składowy
  • Aby…
    3.04.2020
    3.04.2020
    Zastanawiam się, czy jeśli zdanie zaczyna się od spójnika aby (np. Aby wygrać rozgrywkę / musiał uciec się do podstępu), to czy w miejscu „/” powinien znaleźć się przecinek. Tak byłoby na pewno w przypadku, w którym człony byłyby odwrócone, tzn. Musiał uciec się do podstępu, aby wygrać rozgrywkę – tu obowiązuje zasada przecinka przed spójnikiem. Co jednak w przytoczonym przeze mnie przykładzie? Teoretycznie przecież orzeczenie jest jedno…
    Pozdrawiam
  • A co, jeśli…
    8.05.2015
    8.05.2015
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać o interpunkcję w zdaniu: „A co(,) jeśli/gdy prognozy zawiodą?”. Chodzi o podany w nawiasie przecinek. Pytanie łatwo uzupełnić o czasownik, uzasadniający obecność przecinka, ale co, (!) gdy go nie ma? Gdybym w poprzednim pytaniu dostawił wtedy, nie wahałbym się, ale bez dodatkowego słowa mamy zestawienie spójników i zaimków, których radzi się raczej nie oddzielać. Fakt, gdyby np. w pierwszym pytaniu zrezygnować z A, przecinek po co wyglądałby kiepsko.
  • … ale podejrzewam, że tak
    10.04.2015
    10.04.2015
    Czy w tym zdaniu powinien być jeszcze jakiś przecinek: „Niezbyt udana, ale podejrzewam że prawdziwa historia”?
  • analiza
    4.09.2009
    4.09.2009
    Rozporządzenie ministra o warunkach technicznych dla drog mówi: „Przyjęcie mniejszej szerokości ulicy wymaga przeprowadzenia ANALIZY obejmującej: 1) wzajemne rozmieszczenie jej elementów (…), 2) sposób (…) odwodnienia, 3) sposób wysokościowego rozwiązania ulicy, 4) wpływ (…) zadrzewienia, 5) podstawowe uwarunkowania hydrogeologiczne (…), 6) podstawowe uwarunkowania ochrony środowiska (…)”. Sprawdziłem słowniki oraz encyklopedie PWN. Której definicji powinnienem użyć, jeśli nie ma innej, specyficznej dla ww. sytuacji?
  • apartament z widokiem na co chcesz
    9.07.2003
    9.07.2003
    Dzień dobry!
    Czy jest potrzeba stawiania przecinka przed na w zdaniu: „Apartament z widokiem na co chcesz”? Chciałbym prosić o uzasadnienie.
    Pozdrawiam i dziękuję.
  • Bezpieczny
    9.03.2020
    9.03.2020
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie znaczenie wyrazu bezpieczeństwo. Dziś rozumiemy go tak, że osoba bezpieczna może czuć się spokojna o swój los, nie jest zagrożona. Odczytując znaczenie poszczególnych składowych tego słowa, mamy obraz zgoła odmienny – ktoś bezpieczny jest pozbawiony pieczy, bez opieki, zatem (być może) jest zagrożony. Wydaje się to niespójne, pozbawione logiki. Czy może wyraz ten przeszedł taką samą przemianę semantyczną jak słowo bezczelny?
    Uprzejmie proszę o wyjaśnienia.
  • Bez przecinka

    12.12.2021
    12.12.2021

    Dzień dobry,

    Chciałam uzyskać informację , czy wypowiedzeniach rozpoczynającym się od wyrazu po należy wstawić przecinek.

    Po śniadaniu udaliśmy się na grzybobranie.

    Po kilku próbach udało mu się wszystko.

    Po tym wszystkim wiedziałam, co zrobić.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • błąd w kolędzie?
    29.12.2007
    29.12.2007
    Oto fragment kolędy: „rąbek z głowy zdjęła,/ W który Dziecię owinąwszy,/ Siankiem Go okryła”. Go – to r. męski, Dziecię – nijaki. Zamiana Go na Je usunęłaby niezgodność rodzaju gramatycznego, jednak użycie formy Je w odniesieniu do tej postaci budzi kolejne wątpliwości (uzus?). Poza tym czy takie pozycje tych dwu wyrazów w zdaniu („Dziecię owinąwszy” to coś jak osobne zdanie składowe) rzeczywiście pociąga konieczność zgodności rodzaju?
    Jest zatem błąd czy można to wytłumaczyć inaczej?
  • Choroba kiosku a kliknięcie okienka
    30.09.2016
    30.09.2016
    Szanowni Państwo,
    czy w zdaniach z okolicznikiem zawierającym gerundium lub zwykły rzeczownik oznaczającym czynność podmiot powinien być tożsamy z domyślnym podmiotem owego gerundium lub zwykłego rzeczownika? Na przykład czy zdanie Po kliknięciu na (?) ikonkę pojawi się opis produktu… nie powinniśmy zamienić na Po kliknięciu na(?) ikonkę zauważymy…lub Kiedy klikniemy na(?) ikonkę, pojawi się…?
  • Chyba że i inne spójniki z że
    12.01.2016
    12.01.2016
    W przypadku zwrotów takich jak chyba że, mimo że itp. przecinek powinno stawiać się przed całym wyrażeniem. Mam jednak nieraz problemy z zastosowaniem tej reguły w innych, podobnych (przynajmniej w moim odczuciu) przypadkach. Czy istnieje jakiś zbiór tego typu wyrazów albo zasada w teorii, która by to omawiała?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego