-
Zgoda realnoznaczeniowa przy rzeczownikach dwurodzajowych
5.11.20235.11.2023Czy gramatyczna zasada dopasowania rodzaju podmiotu i orzeczenia w języku polskim nie obowiązuje w niektórych sytuacjach? Np. w zdaniu „premier powiedziała...” podmiot jest rodzaju męskiego, a orzeczenie żeńskiego. Podobnie jest z towarzyszącym rzeczownikowi przymiotnikiem. W sformułowaniu „polska dyrygent” gramatyczny rodzaj przymiotnika i rzeczownika są różne. Jeżeli powyższe przykłady są poprawne językowo, to w jakich sytuacjach możemy złamać zasadę dopasowania rodzaju do rzeczownika? Czy np. poprawne będzie zdanie „Znany osoba powiedział...”?
-
Zgodność czasów w polszczyźnie24.05.201724.05.2017Mam pytanie odnośnie czasów w języku polskim. Mówi się, że nie można ich mieszać, ale wszędzie natrafiam na zdania tego typu:
Miała wrażenie, że cały czas czuje jego obecność.
Jeszcze wczoraj wiedziała, co robi. Teraz jednak uczucie pewności ją opuściło.
Próbowała zrozumieć, czy sobie żartuje, czy mówi poważnie.
Czy w języku polskim istnieją jakieś przypadki, w których wprowadza się zamieszanie do czasów? (Tak jak na przykład w angielskich conditionalach).
-
z góry uprzedzić13.01.200813.01.2008Co znaczy, że ktoś pojawił się gdzieś z góry uprzedzony? Czy nie mamy tu do czynienia z masłem maślanym?
Za wyjaśnienie dziękuję
-
zhakować25.08.200325.08.2003Często, przeglądając strony wortali dotyczących problemu zabezpieczeń systemów komputerowych, spotykam się ze słowem haker i pochodzącym od niego słowem hakować. Pozostawmy sam problem pochodzenia słowa i wprowadzania go do polszczyzny. Interesuje mnie inny problem. Zauważyłem, iż przyjmują się dwie formy przedrostkowe hakowania (czynności polegającej na uzyskiwaniu dostępu do obcego systemu informatycznego). Jest to shakować oraz zhakować. Która z nich jest poprawna? Przyjmijmy tutaj zasadę, iż autorów wiadomości w ww. serwisach trudno będzie przekonać do używania zamiast z(s)hakować, formy 'uzyskać dostęp do obcego systemu informatycznego'. Tak więc – shakować czy zhakować?
Serdecznie pozdrawiam
Mariusz Holowatinc -
zielone szkoły16.04.201416.04.2014Szanowni Państwo,
moje pytanie dotyczy sformułowań: zielona szkoła, biała szkoła, zielone przedszkole i białe przedszkole. Czy należy pisać je małymi literami, czy być może należy pisać dodatkowo w cudzysłowie? Redaguję obecnie tekst o tych nieszczęsnych zielonych szkołach i intuicja podpowiada mi, że należałoby pisać małymi literami, ale w publikacjach na ten temat nie ma zbyt dużej konsekwencji, więc już sama nie wiem. Będę zobowiązana za odpowiedź.
Z poważaniem
Jolanta Sierakowska -
Ziemia jako sprawca czynności 12.01.201612.01.2016W opisie zjawiska fizycznego Ziemia przyciąga jabłko, można by sądzić, że Ziemia jest sprawcą czynności, jednak to nie Ziemia przyciąga jabłko, a siła grawitacji.
Czy o Ziemi (podmiocie zdania) możemy mówić, że jest sprawcą w sensie językowym (z semantycznego punktu widzenia), natomiast w sensie pozajęzykowym nie ma sprawcy ? Prawdą jest na przykładzie tego zdania, że język potoczny mija się z rzeczywistością ?
-
ziemia lwowska
28.07.202228.07.2022Szanowni Państwo,
czy w nazwie ziemia lwowska obowiązuje taka sama zasada jak przy zapisie polskich okręgów administracyjnych, czy też dopuszczalne jest użycie dużych liter? Spotkałam się z opinią historyka, który twierdzi, że określenie Ziemia Lwowska ma podobny charakter jak np. Galicja, Tarnopolszczyzna czy Sandomierszczyzna, dlatego powinno być zapisane dużymi literami. Taki też zapis stosowny jest w przewodniku wydawnictwa Rewasz
https://rewasz.pl/ziemia-lwowska-przewodnik-po-ukrainie-zachodniej-czesc-iii.html
-
Z imieniem uprzejmiej?29.12.201029.12.2010Szanowna Redakcjo,
wchodząc do biura czy gabinetu wykładowcy, zastanawiam się, jak powinno brzmieć pytanie o szukaną przeze mnie osobę, aby wyrazić to uprzejmie? Zwykłem pytać tytułem, imieniem i nazwiskiem, np. „Dzień dobry, czy zastałem panią Annę Nowak / dra Jana Kowalskiego?”. Jednak zwrócono mi uwagę, że powinniśmy używać tytułu i samego nazwiska, a dodanie imienia wcale nie świadczy o uprzejmości. Czy dodanie imienia do pytania wpływa na uprzejmość?
Student PW -
Zimno na dworze27.02.200627.02.2006Jak się mówi: na dworze czy na dworzu – w kontekście: „Jaka jest pogoda na dworze/dworzu?”?
Dziękuję. -
Zironizować31.10.201631.10.2016Mam pytanie związane z wyrazem ironizować, a konkretnie o jego formę dokonaną zironizować – czy forma ta jest poprawna i w jakim zakresie? Czy użycie jednej i drugiej ma swoje ograniczenia?