sposób
  • Wymowa nazwiska Eiffel
    27.05.2020
    27.05.2020
    Jak powinno się wymawiać „wieżę Eiffla” po polsku i dlaczego wymawia się /ajfla/, a nie /efela/, skoro Gustave Eiffel był Francuzem, a nie Niemcem?
  • wymowa obcych nazwisk
    26.11.2002
    26.11.2002
    Moje pytanie raczej nie dotyczy języka polskiego, ale mam nadzieję, że można kwestię przeze mnie poruszoną rozważyć. Otóż, zajmując się historią najnowszą, często napotykam na obce nazwiska, nie wiedząc, jak je wymówić. Zupełną trudność sprawiają mi nazwiska osób pochodzących z terenów pogranicza językowego. Jak zatem wymówić nazwisko obecnego premiera Luksemburga Jeana-Claude'a Junckera. Imię jest wybitnie francuskie, lecz nazwisko sprawia wrażenie bardziej niemieckiego, zatem [junker] czy [żinker]. Podobnie nazwisko Alzatczyka i francuskiego ministra spraw zagranicznych Roberta Schumana (tu jednak zapewne wystarczająco utarła się wymowa [szuman], a [szima] brzmiałoby chyba dość dziwacznie). Również nazwisko obecnego premiera Belgii sprawia pewne trudności: Guy Verhofstadt. Zapewne [gi ferhofsztat], ale czy na pewno?
  • wymowa skrótowców angielskich
    25.12.2007
    25.12.2007
    Jak powinno się czytać skróty utworzone od angielskich nazw? Razi mnie, gdy słyszę w reklamie telewizor LCD, czytane [el ce de]. Nie mówimy przecież [ce de rom] albo (komputer) [pe ce]. Z drugiej strony są USA ([u es a], a nie [ju es ej]) czy system ESP ([e es pe], a nie [i es pi]). Jaka jest poprawna wymowa i jaka reguła nią rządzi?
    Dziękuję i pozdrawiam
  • wyraz n-ty
    4.10.2014
    4.10.2014
    Szanowni Państwo,
    w tekście matematycznym potrzeba czasem odpowiednika liczebnika porządkowego utworzonego od liczby określonej wyrażeniem algebraicznym, np. n+1. Jak go zapisać? Skoro dopuszcza się zapis: n-ty, to analogicznie: n+1-szy lub (n+1)-szy, n+k-ty lub (n+k)-ty? Z jednej strony kłóci się to z zasadą niełączenia cyfr z końcówkami fleksyjnymi w l. porządkowych, z drugiej nie są to l. porządkowe sensu stricto. Chyba że n+1. czy (n+1).?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Wyrażenia słowne z półpauzą

    6.01.2024
    6.01.2024

    Droga Poradnio,

    czy zapis „tydzień-dwa” w poniższym tekście należałoby uznać za błędny? Pozwoliłam sobie zajrzeć do Korpusu; analogiczne zestawienia pisane są częściej z przecinkiem, rzadziej właśnie z łącznikiem. Jest to tłumaczenie dialogu; oryginał w języku angielskim podaję poniżej.

    „Tydzień-dwa i pewnie będzie tu zima, że ho-ho. Wzięło i zasypało ci chatę rok temu na prawie miesiąc, nie?”

    „Winter be here in a week or two, I reckon. You was snowed in near a whole month last year, wasn’t you?”

    Wydaje mi się, że zapis z łącznikiem można by uznać za dopuszczalny i w sytuacji tłumaczenia takiej „łamanej” angielszczyzny być może nawet bardziej adekwatny.

    Dziękuję za pomoc!

  • Wysoko funkcjonujący
    21.02.2018
    21.02.2018
    Która pisownia członu wysokofunkcjonujący (łączna czy rozdzielna) jest poprawna w przypadku określeń autyzm wysokofunkcjonujący, alkoholik wysokofunkcjonujący itp.?
  • x czy ks przed końcówką?
    6.12.2002
    6.12.2002
    Chciałbym zapytać o pewne niekonsekwencje pojawiające się w waszych odpowiedziach dotyczących odmiany nazwisk zakończonych na -x. W odpowiedzi zatytułowanej Cezex… czytamy: „Po drugie zaś, inne słowa zakończone literą x, w szczególności nazwiska, nadal trzeba odmieniać po staremu, np. Rex, Rexa, Rexowi, Rexem, ale Reksie (przykład przytoczony w komunikatach Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN, nr 2 z 2001 roku)”. Natomiast w odpowiedzi Lex Pani K. Sobolewska radzi odmieniać nazwisko Hendrix – Hendriksa. Jak więc należy odmieniać nazwiska zakończone na -x?
  • Yad Vashem, Jad wa-Szem, Jad Waszem
    9.04.2020
    9.04.2020
    Jaką pisownię izraelskiego Instytutu Pamięci Narodowej można uznać za wzorcową: Yad Vashem, Jad wa-Szem czy Jad Waszem? W WSO mamy Yad Vashem, jednak Encyklopedia PWN odsyła nas do wariantu Jad wa-Szem.
  • yerbiści czy yerbyści?
    9.05.2012
    9.05.2012
    Szanowni Państwo!
    Yerba mate piją yerbiści czy yerbyści (jerbiści czy jerbyści)? Wydawałoby się, że yerbyści – wszak mamy yerba mate, a nie yerbia mate, ale wątpliwości się pojawiają i dręczą.
    I z tej samej dziedziny, choć na wyjaśnienie związku brak miejsca: czy torba (do noszenia akcesoriów do yerba mate) może mieć kształt penisoidalny, czy musi falliczny?
    Z poważaniem
    Witold Maria
  • Zafiksować się
    20.04.2017
    20.04.2017
    W słowniku jedyne znaczenie zafiksować to ‘zatwierdzić’. Czy zwrotu zafiksować się można używać w znaczeniu ‘mieć obsesję na punkcie czegoś, robić coś nieustannie’? Ja tak mówię, ale nie wiem, czy to błędny idiolekt, czy ogólniejsza tendencja.

    Serdecznie dziękuję za pomoc.
    Dorota
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego