ruchomość
  • Ruchomość zaimka zwrotnego się
    15.01.2019
    15.01.2019
    Szanowni Państwo,
    jak bardzo „rozbiegane” może być się w zdaniu? Zazwyczaj powinno stać przy czasowniku, za lub przed, ale są przypadki, w których nie da się oddzielić tego zaimka od jego czasownika. Czy mogę prosić o przykłady sytuacji (lub teorii), w których jest to dozwolone (i jak daleko od czasownika), a w których nie?
  • Kogom ja nie spotkał!
    16.02.2014
    16.02.2014
    Szanowni Państwo,
    proszę o pomoc dot. poniższego zdania: „Tą linią cała huta jeździ, kogom ja nie spotkał”. Chodzi mi o słowo kogom. Nie mogę odnaleźć źródła pochodzenia tej formy, wydaje mi się z dialektu śląskiego bądź gwary. Czy mogę was prosić o pomoc? Skąd to słowo się wzięło, dla jakiej gwary, dialektu jest to typowe? Bądź może ktokolwiek podałby mi źródło, autora, gdzie znajdę wyjaśnienie tego słowa.
    Dziękuję i pozdrawiam
  • ber
    18.03.2005
    18.03.2005
    Panie profesorze!
    Mam pytanie, jak należy poprawnie odmieniać słowa ber i czumiza. Skąd wzięła się odmiana: bru, brze, bry? Czy to jest ta bera (włośnica ber – trawa), ten ber (chwast), to ber (swoista odmiana prosa)? Sprawdziłam te słowa w różnych, dostępnych słownikach. Słowa te określają roślinę z rodziny traw, która w naszym kraju jest raczej rzadka.
    Z poważaniem
    Krystyna Skiba
  • Cajbel
    1.02.2007
    1.02.2007
    Witam, mam pytanie. Która forma odmiany nazwiska Cajbel jest prawidłowa: nie ma Cajbla czy Cajbela?
  • Drzwiś zamknęła?
    10.07.2006
    10.07.2006
    Witam!
    Często słyszę, zwłaszcza u ludzi starszych, ale nie tylko, coś takiego: „Tyś jest głupi” albo „Gdzie wyście są?” czy też: „Drzwiś zamknęła?”. Tego typu wymowa mnie bardzo irytuje. Wydaje mi się, iż jest ona niepoprawna. Czy mam rację?? Proszę o odpowiedź. Z góry dziękuję.
  • Engela czy Engla?
    4.12.2007
    4.12.2007
    Nazwiska niemieckie Haendel i Hegel, a także czeskie Mendel w dopełniaczu odmieniają się Haendla, Hegla i Mendla.
    Wiele wyrazów odmienia się podobnie, na przykład kogelkogla, handelhandlu czy singelsingla.
    Czy odmiana nazwiska EngelEngela jest rzeczywiście poprawna? A może powinno być Engla, tak jak mówi się na Śląsku?
  • Jedliśmy i pili
    25.10.2013
    25.10.2013
    W języku literackim w wypadku użycia w jednym zdaniu kilku czasowników w pierwszej osobie liczby mnogiej czasu przeszłego drugi i następne otrzymują końcówkę charakterystyczną dla trzeciej osoby, np. jedliśmy i pili. Bardziej dla mnie naturalne jest jednak użycie takich samych końcówek w wypadku wszystkich czasowników: jedliśmy i piliśmy. Jakie jest pochodzenie i nazwa tej formy? Czy sformułowanie: jedliśmy i piliśmy zawiera w każdym wypadku błąd gramatyczny (też w języku potocznym)?
    Łukasz
  • Końcówki osobowe czasu przeszłego

    15.06.2023
    15.06.2023

    Czy cząstkę „śmy” wystarczy doczepić do jednego z czasowników w koniunkcji: Popijałyśmy i gawędziły czy Popijałyśmy i gawędziłyśmy?

    Dziękuję!

  • Opel i Engel
    24.03.2005
    24.03.2005
    Jaka jest poprawna odmiana w dopełniaczu l. poj. rzeczowników Opel i Engel? Opela i Engela czy Opla i Engla?
  • protetyczne że
    27.12.2012
    27.12.2012
    Mam pytanie dotyczące zdań ze Słownika wyrazów trudnych i kłopotliwych (ss. 362–363):
    Kiedy żeśmy przyszli nad morze, pogoda zaczęła się psuć.
    Dopiero żeście przyszli i już chcecie uciekać?

    Czy zdanie te byłyby prawidłowe w takiej formie:
    Kiedyżeście przyszli nad morze?
    Dopierożeście przyszli i już chcecie uciekać?

    Prawidłowe jest przecież inne zdanie:
    Gdzieżeście się podziewali tyle czasu?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego