-
po ptakach24.01.201524.01.2015Szanowni Państwo,
chciałem spytać o równoważne powiedzenia po ptakach i po ptokach. Skąd się to wzięło i w jakiej kolejności? Czy najpierw pojawił się regionalizm, a potem został przyswojony przez polszczyznę ogólną? Jeśli tak, to z jakiego rejonu Polski?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
prze-19.03.201219.03.2012O ile wiem ze słowników, przedrostek prze- dodaje się jedynie do czasowników i przymiotników. W związku z tym ciekawi mnie, czy można dodawać prze- do rzeczowników. Mam tu na myśli głównie bardzo popularne wśród internautów słowa przekozak i – tu przepraszam za wyrażenie – przechuj. Chciałbym spytać, czy można w ten sposób tworzyć rzeczowniki (bo przedrostkiem prze- nie są chyba te w słowach przekupka, przełom czy przejście), a także przymiotniki, jak np. przebrzydki.
Kłaniam się,
W.T. -
przymiotniki wieloczłonowe8.03.20118.03.2011Chciałbym spytać o pisownię potencjalnego przymiotnika od wyrażenia północ Republiki Południowej Afryki. Chcąc trzymać się reguły [186], powinniśmy napisać północno-południowo-afrykański. Jest to jednak połączenie tak egzotyczne, że wolę zasięgnąć Państwa opinii. Czy powyższą regułę można również zastosować do przymiotnika późno-zimno-wojenny?
-
przysparzać komuś zmartwień28.05.201428.05.2014Szanowni Państwo!
Czasownik przysparzać łączy się w przeczeniu z dopełniaczem. Jednak, co nie przysparza mi chluby, nie jestem pewien, jak sytuacja ma się bez przeczenia. Czy stosować biernik (przysparza mu szacunek), czy również dopełniacz (przysparza mu wiedzy). Spotykam się z jednym i drugim (częściej z dopełniaczem), chciałem więc spytać, czy obie formy są poprawne (i dlaczego).
Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości i kłaniam się nisko. -
Psychofizyczny a psycho-fizyczny 29.05.201929.05.2019Szanowna Redakcjo,
Chciałabym się spytać o znaczenie słowa psychofizyczny – w Małym słowniku języka polskiego PWN i dwóch innych spotkałam się z definicją ‘dotyczy stosunków między bodźcami fizycznymi (podnietami) a wrażeniami; doznania’ lub zbliżoną odpowiedzią. Z kolei w słownikach internetowych napotkałam ‘dotyczący zjawisk psychicznych i fizycznych’, co z psychofizyką się nie łączy. Stąd moje pytanie: czy obie definicje są poprawne? Jeśli tak, od kiedy poprawna jest druga definicja?
-
Rebecca – Rebekki 2.12.20152.12.2015Chciałabym spytać o poprawną odmianę imienia obcego – Rebecca. Szczególnie w dopełniaczu. Normalnie przyjęłabym, że imię należy zakończyć literą i, jednak wtedy powstaje ci i to wydaje mi się nie na miejscu. Zastanawiam się więc, czy może powinno się użyć litery y lub/oraz zamienić podwójne c w wyrazie na k, bądź też zostawić je oryginalnie tak, jak występują? Jaka pisownia jest prawidłowa? Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
-
ropostek
30.03.202330.03.2023Dzień dobry, chciałam spytać Państwa o pochodzenie medycznego terminu „ropostek” oznaczającego obecność ropy w przedniej komorze oka. Podczas gdy cząstka „ropo-” jest tu dość oczywista, drugi człon jest dla mnie kompletnie niejasny. W języku angielskim funkcjonuje termin „hypopyon”, złożenie „hypo-” (pod) i „pyo-” (ropa), czy to ma jakikolwiek związek z polskim słowem?
-
routing i trasowanie15.03.200215.03.2002Chciałbym spytać o spolszczanie słów router i routing – na ruter i ruting. Pojawiło się też nowe słowo (w czasopiśmie zajmującym się teleinformatyką) – rutowanie. Możliwe jest jednak używanie słowa trasowanie. Co uważa Pan za bardziej właściwe: router, routing, trasowanie czy ruter, ruting, rutowanie?
-
różne problemy ortograficzne23.02.201023.02.2010Szanowna Poradnio,
ogromnie się cieszę, że nie trafiłam na wyczerpany limit :) Chciałam spytać, czemu – choć wśród obiektów, których człon ogólny piszemy małą literą (budowle, pomniki, cmentarze), są też obiekty sportowe – piszemy wielką literą Stadion Dziesięciolecia? Dlaczego Humowski (od Hume), ale Joyce’owski? Dlaczego pornomagazyn, ale porno-film lub porno film? Czemu gadka szmatka jeszcze niedawno była zapisywana z łącznikiem (słownik ort. wyd. Wilga)?
Z góry najuprzejmiej dziękuję -
Ruchomość zaimka zwrotnego się15.01.201915.01.2019Szanowni Państwo,
jak bardzo „rozbiegane” może być się w zdaniu? Zazwyczaj powinno stać przy czasowniku, za lub przed, ale są przypadki, w których nie da się oddzielić tego zaimka od jego czasownika. Czy mogę prosić o przykłady sytuacji (lub teorii), w których jest to dozwolone (i jak daleko od czasownika), a w których nie?