nazwach mieszkańców
    23.11.2009
    23.11.2009
    Proszę podać inny przykład formantu -ik (oprócz Anglik) w zakończeniu nazw mieszkańców
    Dziękuję
  • Zapis przyrostków i końcówek gramatycznych

    18.01.2023
    18.01.2023

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać, czy w języku polskim oddzielamy przyrostki słowotwórcze i końcówki fleksyjne; np. w wyrazie spokojny mamy przyrostek „-n-” i końcówkę fleks. „-y”, czy przyrostek „-ny” i końcówkę „-y”?

  • czasowniki z przyrostkiem -ną-
    26.11.2004
    26.11.2004
    Kwitł, kwitnął; wiądł, więdnął; sechł, schnął; głuchł, głuchnął – tu są poprawne obie formy. Zawilgł, pękł, zdechł, tęchł, chłódł – tu tylko krótkie. Ciągnął, stęknął, westchnął, kopnął, parsknął, nacisnął – tu tylko długie. Nieraz nie potrafię ocenić, czy wolno jakiejś użyć (np. bladnął) albo – czy należy poprawić (np. brzydnął). Czy istnieje jakieś kryterium prostsze niż zaglądanie za każdym razem do słownika?
  • odmiana nazw mieszkańców z przyrostkiem -anin
    22.03.2010
    22.03.2010
    Witam,
    przeczytałem w poradni, że nazwy mieszkańców z przyrostkiem -anin „mają w dopełniaczu liczby mnogiej tzw. formy bezkońcówkowe, przy czym temat fleksyjny wyrazu jest skrócony o końcowe -in, np. szczecinian, Rosjan”. Chciałbym się dowiedzieć, dlaczego rzeczowniki: leśnianin (mieszkaniec Leśnej [SPP 2004]), aganin (mieszkaniec Aganii [WSO 2003]) oraz dobrzanin (mieszkaniec Dobrej [SPP 2004]) są takie wyjątkowe i otrzymują w dopełniaczu końcówkę -ów.
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • przymiotniki dzierżawcze od imion
    5.01.2013
    5.01.2013
    Szanowni Państwo!
    1. Czy od imion męskich przymiotniki dzierżawcze są tworzone przyrostkami -owy, -owa, -owe, -ów (dawn.), zaś od imion żeńskich – przyrostkami -in/-yn, -ina/-yna, -ine/-yne?
    2. Jak brzmią przymiotniki dzierżawcze od żeńskich imion Jadwiga (-g-), Barbara (-r-), Weronika (-k-), Łucja (-j-), Wanda (-d-) i Dorota (-t-) oraz męskich imion Idzi (-i), Jerzy (-y) i Sylwester?
    Do siego roku!
    Z poważaniem
    słowacki czytelnik
  • nazwy żon
    14.02.2002
    14.02.2002
    Czy żona pana Radło to Radlicha, czy inaczej??? To chyba trochę zapomniany sposób „określania” żony przez utworzenie odpowiedniej końcówki, ale jake są (były) zasady w jęz. polskim?
    Radłowa nie brzmi ładnie, Mariuszowa Radło już lepiej, ale jak by to brzmiało w dawnej polszczyźnie?
    Bardzo mnie to interesuje. Będę ogromnie wdzięczna za opowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego