składowy
  • jednak
    19.01.2007
    19.01.2007
    Szanowni Państwo,
    czy słowo jednak powinno zajmować w zdaniu jakąś określoną pozycję? Pamiętam, jak pewna Pani – doświadczony korektor-redaktor – zapewniała mnie, że jednak zawsze stoi na drugiej pozycji, nie rozpoczyna zdania, nie kończy. Czy to prawda?
    — „Jednak nie pójdę tam nigdy więcej”.
    — „Nie pójdę jednak tam nigdy więcej”.
    A może jeszcze inaczej?
    Z pozdrowieniami
  • Jeszcze raz w sprawie interpunkcji zdania
    22.01.2017
    22.01.2017
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie w związku z tą poradą. Na jakiej podstawie możemy opuścić przecinek po która w trzecim wariancie interpunkcyjnym omawianego zdania?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Kalka, replika, półkalka, kalka częściowa, hybryda itp.

    21.02.2024
    21.02.2024

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie ostatnio, czym właściwie w polskiej terminologii etymologicznej są „półkalki” czy też „kalki częściowe”. Spotykałam ten termin przede wszystkim jako określenie słowa lub zwrotu zbudowanego na wzór wyrażenia obcojęzycznego, częściowo z elementów rodzimych, a częściowo z elementów obcych (np. u Borysia 'wieloryb' jako półkalka średnio-wysoko-niemieckiego 'walvisch'). Jednak sporadycznie zdają się one być używane w zgoła innym znaczeniu, którego pewna już jestem mniej (np. w elektronicznym WSJP 'gadzinówka' jako częściowa kalka z niemieckiego 'Reptilienfond'.) Jak zatem powinno się stosować te terminy?

    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję.

  • Kiedy masz zajęcia, przypomnij?
    17.03.2017
    17.03.2017
    Szanowni Państwo,
    Pytań zależnych nie zamykamy pytajnikiem, np. Przypomnij, kiedy masz swoje zajęcia. A jeśli zmienimy szyk: A kiedy ty masz swoje zajęcia, przypomnij? Czy wtedy postawimy na końcu pytajnik? Można by napisać: A kiedy ty masz swoje zajęcia? przypomnij lub A kiedy ty masz swoje zajęcia? Przypomnij, choć możliwe jest moim zdaniem takie wypowiedzenie tego zdania na głos, przy którym odpowiedniejszy byłby przecinek po zajęciach. I co wtedy?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Kłopoty z liczebnikami
    30.12.2015
    30.12.2015
    Szanowni Państwo,
    mam kilka pytań w związku z liczebnikami.
    Czy dobrze mi się wydaje, że można powiedzieć zarówno Przyjechały dwie trzecie zespołu, jak i Przyjechało dwie trzecie zespołu?
    Stoisz przed trojgiem drzwi (nie: drzwiami)?
    Mimo dwa tysiące dwunastu czy Mimo dwóch tysięcy dwunastu?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • kod semantyczny w profesjolekcie informatycznym
    12.03.2020
    12.03.2020
    Dzień dobry!
    Mam pytanie do Państwa dotyczące pojęcia pochodzącego z dziedziny logiki, ale stale używanego w światku IT.
    Czy poprawne jest sformułowanie „kod semantyczny” w odniesieniu na przykład do kodu HTML? Jest to forma, która kompletnie przejęła kontrolę i już nikt nie używa innych. Toczę zacięty bój z przyjacielem, który twierdzi, że jest to w pełni poprawne określenie i podaje mi definicje, które ewidentnie wskazują na pojęcie „kod poprawny semantycznie”, nieważne z której strony na nie spojrzę. A mimo to dalej króluje „kod semantyczny”, który brzmi równie źle jak „to zdanie jest gramatyczne”.
    Kod semantyczny, według ludzi stosujących tę formę, to taki kod, w którym używa się znaczników dla elementów zgodnie z ustalonym wcześniej schematem/systemem/semantyką. Czyż nie jest to właśnie kod poprawny semantycznie?
  • kontaktron

    16.10.2023
    16.10.2023

    Dzień dobry! Chciałabym poprosić o wyjaśnienie etymologii słowa „kontaktron”. W większości języków nazwa pochodzi albo od angielskiego „reed switch” (np. hiszpańskim, francuskim, niemieckim) albo od znaku towarowego Herkon (np. rosyjskim, ukraińskim). Czy słowo zostało zaczerpnięte z innego języka, czy powstało na rodzimym gruncie?

  • Który w różnych zdaniach podrzędnych

    17.10.2021
    17.10.2021

    Szanowni Państwo,

    mam wątpliwość dotyczącą powtarzania zaimka  który w zdaniach podrzędnych połączonych spójnikiem  i , np.  Znał człowieka, który nie lubił gruszek i któremu jabłka bardziej smakowały  czy raczej  Znał człowieka, który nie lubił gruszek i jabłka mu bardziej smakowały? Nie znajduję jasnej odpowiedzi na to pytanie w WSPP. Z góry dziękuję za odpowiedź.


    Z poważaniem

    redaktor Bocian

  • Lepenowski/ lepenowski

    18.05.2024
    18.05.2024

    Szanowni Państwo,

    jak powinien wyglądać przymiotnik od nazwiska Le Pen? Jean-Marie Le Pen twierdził, że obozy zagłady były zaledwie détail w historii II wojny. Czy można napisać: „Lepenowski détail”?

    Z wyrazami szacunku

    Aleksandra

  • Lepiej bez przecinka niż z przecinkiem
    7.01.2014
    7.01.2014
    Mam pytanie dotyczące stawiania przecinka w zdaniach ze składnikiem niezdaniowym. W jednej z Państwa porad (z 17.12.2010) pisali Państwo, że nie powinno się oddzielać tego składnika od reszty zdania („Wolę pójść z Kasią na randkę niż odrabiać lekcje”), jednak w Słowniku interpunkcyjnym wydanym przez PWN (J. Podracki, A. Gałązka, Warszawa 2002) jest zalecenie, aby ten przecinek wstawiać: „Łatwiej było powiedzieć, niż zrobić”. Jak w takim razie powinniśmy w tych przypadkach stosować przecinki?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego