płacz
  • Kocham cię czy Cię kocham?
    26.09.2014
    26.09.2014
    Było już w Poradni o tym, że słowa ciebie czy tobie, które z kurtuazji piszemy od dużej litery w liście, w innej sytuacji, kiedy występują w dialogach powieści – piszemy od małej. A jak potraktować te wyrazy w tekście, np. wiersza czy piosenki, który w całości ma formę wypowiedzi adresowanej do kogoś, ale który najczęściej nie jest rzeczywistym wyznaniem, tylko właśnie takim sobie użytkowym tekstem?
  • krokodyle łzy
    24.04.2002
    24.04.2002
    Chciałbym się dowiedzieć, skąd wzięło się wyrażenie krokodyle łzy?
  • ludek

    15.02.2023
    15.02.2023

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie dotyczące słowa ludek. Jeżeli dobrze rozumiem, jest to zdrobnienie od słowa lud, ale jeśli tak, to czegoś tu nie rozumiem. Lud, jak wiadomo, oznacza zbiorowość, na przykład mieszkańców danego kraju. Więc idąc drogą logiki zdrobnienie ludek powinno znaczyć „mały lud”, czyli jakąś niewielką zbiorowość. Skoro tak, to czemu słowa ludek używa się w znaczeniu pojedynczego człowieka, na przykład gdy mówimy o kimś „mały ludek”, albo jak mamy słowo krasnoludek.

    Pozdrawiam

  • Narracja w dialogu
    1.06.2016
    1.06.2016
    Zastanawia mnie, jak zapisać w dialogu wtrącenie narratora, które nie odnosi się do wypowiedzi ani do osoby ją wypowiadającej, a występuje w środku kwestii dialogowej. Który wariant będzie poprawny?

    1.
    — Chciałabym, żebyś — mężczyzna spojrzał na nią niepewnie — opuścił ten dom.
    2.
    — Chciałabym, żebyś… — Mężczyzna spojrzał na nią niepewnie. — …opuścił ten dom.

    A może jeszcze inaczej? Bo obie te wersje nie wydają mi się do końca poprawne.
  • pijany w dym

    7.05.2023
    7.05.2023

    Szanowni Eksperci,

    moje pytanie dotyczy związku frazeologicznego „pijany w siwy dym”. Najstarszym znalezionym przeze mnie tekstem, w którym występuje, jest wiersz Jacka Kaczmarskiego „Pejzaż z szubienicą” z 1978 r., jednak większość przykładów użycia pochodzi chyba z XXI wieku (R. M. Groński, Jacek Piekara, książka W. Grossmana „Życie i los” w tłumaczeniu Jerzego Czecha). Czy ten frazeologizm nie został przypadkiem utworzony przez samego Kaczmarskiego? Jeśli nie, to jakie jest jego pochodzenie?

  • Pisownia cud lubelski, „cud lubelski”
    2.10.2017
    2.10.2017
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z pytaniem o pisownię nazw historycznych. Konkretnie chodzi mi o wydarzenie zwane cudem lubelskim. Obecnie pracuję nad książką na ten temat.
    Najczęściej spotykany zapis to: „cud lubelski”, jednak właśnie tak pisano w aktach UB i MO, więc nie chciałabym tego powielać z wiadomych względów. Moim zdaniem należałoby pisać: Cud Lubelski – jako nazwa wydarzenia historycznego. Czy moja interpretacja będzie poprawna językowo?
    Będę wdzięczna za odpowiedź.
  • rozmaitości
    5.04.2002
    5.04.2002
    1. Czy można powiedzieć: „Rób co ci się żewnie podoba"?
    2. Dlaczego czasem mówimy: zmyślić, namyślić, wymyślić z końcówką -ić, a czasem stosujemy końcówkę -eć, np. pomyśleć? Jaka jest etymologia tych słów?
    3. Kiedy pytam jaki, a kiedy który?
    Proszę w odpowiedzi zawrzeć kilka utrwalających przykładów.
  • słowny zapis godzin tuż po północy
    2.06.2015
    2.06.2015
    Dzień dobry,
    jak należy zapisywać słownie godziny pomiędzy północą (włącznie) a 0:59? Dla ścisłości nadmienię, że chodzi o styl „oficjalny”, tj. analogiczny do np. piętnasta trzydzieści trzy.
  • wybuchnąć
    29.12.2014
    29.12.2014
    Szanowni Państwo!
    Od pewnego czasu dręczy mnie wątpliwość następującej natury: czy czasownika wybuchnąć używać w formie wybuchła czy wybuchnęła? Pierwsza wydaje mi się niestosowna, jednak wiele osób zdaje się jej używać.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelniczka
  • Wziąć przerywany oddech

    17.11.2020
    20.03.2018

    Szanowni Państwo,

    czy zwrot wziąć przerywany / drżący oddech jest poprawny? Pojawia się on często w tekstach tłumaczonych z języka angielskiego. Jeśli nie, to jak wyrazić to, że ktoś bierze oddech i jest on poszarpany, przerywany, bo dana osoba jest zdenerwowana np. płaczące dziecko.


    Dziękuję za pomoc,

    G. Rejs

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego