rządu
  • Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).

    12.03.2021
    12.03.2021

    W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?

  • P.o. dyrektor

    2.02.2022

    Szanowni Eksperci,

    chciałbym poznać Państwa opinię na temat poprawności zapisu p.o. dyrektora i dopuszczalności jego stosowania w pismach urzędowych. Wiem, że temat przewijał się przez Poradnię wielokrotnie i że słowniki dają pierwszeństwo zapisowi  p.o. dyrektor, a formę  p.o. dyrektora traktują jako potoczną. Natrafiłem jednak na artykuł Macieja Malinowskiego stawiający tę sprawę w nieco innym świetle: https://obcyjezykpolski.pl/tylko-p-o-dyrektora.


    Z wyrazami szacunku

    Piotr Michałowski

  • Pokrzyk wilcza jagoda
    15.04.2016
    15.04.2016
    Szanowni Państwo,
    mam pewne pytanie z zakresu terminologii botanicznej. Mianowicie, jak wygląda deklinacja nazwy rośliny pokrzyk wilcza jagoda? Szczególnie chodzi mi o jej brzmienie w narzędniku. Spotkałam się z dwiema formami: z pokrzykiem wilczą jagodą oraz z pokrzykiem wilczej jagody – z tą drugą zaś częściej niż z pierwszą. Proszę zatem o fachową opinię.

    Łączę wyrazy szacunku
    M. Kowalska
  • policja i milicja
    13.03.2008
    13.03.2008
    Witam,
    chciałbym zapytać o etymologię wyrazu policja. Skąd ten wyraz przywędrował do polszczyzny? Czy zawsze był zapisywany w taki sposób jak obecne? Czy jego znaczenie było zawsze takie jak dziś? Proszę o jak najszerszą informację na temat obecności tego wyrazu w polszczyźnie. Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Mateusz
  • polska i rumuńska bezpieka z perspektywy tłumacza
    12.09.2006
    12.09.2006
    Szanowni Państwo,
    w języku polskim funkcjonuje nazwa Securitate jako rumuński odpowiednik polskiej bezpieki. Chciałabym wiedzieć, czy w języku polskim przyjęły się również rumuńskie nazwy securist/securista dla agenta (agentki) Securitate. A jeśli nie, to jaki jest rumuński odpowiednik dla formy esbek? I czy derywowano od tego żeńską formę?
    Dziekuję za odpowiedź i pozdrawiam,
    Joanna
  • Poprawność tekstu piosenki

    15.05.2023
    15.05.2023

    Dzień dobry,

    moje pytanie odnosić się będzie do bardzo popularnej ostatnio piosenki pt. „Big klamoty”, a dokładniej mam wątpliwości dotyczące związku rządu. Czy autorka zamiast „dotknij me bimbały/dotknij me klamoty” nie powinna była zaśpiewać „dotknij mych bimbałów/klamotów”? Wydaje mi się, że czasownik „dotknąć” w znaczeniu fizycznym łączy się wyłącznie z dopełniaczem, ale im częściej słyszę ten utwór, tym jestem mniej pewna swojej racji. Pozdrawiam

  • premiera nowego premiera
    4.10.2012
    4.10.2012
    Dziś wszystko ma premierę, nawet to, co gdy trafia na rynek, już tam zostaje: auta, buty, artykuły… A można tak:
    Dziś oficjalnie udostępniono…, Dziś na rynek (półki sklepowe itp.) trafił…, Od dziś są dostępne…, Odkąd się pojawił…, Dziś BMW wprowadza…, Nowe BMW już za… (jeszcze w…, o miesiąc później, zapowiedziane na…), Dziś pierwszy pokaz…, X9 po raz pierwszy pokazano na…, X9 – nowość opóźniona.

    Czy Państwa zdaniem [premiera] to tylko zubożenie języka, czy także błąd?
  • priorytet
    30.10.2002
    30.10.2002
    Ostatnio dość często spotykam się z określeniami wysoki priorytet, niższy priorytet itp. Czy są one poprawne?
  • pytania dwa
    21.01.2013
    21.01.2013
    Chciałem zadać dwa pytania:
    1. Czy to prawda, że pisanie Witam na początku listu/maila jest obraźliwe, niepoprawne? Dlaczego?
    2. Czy jest różnica między słowami lub i albo w języku polskim? Taka, jaka występuje w logice matematycznej, gdzie albo to wybór tylko jednego z wielu elementów, zaś lub pozwala na wybranie dowolnej liczby?
  • realistyczny
    10.05.2009
    10.05.2009
    Mam pytanie o użycie słowa realistyczny: „Zdobył się nawet na niezwykły jak na demokratę krok i pochwalił rządy George'a W. Busha, który uchodzi za najbardziej realistycznego lub najbardziej cynicznego (wybór zależy od punktu widzenia) z amerykańskich prezydentów ostatnich dekad”. Czy realistyczna może być osoba? Poza tym czy zdanie to jest poprawnie zbudowane (chodzi o słowo który odnoszące się do Georga W. Busha, a nie do rządów)?
    Dziękuję za pomoc.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego