Szanowni Państwo,
trudność, jaką nieraz sprawia odmiana obcych nazw miejscowych, szczególnie tych rzadko występujących w polszczyźnie, kusi, by pozostawić je nieodmienne. Bardzo proszę o poradę, czy należy odmieniać bałkańskie nazwy, takie jak: Goli Otok, Donji Vakuf, Gornji Vakuf, Vakuf czy Marijin Dvor. Jeśli tak, proszę również o podanie wzorca odmiany. Będę bardzo wdzięczna za pomoc!
Łączę pozdrowienia
Joanna

Szanowna redakcjo!
W jednym z technicznych artykułów spotkałam się z wyrazem sofistykowany, natomiast w internecie znalazłam sofistykowany software i hardware, jednak nie mogę znaleźć tego przymiotnika w żadnym słowniku (czyżby pochodziło od słowa sofistyka?). Cóż więc ono znaczy i czy może być użyte w takim kontekście? Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam
Agnieszka.

Szanowni Państwo,
chciałem zapytać o etymologię słowa sowa.

Wszystkiego dobrego na święta!
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Sądziłam, iż związków frazeologicznych, np. włos jeży się na karku, nie zmieniamy strukturalnie, niezależnie od kontekstu, ale widziałam użycie typu: „Aż włosy zjeżyły im się na karkach”. Czy nie powinniśmy tutaj pozostać przy l. poj.? Jeśli nie, to czy w przypadku włosy stają dęba dla l. mn. powinniśmy mówić „Włosy stanęły im dęby”? Intryguje mnie również porównanie czarny jak węgiel: mówimy, że ktoś ma oczy czarne jak węgiel czy jak węgle? Jeśli to drugie – dlaczego?

Czy w języku staropolskim występowało słowo SZCZYL jako gwarowe lub lekceważące określenie małego wiejskiego chłopca?

Jaka jest etymologia wyrazu szmondak?

Szanowni Państwo!

Skomplikowana gramatyka przydaje wdzięku językowi polskiemu. Fascynująca jest odmiana rzeczowników i przymiotników przez przypadki i liczby, ponadto szyk wyrazów jest nieco inny niż w języku angielskim, niemieckim, francuskim czy nawet w spokrewnionych i bliskich nam geograficznie językach słowiańskich. Nie jestem polonistą, ale lubię zastanawiać się nad urokiem naszej mowy ojczystej. Przychodzi mi tu na myśl moja Alma Mater, czyli Uniwersytet Warszawski. Ta prestiżowa uczelnia, która należy dzisiaj do europejskiej czołówki, działała przez pewien czas w XIX wieku jako Szkoła Główna. Z kolei w Radomiu do niedawna istniała Wyższa Szkoła Inżynierska (późniejsza Politechnika Radomska). Te przykłady pokazują, że jeśli w nazwie uczelni w języku polskim występuje jeden przymiotnik, to znajduje się za rzeczownikiem, natomiast w przypadku dwóch przymiotników jeden z nich stoi przed rzeczownikiem, zaś drugi następuje po rzeczowniku.

Kojarzy mi się z tym także Szkoła Główna Handlowa, jedna z najlepszych szkół wyższych w Warszawie, Polsce i Europie. Studia ekonomiczne na SGH wybrało wiele osób z mojej klasy licealnej, na tej uczelni nauki pobierał też Piotrek Jeliński, z którym w lecie 2000 r. mieszkałem w jednym pokoju w Kalifornii, kiedy pracowałem w USA. Chciałbym wiedzieć, czy nazwa „Szkoła Główna Handlowa” jest poprawna, czy też powinniśmy mówić „Główna Szkoła Handlowa”? Wszyscy przyzwyczailiśmy się do nazwy „Szkoła Główna Handlowa”, jej zmiana byłaby nierealistyczna i wiązałaby się ze znacznymi kosztami. Tym niemniej ciekawi mnie, co językoznawcy sądzą na ten temat. Czy Państwa zdaniem sformułowanie „Szkoła Główna Handlowa” jest prawidłowe?

Z góry dziękuję za Państwa odpowiedź.

Z poważaniem

Adrian Fröhlich

Słownik wyrazów obcych nazwę pewnej ryby podaje jako tajmen, o tę nazwę chodzi pewnie i tu: https://sjp.pwn.pl/so/tajmen;4520280.html. W Internecie można spotkać się z formą tajmień i wygląda na to, że w lepszych kontekstach, bo wędkarskich i podróżniczych, podczas gdy tajmen – głównie w słownikach i jako nazwa sprzętu. Jeszcze lepiej to widać, gdy przy googlowaniu doda się łacińską nazwę (Hucho). Co z tym fantem zrobić? Którą formę uznać, a którą odrzucić?

Otóż chciałbym zadać uprzejme pytanie o etymologię nazwy miasta Tuchola. Otóż był taki niemiecki dziennikarz, urodzony bodaj w Szczecinie, co się Kurt Tucholsky nazywał. Otóż jest taki niemiecki poeta (Bert Papenfuss), którego zainteresowało, ki diabeł za nazwiskiem wzmiankowanego się może kryć, właśnie z etymologicznego punktu widzenia. No, i że chciałbym mu co móc podszepnąć, to się do Państwa z takim zapytaniem (uprzejmym) zwracam, a za odpowiedź byłbym wielce wdzięczny – ot i co.
t.

Uprzejmie prosze o wyjaśnienie etymologii słów twór, potwór, otwór, twarz.
Dziękuję z góry i pozdrawiam.
G. Knyś