szerzyć
  • Jan Kowalska, Piotr Biała?
    13.02.2004
    13.02.2004
    Ostatnimi czasy mnoży się (o dziwo – w miarę legalnie!) używanie przez kobiety nazwisk w formie męskiej, typu Zofia Biały, Anna Zimny. Moim zdaniem jest to paranoja, ale ciekaw jestem, jak zapatrują się na to językoznawcy, jak również na… prawdopodobną sytuację odwrotną (wszak mąż zgodnie z prawem może przyjąć nazwisko żony!): Jan Kowalska, Piotr Biała itp.
    Pozdrawiam serdecznie!
  • krzyczeć po kimś
    12.03.2016
    12.03.2016
    Zdarza mi się słyszeć, zwłaszcza wśród moich znajomych z południa Polski, formę krzyczeć po kimś zamiast krzyczeć na kogoś. Z początku podejrzewałem, że jest to element śląskiej gwary, ale później zdarzało mi się napotykać tę formę także u mieszkańców innych rejonów kraju. Żaden ze słowników, które przeglądałem, nie wspomina o krzyczeniu po kimś. Stąd moja prośba o wyjaśnienie, skąd w języku wzięła się ta forma i czy można uznać za poprawne jej stosowanie.
  • ku / dla pokrzepienia serc

    13.04.2024
    13.04.2024

    Dzień dobry.

    Skąd wzięło się sformułowanie „ku pokrzepieniu serc”? Czy poprawne jest jego użycie, czy jednak powinno się cytować oryginał „dla pokrzepienia serc”?

    Dziękuję

    Grażyna

  • na pole, czyli na dwór
    16.05.2006
    16.05.2006
    Dlaczego krakowskie wyjść na pole ma status regionalizmu, a warszawskie wyjść na dwór – normy ogólnopolskiej? Dlaczego nie po równo albo wręcz odwrotnie? Tam, gdzie się wychodzi na pole – a czasem jest to i ze 200 km od Krakowa – wychodzenie na dwór nie jest alternatywą, tylko abstrakcją, a pewnie jeszcze bardziej było tak w czasach, kiedy hierarchizowano te formy. Czy ta nierówność jest nie do ruszenia? Czy na pole może jeszcze liczyć na nobilitację?
  • nazwiska polskie na -o
    4.12.2002
    4.12.2002
    Proszę uprzejmie o informację, czy moje nazwisko WAŚKO jest odmienialne. Ostatnio otrzymałem certyfikat na ozdobnym papierze, gdzie widnieje drukowane dużą czcionką moje nazwisko, że moje biuro jest reprezentowane przez Zbigniewa Waśkę. Moim zdanie powinno brzmieć: przez Zbigniewa Waśko. Uprzejmie dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem: Zbigniew Waśko
  • nazwy stanowisk
    9.06.2003
    9.06.2003
    Bardzo proszę o wyjaśnienie pisowni stanowiska redaktor naczelny. Czy w połączeniu z nazwiskiem oba człony piszemy małymi czy wielkimi literami, np. Jan Kowalski – redaktor naczelny, Redaktor naczelny czy Redaktor Naczelny? Jaka jest zasada pisowni stanowisk składających się z dwóch członów (z nazwiskiem i bez nazwiska), np. dyrektor generalny, redaktor naukowy? W Uniwersalnym słowniku języka polskiego napisane jest: „Od Redaktora Naukowego” oraz „Redaktor Naczelna Słowników PWN”. Jednocześnie w tym samym słowniku na stronie zawierającej nazwiska osób przygotowujących słownik ich funkcje przy nazwiskach są napisane w następujący sposób: „Redaktor naukowy”, „Redaktor techniczny” i in. Z czego wynika różnica? Bardzo dziękuję za odpowiedź.
    Teresa Zielińska
  • nieodmienianie nazwisk
    26.06.2006
    26.06.2006
    Język polski to język fleksyjny. Często krytykujecie Państwo szerzącą się manierę nieodmieniania nazwisk. Zwykle tłumaczy się to wpływem angielszczyzny. Sądzę jednak, że mamy tu do czynienia z jeszcze jednym czynnikiem: wygodnictwem przy komputerowym składaniu tekstów. W ten sposób później tytuł stałego elementu w newsletterze (już nie biuletynie informacyjnym) brzmi: „Dziś wywiad z Jan Rokita”.
    Pozdrawiam.
    PS nieco więcej znaków do wpisania na jedno pytanie by się jednak przydało
  • palant
    20.04.2024
    6.12.2001
    Szanowni Państwo,
    Reaktywowalem z kolegami starą grę w palanta i w związku z tym mam kilka pytań. W odnalezionych przepisach palant oznacza kij do wybijania zwany również bijakiem. W słownikach palant oznacza grę lub obraźliwe określenie człowieka. Jak nazywamy zawodników grających w palanta? Wg analogii do piłka – piłkarze, czyli palanciarze, czy tak jak lekkoatleci, czyli palanci (w słowniku liczba mnoga istnieje w formie: palanty).
    Czy jestem Palantem, czy Palanciarzem?
    I jak brzmi liczba mnoga. Palanty?
    Wszelakie wyjaśnienie związane z moim ukochanym palantem z radościa przyjmę.

    Pozdrawiam.
    Jacek Pawlak
  • pegeerowski
    17.06.2012
    17.06.2012
    Mam wątpliwość dotyczącą rozwiniętych wariantów przymiotników GL-owski, GS-owski, PGR-owski itp. Słowniki podają jedynie zapisy typu geelowski, geesowski i pegeerowski. Czy nie lepiej byłoby jednak pisać gieelowski, gieesowski i pegieerowski, tym bardziej że taka pisownia odpowiadałby ogólnopolskiej wymowie? Notabene jako odrębne hasło w WSO zostało odnotowane nie ge, lecz właśnie gie.
  • Pisze się wyspy południowego Pacyfiku
    14.05.2018
    14.05.2018
    Dzień dobry,
    jak zapisać: Wyspy Południowego Pacyfiku czy wyspy południowego Pacyfiku?

    Pozdrawiam
    Czytelniczka
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego