szczęście
  • Gdzie diabeł mówi dobranoc
    31.01.2020
    31.01.2020
    Moje pytanie będzie krótkie: Skąd w języku polskim wzięło się powiedzenie Tam, gdzie diabeł mówi dobranoc? Przeszukałem internet nie jeden raz, szukając na nie odpowiedzi, dotąd bezowocnie. Może tutaj będę mieć więcej szczęścia?
  • geneza frazeologizmów
    2.11.2013
    2.11.2013
    Dzień dobry,
    interesuję się genezą związków frazeologicznych w języku polskim. Gdzie mogę znaleźć takie informacje? Chodzi mi o literaturę, którą będę mogła wykorzystać do napisania pracy magisterskiej na ten temat. Niestety wszystkie słowniki, które do tej pory przejrzałam nie wspominają o pochodzeniu frazeologizmów, a jedynie tłumaczą ich znaczenie.
  • Góra Kalwaria jednak osobno
    10.10.2014
    10.10.2014
    Dlaczego nazwę miasta Góra Kalwaria pisze się tak, jak się pisze? Mamy tu dwa człony rzeczownikowe. Pierwszy z tych członów nie należy do trójki wyjątków, która zezwala na pisownię bez dywizu, to jest: Kolonia, Osada, Osiedle. Czyli chyba powinno być Góra-Kalwaria. A jednak słownik, bynajmniej nie jakiś stary, twierdzi inaczej.
  • hłaszcze
    24.01.2013
    24.01.2013
    Jakie jest znaczenie słowa hłaszcze użytego w tekście piosenki Wojciecha Młynarskiego Po prostu wyjedź w Bieszczady:
    I z gitarą, jak Michotek, w polski Teksas rusz,
    z pojedynki wilkom strzelać w paszczę,
    po przygodę, po urodę życia pośród leśnych głusz,
    tam, gdzie życie nikogo nie hłaszcze

    Cyt. za: W. Młynarski, Moje ulubione drzewo, czyli Młynarski obowiązkowo, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007.
  • imiesłów przysłówkowy a przecinek
    4.05.2008
    4.05.2008
    Szanowni Państwo!
    Czy poprawne jest zdanie: „Będąc dzieckiem nie bawiłem się autkami”?
  • interpunkcja w tytule
    19.02.2015
    19.02.2015
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie dotyczące zasad interpunkcji w zdaniu: „Nieznane listy Witkacego czyli całujcie mnie, gdzie chcecie”. Moim zdaniem powinien się w nim pojawić przecinek przed czyli. Czy mam rację? Co z przecinkiem przed gdzie? Jest poprawny? I jeszcze jedna kwestia: jest to tytuł audycji, w związku z czym, jeżeli pisownia tytułu wygląda jak powyżej podane zdanie, to czy należy zachować taką pisownię (oczywiście bez kropki)? A może należy ją poprawić?
    Z wyrazami szacunku
    K.S.
  • Interpunkcja zdań ze spójnikiem niż

    21.09.2023
    21.09.2023

    Proszę o odpowiedź, czy w zdaniu „Było to o wiele lepsze (,) niż to, o czym wcześniej myślano”, przed „niż” należy postawić przecinek czy nie. Jeśli nie, to dlaczego?

  • Jak szybko się starzeją słowniki?
    4.01.2013
    4.01.2013
    Mnie zastanawia taka rzecz. Wiadomo przecież, że język się zmienia: jedne słowa wychodzą z użycia, pojawiają się nowe. Dlatego wszystkie stare informacje czy też słowniki tracą na aktualności. Zastanawia mnie, z jakich słowników (chodzi mi o rok wydania) mogę jeszcze korzystać, a które już straciły na wartości?
  • Jeszcze o pominiętym przecinku po zaimku który w zdaniu podrzędnym

    7.02.2017
    7.02.2017

    Szanowny Panie Doktorze,

    dziękuję za odpowiedź: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Jeszcze-raz-w-sprawie-interpunkcji-zdania;17430.html. Mam jednak dysonans. Cytat ma charakter zalecenia, z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Ortografia-maszyna-Turinga-problem-stopu-oraz-przecinek;17384.html wynika możliwość wyboru, z kolei prof. Kłosińska w odpowiedzi z 11 listopada w ogóle nie wspomniała o pomijaniu przecinka (choć wyraźnie o to zapytałem), co odebrałem jako brak takiej możliwości.

    Czytelnik

  • kastrat i kastrator
    8.06.2009
    8.06.2009
    Witam,
    spotkałam się z terminem matka-kastratka na określenie kobiety, która dominuje w domu nad mężem, synami, pozbawiając ich woli, prawa głosu, czyli niejako ich „kastrując”. Zastanawiam, czy to określenie jest prawidłowo zbudowane, bo kastrat to ten, kogo kastrują, a ten, który kastruje, to kastrator, więc może określenie powinno raczej brzmieć matka-kastratorka. Czy też na potrzeby jednostkowego użycia w konkretnym tekście matka-kastratka jest do przyjęcia?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego