sgjp.pl
  • Deptam czy depczę?

    4.06.2020
    4.06.2020

    Chodzi o formy typu deptam. W 2005 r. p. Artur Czesak napisał, że „warto by dokonać analizy nasuwających wątpliwości czasowników i być może normę zliberalizować” https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Plukasz-Plucze;6414.html.

    Minęło 15 lat. Czy coś się w tym temacie dzieje? Czy ktoś analizuje, liberalizuje? W jakim trybie i kiedy takie decyzje normatywne są podejmowane?

    Od czterech lat deptam jest w Wiktionary https://pl.wiktionary.org/wiki/depta%C4%87 i w Słowniku gramatycznym języka polskiego http://sgjp.pl/leksemy/#255636

  • Jesteśmy piąci?

    15.05.2017
    15.05.2017

    Podczas świątecznego obiadu powstał u nas w rodzinie spór, czy możemy być dwudzieści piąci. Siostrzeniec twierdził, że konsultował tę formę z dwiema polonistkami, które potwierdziły ją jako poprawną. Wydało mi się to wielce nieprawdopodobne, zaczęłam więc szukać odpowiedzi. Znalazłam m. in. Pani audycję http://www.polskieradio.pl/9/305/Artykul/216839,Jestesmy-piaci potwierdzającą moje wątpliwości. Jednocześnie jednak czytam w Słowniku gramatyki języka polskiego, że – przynajmniej teoretycznie – możemy:

    http://sgjp.pl/leksemy/#105136/dwudziesty

    http://sgjp.pl/leksemy/#131203/piąty

    Podobnie jest w Wielkim słowniku języka polskiego:

    https://wsjp.pl/haslo/podglad/39581/dwudziesty

    https://wsjp.pl/szukaj/podstawowe/wyniki?szukaj=pi%C4%85ci

    Może mi Pani wyjaśnić, na czym opiera Pani tezę, że język polski nie dopuszcza takiej możliwości? Sama chętnie bym jej nie dopuściła, w obliczu powyższych danych ze słowników brak mi jednak argumentów.

    Pozdrawiam serdecznie

    Marta

  • zgrubiałe -isko
    27.05.2013
    27.05.2013
    Jak tworzy się D. lm. zgrubień kończących się na -sko? USJP podaje psisk, WSO psisków. W jednym ze słowników internetowych można znaleźć błaźnisk i generalisków przy jednoczesnym braku błaźnisków i generalisk. Czy oprócz dziewczynisków i dziecisków inne zgrubienia, których podstawą są wyrazy rodzaju żeńskiego bądź nijakiego, mogą tworzyć formę z -ów?
  • dom w miejscowniku i wołaczu

    9.01.2024
    9.01.2024

    Czy dopuszczalna jest forma Miejscownika i/lub Wołacza l. pojedynczej „domie”?

    Słownik poprawnej polszczyzny jako prawidłową podaje tylko formę „domu”, zaś Odmiana.net jako prawidłową podaje w Wołaczu także „domie”. Prosimy o rozwianie wątpliwości.

    Pozdrawiamy

    uczniowie klasy 6 SP1 w Niechobrzu

  • Dzieciaki czy dzieciaków?

    23.01.2018
    23.01.2018

    Czy biernik liczby mnogiej słowa dzieciak jest zależny od znaczenia tego słowa? Intuicyjnie formę dzieciaki rozumiem jako ‘dzieci’, a dzieciaków jako ‘dorosłych ludzi postępujących dziecinnie, nierozsądnie’. Jednak w słownikach albo forma dzieciaków nie występuje, albo jest jedynie oznaczona jako rzadka. Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • Eks
    17.04.2020
    17.04.2020
    W Słowniku gramatycznym języka polskiego [http://sgjp.pl/leksemy/#81096/eks] rzeczownik eks jest rozbity na dwa hasła: żeńskie (nieodmienny) oraz męskie (odmienny). W Internecie naszych eksów też trochę się znajdzie. Tymczasem w słowniku PWN-u wciąż jest tylko eks – ndm. Czy odmiana znajdzie się już w najbliższych wydaniach?
  • Epeisodion, stasimon
    28.09.2017
    28.09.2017
    Bardzo proszę o pomoc w ustaleniu, jak – i czy – należy odmieniać terminy epeisodion, stasimon. Internetowy SGJP podaje dla nich odmianę. W Korpusie językowym są głównie przykłady, w których są one nieodmieniane: …można określić jako pierwsze epeisodion; Potem jest drugie stasimon. Ale też: Jak pisał Sofokles w słynnym stasimonie pierwszym; następstwo epeisodiów. Autor redagowanej przeze mnie książki też nie może się niestety zdecydować. Jak jest właściwie?

    Ukłony, HG
  • Glosolalia
    21.02.2017
    21.02.2017
    Szanowni Państwo,
    czy uzasadnione jest widywane gdzieniegdzie (między innymi w pewuenowskim USJP) zaliczanie glosolalii do rzeczowników niemających liczby pojedynczej?
  • Ilość czy liczba?

    26.07.2022
    26.07.2022

    Szanowni Państwo,

    która forma jest poprawna: „ilość danych empirycznych” czy „liczba danych empirycznych”?

    Wg mnie w zdaniu: „Ilość danych empirycznych jest ograniczona” zastosowanie pierwszej formy („ilość”) jest poprawne ze względu na to, że „dane empiryczne” są rzeczownikiem niepoliczalnym (brak liczby poj.).

  • JavaScript
    30.03.2020
    30.03.2020
    Dzień dobry,
    W jaki sposób powinniśmy prawidłowo odmieniać nazwy języków programowania JavaScript i TypeScript? Zauważyłem, że bardzo powszechna jest różna odmiana tych dwóch podobnych wyrazów:
    • M. JavaScript
    • D. JavaScriptu
    • C. JavaScriptowi
    • B. JavaScript
    • N. JavaScriptem
    • Msc. JavaScripcie
    • W. JavaScripcie!
    • M. TypeScript
    • D. TypeScripta
    • C. TypeScriptowi
    • B. TypeScripta / TypeScript
    • N. TypeScriptem
    • Msc. TypeScripcie
    • W. TypeScripcie!
    Ciekawi mnie głównie dopełniacz i biernik.
    Zadałem to samo pytanie na jednym z forów programistycznych i część osób potwierdziła moją odmianę, ale część uznała, że oba słowa odmienia tak, jak „jogurt“ (a więc dopełniacze TypeScriptu i JavaScriptu).
    Jedna z osób zasugerowała mi, iż różnica w odmianie może wynikać z tego, że końcówka „u“ jest bardziej charakterystyczne dla rzeczowników abstrakcyjnych, a „a“ dla marek, a TypeScript początkowo był kojarzony wyłącznie z jedną firmą i mógłby być uznany za markę.
    https://www.ekorekta24.pl/dopelniacz-liczby-pojedynczej-rzeczownikow-rodzaju-meskiego-koncowka-a-czy-u/
    Czy tak jest w rzeczywistości? Którą z tych odmian należy uznać za bardziej poprawną?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego