synonimiczny
  • precedensowy i bezprecedensowy
    14.07.2003
    14.07.2003
    Chciałbym odnieść się do pytania o słowa precedensowy i bezprecedensowy, a właściwie do odpowiedzi na nie. „Precedensowe działanie to takie, które w danej sytuacji podjęto po raz pierwszy”. „Bezprecedensowe działanie to takie, które nie miało wzoru w jakimś wcześniejszym działaniu”. Jeśli jakieś działanie nie ma wzoru we wcześniejszym działaniu (def.2), to czy nie jest ono podjęte po raz pierwszy (def.1)?
  • premiera nowego premiera
    4.10.2012
    4.10.2012
    Dziś wszystko ma premierę, nawet to, co gdy trafia na rynek, już tam zostaje: auta, buty, artykuły… A można tak:
    Dziś oficjalnie udostępniono…, Dziś na rynek (półki sklepowe itp.) trafił…, Od dziś są dostępne…, Odkąd się pojawił…, Dziś BMW wprowadza…, Nowe BMW już za… (jeszcze w…, o miesiąc później, zapowiedziane na…), Dziś pierwszy pokaz…, X9 po raz pierwszy pokazano na…, X9 – nowość opóźniona.

    Czy Państwa zdaniem [premiera] to tylko zubożenie języka, czy także błąd?
  • przecinek a imiesłów przysłówkowy
    5.12.2011
    5.12.2011
    Dzień dobry!
    Nie wiem, jak poradzić sobie z interpunkcją w przypadku użycia imiesłowu przysłówkowego w połączeniu z partykułami jedynie, tylko. Chodzi o zdania o konstrukcji typu: „Można sobie z tym poradzić jedynie stosując odpowiednią metodę”. Gdzie powinien stać przecinek oddzielający imiesłów? A może można go w ogóle pominąć?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • przecinek a powtórzone spójniki
    11.10.2011
    11.10.2011
    Witam,
    mam pytanie dotyczące spójników rozłącznych albo/lub/czy. Zasada mówi, że w wypadku, kiedy są one powtórzone i wprowadzają elementy równorzędne w zdaniu, należy stawiać przed nimi przecinek, np.: „Kup kawę albo herbatę, albo kakao”. A co w wypadku zdań o podobnej konstrukcji, ale takich, w których spójniki się różnicuje? Na przykład: „Kup kawę lub herbatę(,) albo kakao”. Czy po herbatę powinien być przecinek?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    AP, Lublin
  • Przeciwstawne cechy

    9.06.2022
    9.06.2022

    Dzień dobry, mam pytanie dotyczące znaczenia słowa przeciwstawny. Bo przecież przeciwstawiać to stawiać coś przeciwnego do czegoś np. Mieć przeciwstawne poglądy czyli stawiać poglądy inne niż ktoś albo Przeciwstawiać się działaniu innego człowieka, czyli stawiać odwrotne działanie do niego. Czy słowo przeciwstawny oznacza tyle co wykonujący coś innego niż ktoś ? Nie rozumiem, dlaczego używa się określenia przeciwstawne cechy zamiast użyć słowa przeciwne.

  • przed tym, zanim czy przed tym, jak?
    2.02.2007
    2.02.2007
    Które wyrażenie jest poprawne: przed tym, zanim czy przed tym, jak? Wydaje mi się, że przed tym, zanim jest tautologią. Przykładowe zdania: „Pożar wybuchł dwie godziny przed tym, zanim Nowakowie wrócili do domu”, „Pożar wybuchł dwie godziny przed tym, jak Nowakowie wrócili do domu”.
  • przymiotniki złożone z członem odliczebnikowym
    4.10.2005
    4.10.2005
    Jak nazywają się liczebniki (jeżeli ciągle są to liczebniki), które są pierwszym członem przymiotników złożonych, np: 15 letnia dziewczynka, 24 bitowy. Czy mogę nazywać je liczebnikowym prefiksem przymiotnika? Czy inne części mowy zapisane w taki sposób są błędem, np. dwuaktówka = 2 aktówka? Czy istnieje jakieś ograniczenie w tworzeniu zrostów tego typu, np. czy istnieje wyraz 1453 lecie o znaczeniu takim jak tysiącczterystupięćdziesięciotrzylecie, czy raczej 1453 rocznica?
  • Przymiotnik od Buda, rodzajowość i odmiana nazwy Peć
    8.12.2015
    8.12.2015
    Szanowni Państwo,
    chciałbym się dowiedzieć, jak powinna wyglądać poprawna forma przymiotnikowa od rzeczownika Buda (chodzi o miasto).
    Ponadto chciałbym również wiedzieć, jak powinienem odmienić przez przypadki miejscowość Peć (miasto na obszarze Kosowa). Interesuje mnie przede wszystkim forma dopełniacza i miejscownika w liczbie pojedynczej.
    I ostatnia kwestia, czy mianownik liczby mnogiej od dziś nieco archaicznego wyrazu Rakus to Rakusi? Z poważaniem
    P.K.
  • rodzaj gramatyczny zapożyczeń hebrajskich
    10.11.2014
    10.11.2014
    Jaki rodzaj gramatyczny ma termin stosowany w nauce języka hebrajskiego dagesz (kropka w spółgłosce)? Dagesz może być forte albo lene, a więc po łacinie ma chyba rodzaj nijaki, natomiast polskie podręczniki wahają się między rodzajem nijakim a męskim. Podobnie jest z szewa (szwa), które może być mobile lub quiescens, lecz spotyka się tłumaczenia ta szewa. Również nazwy liter hebrajskich oraz samogłosek sprawiają kłopot (to alef? to segol?)
    Z poważaniem
    Aleksandra Kowal
  • Rozum a rozsądek
    16.09.2019
    16.09.2019
    Szanowni Państwo!
    W pewnej książce (tłumaczonej z angielskiego) w jednym z wydań słowo Rozsądek zostało zastąpione przez Rozum. Czy Rozum i Rozsądek to to samo, a jeśli nie, to czym się różnią?

    Z poważaniem Witold Dociekliwy
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego