starzy
  • Stari Grad

    10.10.2022
    10.10.2022

    Dzień dobry, jaka jest poprawna odmiana chorwackiego miasta Stari Grad? Czy powinno się pisać „do Stariego Gradu", czy – na wzór polskiego przymiotnika „stary" – „do Starego Gradu"?

    Serdecznie dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam redakcję

    Łukasz Załuski

  • tarnogórski, tarnogórzanin

    8.05.2023
    8.05.2023

    Szanowni państwo,

    jestem mieszkańcem Tarnowskich Gór, a więc tarnogórzaninem. Moje pytanie brzmi, dlaczego „tarnogórzaninem”, a nie „tarnowskogórzaninem” albo „tarnowsko górzaninem”? Podobnie sprawa wygląda z przymiotnikiem „tarnogórski”.

    Pozdrawiam,

    Jakub C.

  • Trącić myszką
    10.04.2016
    10.04.2016
    Szanowni Państwo,
    skąd się wziął frazeologizm trącić myszką?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • wszechstronne zdrowie
    20.03.2014
    20.03.2014
    Spotkałem się z życzeniami dobrego i wszechstronnego zdrowia. Chociaż rozumiem, co adresat miał na myśli, wydaje mi się dziwne, żeby zdrowie określać jako wszechstronne. Czy dawniej się tak mówiło?
  • wtrącenia i przecinki
    11.12.2009
    11.12.2009
    Czy w zdaniach: „My Polacy lubimy świętować”, „Ja stary wam to mówię” wyrazy Polacy, stary powinny być wydzielone przecinkami?
  • „wyprzecinkowane” spójniki
    25.05.2010
    25.05.2010
    Jak dalece „drobiazgowa” powinna być interpunkcja? Czy w poniższych zdaniach jest wystarczająco poprawna?
    Jest dobrze wyszkolony, ale choć bardzo się stara, nie daje rady pokonać przeciwniczki.
    Okazuje się, że spuszczając manto strażnikowi, otrzymamy odpowiedni atrybut.

    Czy też fragmenty choć bardzo się stara oraz spuszczając manto strażnikowi powinny mieć z obu stron myślniki albo przecinki? „Wyprzecinkowane” z obu stron ale i że nie wyglądają najlepiej.
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • zespół staromiejski Torunia

    24.11.2023
    24.11.2023

    Jak poprawnie powinniśmy zapisywać wyrażenie „zespół staromiejski Torunia”? Wielkich liter w tej nazwie używają najczęściej konserwatorzy zabytków i urzędnicy. Ale "Encyklopedia PWN" zaleca pisownię od małych liter. Nie jest to urzędowa nazwa własna, bo oficjalnie toruńska starówka to albo Stare Miasto, albo osiedle Staromiejskie. Historycznie zaś zespół staromiejski to połączenie dwóch sąsiadujących ze sobą osad: Starego Miasta i Nowego Miasta. Czy uprawniona jest możliwość zapisu tego wyrażenia zarówno małymi, jak i dużymi literami? A może „zespół staromiejski” to tyle samo co osiedle mieszkaniowe, zespół zabytkowych budynków – czyli byłyby to wyrażenia pospolite.

  • zgrubiałe -isko
    27.05.2013
    27.05.2013
    Jak tworzy się D. lm. zgrubień kończących się na -sko? USJP podaje psisk, WSO psisków. W jednym ze słowników internetowych można znaleźć błaźnisk i generalisków przy jednoczesnym braku błaźnisków i generalisk. Czy oprócz dziewczynisków i dziecisków inne zgrubienia, których podstawą są wyrazy rodzaju żeńskiego bądź nijakiego, mogą tworzyć formę z -ów?
  • z grubsza po polsku
    15.05.2002
    15.05.2002
    „Nowy słownik ortograficzny PWN” podaje regułę dotyczącą pisowni wyrażeń przyimkowych. M.in. jest tam napisane tak: „wyrażenia przyimkowe to połączenia przyimków z rzeczownikami lub przysłówkami, liczebnikami i zaimkami”. Przyjąłem, że to, co występuje po przyimku, jest którąś z wymienionych części mowy (przynajmniej w sensie historycznym), i… mam spore trudności, kiedy próbuję domyślić się, jakimi częściami mowy są (w oderwaniu od przyimka):
    1. po angielsku, z angielska
    Angielski mógłby być rzeczownikiem lub przymiotnikiem, ale w żadnym z przypadków nie występują formy angielsku, angielska. Nie wiem też na pewno, czy po słowie po występuje celownik (pytanie brzmiałoby: po JAKIEMU mówisz?, więc chyba jednak celownik).
    2. z wysoka, z wyższa, bez mała, z grubsza, z wolna, po prostu, po staremu
    Jeśli wysoko czy wolno to przysłówki, to skąd forma dopełniacza? Czy zatem są to przysłówki, czy coś innego? Jaka będzie forma podstawowa? Wysoko? Grubszo? Myślę, że nie grubszo, ale jeśli nie grubszo, to co? Gdyby to był przymiotnik gruby i jego stopień wyższy grubszy, to mielibyśmy z grubszego.
    Proszę o wytłumaczenie tych zawiłości.
    Serdecznie pozdrawiam i dziękuję.
  • agrestoporzeczka i malinojeżyna
    3.07.2010
    3.07.2010
    Agrestoporzeczka czy agresto-porzeczka? Malinojeżyna czy malino-jeżyna?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego