późniejszy
  • Przesada i przesadzanie
    20.09.2018
    20.09.2018
    Czy istnieje semantyczny bądź etymologiczny związek pomiędzy przesadzaniem w sensie przenoszenia roślin a przesadzaniem w sensie robienia czegoś w nadmiarze?
  • przewalczać [?]

    20.10.2023
    20.10.2023

    W artykule pt. „Problematyka muzyczna w najstarszych redakcjach benedyktynek w języku polskim” (S. Dąbek, Barok: historia, literatura, sztuka, Tom 4, Numer 2 (8) (1997) s. 67-74) cytuje XVII-wieczny starodruk, w którym pojawia się następujący zwrot dotyczący rytmu w śpiewie psalmów przez siostry zakonne: [śpiewać] „słów nieprzewalczaiąc”. Moja wątpliwość dotyczy znaczenia tego zwrotu. Współcześnie przewalczać, za SJP PWN, oznacza «walcząc, przezwyciężyć coś». Zatem w tym kontekście interpretowałbym to jako „nie zniekształcając [słów]”. Jednak autor cytowanego artykułu interpretuje to jako „nie przedłużając”. Kto z nas ma rację? Czy słowo to zmieniło znaczenie?ły>

  • przyłożyć ręki
    29.08.2002
    29.08.2002
    Konopnicka pisze o Asnyku: „Dziedziczy wreszcie naród po tym wielkim pieśniarzu swoim tę moc pełnienia służby ideału, którą długo i obficie czerpać będą ze schedy czynów jego ci, co ręki przyłożą do zaczętych przez niego prac społecznych”. Własnie, dlaczego „ręki przyłożą” a nie rękę (ręce) przyłożą.
    Pozdrawiam.
  • przymiotniki dzierżawcze od Hugo i Nerval

    14.12.2020
    21.03.2013

    Czy przymiotniki Hugoliański (od: Victor Hugo) i Nervaliański (od: Gérard de Nerval) zostały utworzone prawidłowo? Według mnie powinno być: Hugowski i Nervalowski (analogicznie do: StendhalStendhalowski).

  • przymiotniki wieloczłonowe
    8.03.2011
    8.03.2011
    Chciałbym spytać o pisownię potencjalnego przymiotnika od wyrażenia północ Republiki Południowej Afryki. Chcąc trzymać się reguły [186], powinniśmy napisać północno-południowo-afrykański. Jest to jednak połączenie tak egzotyczne, że wolę zasięgnąć Państwa opinii. Czy powyższą regułę można również zastosować do przymiotnika późno-zimno-wojenny?
  • psikawka
    14.04.2006
    14.04.2006
    Jak się nazywa plastikowe jajko (albo pojemniczek innego kształtu) do polewania wodą w śmigus-dyngus? W moich kręgach używa się słowa psikawka, usłyszałem je ostatnio również niezależnie w sklepie, ale obawiam się, że nie jest to słowo z polszczyzny ogólnej. Sikawka kojarzy się ze strażą pożarną, a polewaczka z konewką lub specjalnym samochodem. Nie potrafię znaleźć dobrego słowa…
    Życzę Wesołych Świąt i mokrego Poniedziałku!
  • psota
    5.07.2006
    5.07.2006
    Pierwszą część wersetu 13 w rozdziale 5 Trenów ks. Jakub Wujek przetłumaczył: „młodzieńców na psotę używali”. Mam kłopot ze zrozumieniem tego fragmentu. Domyślam się, że chodzi tu o jakieś staropolskie znaczenie słowa psota, którego nie znam. Czy mógłbym prosić o wyjaśnienie?
    Pozdrawiam,
    Jakub
  • realizacja
    21.12.2009
    21.12.2009
    Witam,
    jestem historykiem sztuki, więc mam pytanie z mojej dziedziny:) Czy uprawnione jest użycie słowa realizacja w kontekście samego projektu dzieła? Tak jak to jest przyjęte w języku angielskim czy francuskim, gdzie ów termin oznacza nie tylko urzeczywistnienie, ale i sam proces powstawania dzieła? Przecież każda realizacja może być kiedyś przerwana.
    Pozdrawiam i z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
    Kamila Podniesińska
  • reflektować
    27.01.2010
    27.01.2010
    W polskich tekstach homiletycznych i rozważaniach religijnych można często spotkać słowo reflektować w znaczeniu: 'rozważać coś, podejmować refleksję nad czymś'. Słowniki rejestrują jedynie formy: reflektować się i reflektować na coś. Czy wspomniane wyżej „kaznodziejskie” zastosowanie tego czasownika można uznać za poprawne?
    Z poważaniem,
    Maria Jankowska
  • Rembrandt van Rijn
    25.02.2002
    25.02.2002
    Obraz Rembrandta van Rijn czy van Rijna?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego