Szanowna Poradnio
nie można nigdzie znaleźć komentarza, dlaczego w WSO zaleca się pisownię Święty Mikołaj wielką literą, zaś święty Piotr z kolei małą. Zasady pisowni słownictwa religijnego nakazują pisownię przymiotnika święty w nazwach własnych osób świętych wielką literą z przykładami: Święty Mikołaj, Święty Józef. W powszechnym użyciu widać jednak ogromną przewagę świętych przez małe ś, także tych tu wymienionych.
Z prośbą o poradę i z tużprzedświątecznymi życzeniami
Aleksander Durkiewicz

Dzień dobry,

według słownika ortograficznego święty mikołaj to człowiek przebrany za św. Mikołaja (https://sjp.pwn.pl/szukaj/miko%C5%82aj.html). W wypowiedzi prof. Bańki z 2001 r. (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/swiety-Mikolaj;542.html) czytamy, że zimą ulicami miasta chodzi m.in. święty Mikołaj. Czy oznacza to, że w tym znaczeniu można napisać zarówno święty mikołaj, jak i święty Mikołaj?

I skoro słowo mikołaj w tym znaczeniu zapisujemy małą literą, to wyraz gwiazdor również małą?

Pozdrawiam

Szanowni Państwo
Który zapis jest poprawny: statuty kazimierzowskie czy statuty Kazimierzowskie (Kazimierza Wielkiego)?
Czy można powiedzieć, że kronika jest źródłem do czegoś? Jaka jest prawidłowa łączliwość?
Jak zapisać klasztor benedyktynów, jeśli chodzi o konkretny obiekt, ale znajdujący się poza Polską?
Pozdrawiam

Szanowni Państwo,
w technice często się mówi o sterowaniu w znaczeniu regulacji. We wcześniejszych wydaniach Słownika poprawnej polszczyzny rozróżniano oba znaczenia sterowania, nadając różne przypadki gramatyczne obiektom sterowania. Gdy była mowa o kierowaniu, sterowało się czymś (kimś), gdy zaś chodziło o regulację, sterowane było coś. Obecna reguła językowa w obu znaczeniach wyrazu narzuca tylko zastosowanie narzędnika. Czy w takim razie poprawne są tylko wyrażenia sterowanie silnikiem bądź układ sterowania silnikiem?
Z poważaniem
Tomasz Litwiniuk

Często system informatyczny ogranicza możliwość stosowania wyrazu zgodnego z sytuacją, jak liczba mnoga, czy rodzaj żeński. Spotkałem się z zapisami jak sam(-a) (gdy końcówka jest dodawana), pierwszy/a (gdy końcówka się zmienia) albo chciał(a)byś (gdy litera pojawia się w środku).
Czy istnieją reguły, które dyktują pisownię w takiej sytuacji (w tym zastosowanie łącznika)?

W świecie nowoczesnych elektronicznych urządzeń audiowizualnych zazwyczaj są dwa przyciski do regulacji jego głośności: „-” i „+”. O ile z pierwszym łatwo jest komuś wydać polecenie: „ścisz”, to z drugim mam wątpliwość: „podgłośnij” czy „pogłośnij”? Elegancko byłoby powiedzieć „zwiększ głośność”, jednak język lubi krótkie formy...

Witam Szanownych Ekspertów!
Hasło bóg/Bóg w słowniku PWN obudziło we mnie pewne wątpliwości. Dość powiedzieć, że jest niekompletne; mówi tylko o pisowni rzeczownika bóg, gdy chodzi o bóstwa religii poli- i monoteistycznych. (1) Jaką zatem literą zapiszemy wyraz bóg w odniesieniu do bóstw religii henoteistycznych, czy mówiąc o bezosobowym bogu panteistów? (2) Jak napiszemy, jeśli nasze rozważania mają charakter bardziej ogólny, niezależny od podziałów na typy religii? (3) Wreszcie – jaka właściwie zasada nakazuje pisać wielką literą rzeczownik bóg w odniesieniu do religii monoteistycznych? Z pewnością wielką literą napisać można ze względów uczuciowych i grzecznościowych, ale ta zasada charakteru obligatoryjnego nie ma. Trudno się zgodzić również na logikę imion własnych bogów i jednostkowych istot mitologicznych; skoro religii jest tak wiele i tak wiele bóstw jest z nimi stowarzyszonych, jakże można monopol na wyraz bóg dawać tylko tym, o których sądzi się, że są jedyni? Taki zabieg wydaje się nie mieć uzasadnienia. Bogowie (także ci jedyni) mają zazwyczaj swoje imiona (Allach, Jehowa itp.), więc po co wprowadzać takie zamieszanie? Byłbym niezmiernie wdzięczny za rozwianie moich wątpliwości.
Pozdrawiam serdecznie.

Dlaczego formuła / formułować, ale reguła / regulować (a nie regułować?

Między mną oraz moim kolegą, będącym tzw. blogerem, wynikł spór na gruncie fleksji. W jednym z wpisów napisał on: „(…) kilka zdań na temat kondycji kościoła, którego należałoby zburzyć i postawić jeszcze raz”. Myślę, że w urywku znajduje się błąd fleksyjny, bo idąc tym tropem, autor chciałby zburzyć „tego kościoła”, a nie „ten kościół”. Poprawnie byłoby chyba: „kondycji kościoła, który należałoby zburzyć”. Pominę już, że tu chodziło pewnie o wspólnotę, a nie budynek, więc powinno być Kościoła.

Szanowni Państwo!
Uprzejmie prosiłbym o informację, czy wiadomo, kto wymyślił słowo – według mnie świetne – dźwig, a kto (może zgodne z duchem języka polskiego, ale fatalnie brzmiące) publikatory? Czy obecnie istnieje jakieś ciało, które stara się wprowadzać nowe słowa (np. określenia istniejące tylko w jęz. angielskim)? I czy w związku z ewentualnym (oby się to nie stało) wejściem do UE zostaną nam narzucone jakieś regulacje prawne, związane z językiem?
Z wyrazami szacunku i podziękowaniami za udzielaną pomoc
Paweł Karłowicz