semantyka
  • Kłopotliwy Murzyn

    16.12.2020
    31.01.2017

    Wprawdzie bardzo stary nie jestem (nieco ponad 30 lat), więc może zabrzmieć to trochę dziwnie, ale w czasach mojej młodości nie było niczego złego w określeniu Murzyn. Obecnie poprawność polityczna każe mówić Afroamerykanin lub osoba czarnoskóra, a Murzyn stał się określeniem obraźliwym.

    Proszę wyjaśnić genezę Murzyna, a także dlaczego obecnie to określenie jest „na cenzurowanym”, z czego wynika ta zmiana jego postrzegania.

  • koleżeństwo i wujostwo w związkach składniowych

    23.09.2023
    23.09.2023

    Szanowni Państwo, interesuje mnie odmiana słowa koleżeństwo w znaczeniu <<ogół kolegów i koleżanek>>. Czy mówimy „mojego koleżeństwa”? A może raczej „moich koleżeństwa”, tak jak „moich wujostwa”?

    Pozdrawiam Joanna

  • Mężczyzna poprawia szalik 

    26.02.2021
    26.02.2021

    Czy zdanie Mężczyzna poprawia szalik jest poprawne? Chodzi mi o poprawność pod każdym względem, leksyka, semantyka itd.

  • Niedający czy nie dający?
    17.09.2019
    17.09.2019
    Szanowni Państwo!
    Czy w zdaniu: […] ale ja tam trafiłem już jako człowiek dorosły i ukształtowany, niedający się modelować jak plastelina, czego mistrz […] wyraźnie we mnie nie lubił słowo niedający jest zapisane poprawnie? Mnie się wydaje, że tak, jednak koleżanka sądzi, że powinno być nie dający. Uważam, że pisownia rozdzielna miałaby uzasadnienie dopiero wówczas, gdyby było wyraźne przeciwstawienie (np. ukształtowany, a nie dający się modelować). Która z nas ma rację?
  • Pochodzenie spójnika zanim.

    26.03.2021
    26.03.2021

    Szanowni Państwo,

    skąd wzięło się słowo zanim? Wydaje się, że jest to zbitek słów „za + on”. Jednak znaczenie przeczy tej intuicji: zanim oznacza przecież coś przed, a nie za, co ma odpowiednik np. w angielskim before czy włoskim prima. Bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii tego słowa.

    Pozdrawiam, P.R.

  • Podły
    31.01.2016
    31.01.2016
    Interesuje mnie pochodzenie i prawidłowe, pierwotne znaczenie słowa podły. Dziś wydaje się być w użyciu jako synonim zły, wredny, bez współczucia. Często jednak mówi się o podłym (zepsutym) jedzeniu czy upodleniu jako ‘pozbawieniu godności’.
    Znaczenia synonimów są więc generalnie negatywne, jednak różnią się w dokładniejszym znaczeniu.
    Proszę o odpowiedź i pozdrawiam.
  • Poprawność zdania
    18.12.2018
    18.12.2018
    Dzień dobry, chciałbym zapytać, czy poprawne jest zdanie: Potwierdził, że prawdopodobnie jest najlepszym pisarzem świata.

    Pozdrawiam
  • Soczyście zielony i krwistoczerwony
    22.02.2019
    22.02.2019
    Dzień dobry,
    piszemy: soczystozielony, krwistoczerwony, a czy przymiotniki soczyście/zielony i krwiście/czerwony są poprawne? Jak je zapisać – razem czy osobno?
  • Tęże
    29.05.2018
    29.05.2018
    Szanowni Państwo,
    czy konstrukcja tęże jest poprawna gramatycznie i ortograficznie? Np.: No to bierzemy tęże stożkową i dowodzimy. Wydaje się, że tak, że jest to po prostu partykuła że dodana do zaimka . Chciałbym się jednak upewnić.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Trochę o pleonazmach
    8.01.2020
    8.01.2020
    Podczas lektury na temat pleonazmów zaciekawiła mnie niejednoznaczna klasyfikacja tego rodzaju błędu. Jedne źródła mówią, że pleonazm to błąd leksykalny, inne zaś twierdzą, że to błąd logiczny.
    Rozumiem, że niektóre wyrażenia mogą być zarówno błędem logicznym jak i leksykalnym (albo działać na zasadzie wykluczenia), ale ciekawi mnie interpretacja ze strony językowej; jak zaklasyfikować ten błąd. Czy przykładowo bardziej silniejszy to błąd „bardziej” leksyjny czy logiczny?

    Pozdrawiam,
    Kajetan
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego