rozważania
  • kij i marchewka
    5.10.2010
    5.10.2010
    Co oznacza zwiazek frazeologiczny metoda kija i marchewki? Nie jestem pewna, czy związek brzmi dokładnie tak, ale na pewno jest w nim kij i marchewka :)
    Serdecznie pozdrawiam i dziękuję.
    Z poważaniem,
    Agnieszka Zawadzka
  • kuku na muniu
    9.06.2015
    9.06.2015
    Szanowni Państwo,
    chciałbym prosić o wyjaśnienie pisowni wyrażenia kuku na muniu. Niedawno spotkałem się z etymologicznymi rozważaniami, według których zastosowane kuku pełni funkcję neologizmu dziecięcego, utworzonego od staropolskiego kukać, natomiast muniu znaczy 'mózg'. Konstrukcja oznaczałaby 'skaleczenie na mózgu'.
    Czy dawniej zapisywano mózg przez u, czy muniu powstało przez uznanie charakterystycznej dla zdrobnień końcówki -uniu?
    Z poważaniem
    Czytelnik
  • kwalifikowany podpis elektroniczny, pieczęć elektroniczna

    3.04.2022
    3.04.2022

    Szanowni Państwo,

    proszę o informację, jak poprawnie odmienić przymiotnik opisujący jednocześnie formę męską i żeńską. Konkretnie chodzi mi o tłumaczenie zwrotu "Qualified Electronic Signature or Seal". Która forma będzie poprawna?

    "Kwalifikowany podpis lub pieczęć elektroniczna", "Kwalifikowane podpis lub pieczęć elektroniczne", czy może "Kwalifikowany(-na) podpis lub pieczęć elektroniczny(-na)"?

  • między + biernik oraz między + narzędnik

    4.05.2022
    4.05.2022

    Szanowni Państwo!

    Piszę do Państwa, ponieważ chciałbym zapytać, czy w ogóle istnieje jakaś różnica znaczeniowa pomiędzy „między + biernik” a „między + narzędnik”?

    Poniżej przedstawiam przykładowe zdanie, które stało się przyczyną moich rozważań.

    „Swój wolny czas dzielą starannie między zakupy, dzieci i rozrywkę”. (biernik)

    „Swój wolny czas dzielą starannie między zakupami, dziećmi i rozrywką”. (narzędnik)

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Z poważaniem

  • my zamiast ja
    16.12.2008
    16.12.2008
    Witam!
    Niektóre osoby, mówiąc o czynnościach, które będą wykonywać samodzielnie, wypowiadają się w licznie mnogiej, np. „To zrobimy tak”, „Policzymy i zobaczymy, co wyjdzie” (mając na myśli zrobię, policzę). Czy jest to jakieś regionalizm, błąd językowy, czy może coś innego?
    Pozdrawiam
  • Nazwy osobowe z vel

    23.04.2024
    23.04.2024

    Szanowni Państwo, zwracam się do państwa z zapytaniem dotyczącym istoty nazwiska pana Szymona Szynkowskiego vel Sęk. Dokładniej chodzi o to, jak Państwa zdaniem należy traktować taką konstrukcję nazwiska. Czy całość znajdująca się za imieniem to pojedyncze, jednoczłonowe nazwisko? Czy jest to może nazwisko kilkuczłonowe? Powodem tych rozważań jest zagwostka, jak należałoby traktować takie nazwisko (a może nazwiska?), kiedy ktoś pragnie połączyć swoje z nazwiskiem małżonka (np. Kowalska i Nowak w Nowak-Kowalska). Jestem świadomy, że jest to kwestia natury prawnej i dlatego prosiłbym tylko o określenie, tak jak na początku pisałem, jak należy traktować takie i podobne nazwiska.

  • Nazwy stacji i przystanków
    31.10.2017
    31.10.2017
    Szanowni Państwo,
    Chciałem zapytać, jak powinny być zapisywane niektóre nazwy przystanków, np. „Marymont-Potok”. W tym wypadku chyba właśnie tak, bo Potok to osiedle na warszawskim Marymoncie, więc można to podciągnąć pod regułę [184]. A „Banacha — szpital”? Napisałbym tak, tzn. z myślnikiem, odstępem i małą literą, bo jest to przystanek przy ul. Banacha, zlokalizowany obok szpitala. Ale może z jakiegoś powodu lepiej: „Banacha-szpital” albo „Banacha-Szpital”?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Nóż – nożem, ale róż – różem
    31.03.2017
    31.03.2017
    Chciałbym zapytać o słowo nóż i jego odmianę. Dlaczego kroimy nożem, a nie nóżem? Bo przecież mamy róż do policzków i malujemy się różem, a nie rożem.
    Dziękuję z góry za odpowiedź.
  • odmiana nazw gier
    21.05.2010
    21.05.2010
    Jaki jest poprawny dopełniacz angielskich nazw gier brzmiących identycznie (lub niemal identycznie) w języku polskim, np. Portal, Storm, Crysis? Gracze odmieniają je z kocówką -a, mimo że wyrazy portal, sztorm, kryzys mają w dopełniaczu -u. Czy jest jakaś zasada dotycząca nazw własnych, która odróżnia tę odmiane od odmiany rzeczowników pospolitych?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • określanie czasu
    5.06.2012
    5.06.2012
    Szanowny Panie Profesorze,
    dziś wzięłam udział w rozważaniach na temat poprawnego wyrażania godziny. Z tej dysputy powstało moje pytanie: „Czy forma czterdzieści po drugiej jest poprawna (obok czternastej czterdzieści i za dwadzieścia trzecia)?
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego