swobody
  • kropka po liczebnikach porządkowych
    10.06.2002
    10.06.2002
    Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości, czy w nazwie 2 dywizjon lotniczy lub np. 25 eskadra lotnicza czy 5 brygada pancerna stawia się kropkę po liczebniku? Dlaczego w oficjalnej pieczątce dywizjonu nie ma kropki, a w gazetach np. Polska Zbrojna lub książce Michała Fijałka 27. WOŁYŃSKA DYWIZJA PIECHOTY AK, lub niektórych podpisach w TVP stawia się kropkę? Bardzo proszę o odpowiedź, ponieważ nikt na to pytanie nie potrafi dać mi odpowiedzi zadowalającej.
    Z góry serdecznie dziękuję.
  • krótko o eseju
    26.09.2014
    26.09.2014
    Szanowni Państwo,
    proszę o dwie informację dotyczące formy eseju literackiego na podstawie lektury (na konkurs czytelniczy).
    1. Czy jeżeli cytuję fragmenty omawianej w eseju lektury lub fragmenty lektury/tekstu innego autora, to mam wstawić przypis na dole strony? Czy wówczas praca nie przestanie być esejem literackim, a stanie się rozprawą naukową?
    2. Jeżeli powołuję się w eseju na innego autora, czy mam go „zaprezentować” za pomocą, np.: „Tą [tę – Red.] kwestię porusza także SŁYNNY NIEMIECKI NOBLISTA XY”.
  • La Coruña po raz drugi
    3.12.2003
    3.12.2003
    Szanowny Panie,
    Dziękuję za odpowiedź w kwestii formy dopełniaczowej od nazwy La Coruña. Przyznam jednak, ze jestem trochę zaskoczony brakiem aprobaty Pana Doktora (czyli, jak rozumiem, całego gremium Komisji) dla formy La Corunii, którą miałaby sankcjonować jedynie niewłaściwa wymowa [la corunja]. Czy na pewno „jedynie” i czy na pewno „niewłaściwa”? Byłby to bowiem chyba ewenement – opieram się tu na własnych spostrzeżeniach, więc być może się mylę – jeśli dopełniacz od niepolskiej nazwy geograficznej na -nia po samogłosce przybrałby końcówkę -ni zamiast -nii (na terytorium Polski sytuacja jest odwrotna: Cedyni, Krutyni, Bogatyni, Trzebini… – wyjątek od tejże reguły również nie jest mi znany). Co więcej, przecież nawet oryginalna nazwa Hiszpanii (a nie: Hiszpani) to właśnie España.
    Chciałbym prosić o odniesienie się do powyższych wątpliwości.
    Z poważaniem
    Michał Gniazdowski – Warszawa
  • maks. czy max?
    27.03.2003
    27.03.2003
    Witam Państwa,
    proszę o udzielenie wskazówki, czy dopuszczalne jest w języku polskim utworzenie skrótu od słowa maksymalnie jako max., czy może właściwe będzie maks. Serdecznie dziękuję za wszelkie wskazówki.
    Pozdrawiam,
    Dagmara Domżalska
  • Michaił czy Michał Bułhakow
    12.03.2002
    12.03.2002
    "Słownik nazw własnych” J. Grzeni oraz „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podają, kiedy polszczymy imię osoby narodowości innej niż polska. Zgodnie z tymi zasadami w obydwu wymienionych źródłach w części słownikowej można znaleźć Michaiła Bułhakowa. Tymczasem Bułhakow pojawił się jako Michał (spolszczony) w książkach wydanych przez: Czytelnika, Ossolineum, PIW, Znak, Wydawnictwo Dolnośląskie, Luk, MUZĘ SA i jeszcze kilka innych, mniej znanych. Nie są to oczywiście wszystkie przypadki, a i wydawnictwa nie muszą być jakoś szczególnie przywiązane do danej formy. To samo Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydało „Mistrza i Małgorzatę” Michała, dziś wydaje książkę o Michaile. Niemniej na mój osąd forma Michał jest częstsza, co dodatkowo mogę podeprzeć wyliczeniami z mojej półki: 14 książek Michała (albo o Michale), i tylko jedna Michaiła.
    Wspomniałem na początku o zasadach polszczenia imienia – pisownia Michał mogłaby nie być z nimi sprzeczna, jeśliby zaliczyć Bułhakowa do grona wybranych przypadków, jedną z zasad jest bowiem szczególne traktowanie wybranych osób. Może źródła poprawnościowe również powinny Bułhakowa do nich zaliczyć?
    J.B.
  • Mieszać
    1.07.2020
    1.07.2020
    Zauważa się niekiedy użycie czasownika mieszać w znaczeniu ‘łączyć’. Przykładem – dział w Gazecie Wyborczej, zatytułowany Nie mieszaj i fantazyjnie rozwijany, np. Nie mieszaj… mokrej szczoteczki ze szczelnym pojemnikiem albo Nie mieszaj… biotyny z badaniami tarczycy. Jak rozumiem, jest to błędne?
  • Nagroda Nobla
    23.05.2001
    23.05.2001
    Szanowna Redakcjo!
    W Nowym Słowniku Ortograficznym pod hasłem Nobel podane jest: Nagroda Nobla, zaś pod hasłem Pulitzer: nagroda Pulitzera. Czy to zwyczajne przeoczenie, czy jest jakaś różnica w pisaniu tych nagród (utworzonych chyba od nazwisk fundatorów)? Co z nagrodą (Nagrodą) Grammy?
  • na przykład
    14.05.2011
    14.05.2011
    W wydanym przez UE Vademecum tłumacza (http://42.pl/u/2ATz) opisano wydzielanie przecinkami wyrażenia na przykład (p. 1.2.2.3.g, str. 29/30). Czy tamta interpretacja jest poprawna? Moim zdaniem jest ona niezgodna ze Słownikiem interpunkcyjnym (PWN 2002), dopuszczającym niewydzielanie przecinkami wyrażenia na przykład, ale z opisem i przykładem innym niż w Vademecum. Będę wdzięczny za porównanie i wyprowadzenie mnie z błędu lub potwierdzenie wątpliwości.
    Pozdrawiam,
    Jarek Hirny
  • Nazwiska odmężowskie i odojcowskie
    4.05.2020
    4.05.2020
    Szanowni Państwo,
    chciałabym zapytać, czy możliwe jest utworzenie formy odmężowskiej i odojcowskiej nazwiska zakończonego na -ska, -cka?
    Bardzo dziękuję za odpowiedź.
  • Nazwy osób, do których się zwracamy w listach

    9.02.2023
    9.02.2023

    Dzień dobry,

    nurtuje mnie kwestia pisowni zaimków osobowych i dzierżawczych. Czy zawsze należy pisać je wielką literą, gdy zwracamy się do adresata listu/e-maila? Wydaje mi się, że gdy zwracamy się na przykład do osoby, która wyrządziła nam krzywdę, to nie jesteśmy zobowiązani do zachowania formy grzecznościowej. Napisałabym zatem „Życzę ci, kanalio, by spotkała cię podobna przykrość”, ale nie jestem pewna swojej racji.

    Serdecznie pozdrawiam!

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego