-
nazwy sal20.03.201320.03.2013Szanowni Państwo,
pytanie dotyczy dwóch sal obrad. Pierwsza otrzymała imię „Orła Białego”, druga „Znaku Rodła”. Czy na tablicy informacyjnej przy wejściu do sali powinien zostać umieszczony napis Sala im.(imienia?) Orła Białego (a więc i: Sala im. Znaku Rodła), czy też możliwa jest wersja Sala Orła Białego (Sala Znaku Rodła)? Czy powinno się zastosować cudzysłów (Sala im. „Orła Białego”)?
Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź, gdyż przygotowywany jest właśnie projekt graficzny tablic informacyjnych. -
Pisownia nazw okręgów administracyjnych20.03.201620.03.2016Przy drogach są tablice informacyjne w postaci np.:
Województwo
Mazowieckie
Powiat
Przasnyski
Gmina
Chorzele
(pisownia oryginalna).
Czy nie jest to błąd nie powinno być z małej litery: mazowieckie i przasnyski?
-
francuskie tytuły arystokratyczne26.08.200226.08.2002Drodzy Państwo!
Mam problem, który nie dotyczy może bezpośrednio pisowni polskiej, ma z nią jednak związek. Otóż chodzi o zasady pisowni imion i tytułów arystokratycznych osób spoza Polski.
Wiem, że ogólne zasady pisowni imion wymagają, aby imiona postaci panujących (np. królów) lub funkcjonujących powszechnie w polskiej świadomości (np. Joanna d'Arc) spolszczać, zaś pozostałe pozostawić w formie oryginalnej. Tak przedstwia się sytuacja w większości książek, z którymi miałem do czynienia. Jadnakże prof. W. Dworzaczek w swojej Genealogii (zestaw tablic genealogicznych rodów panujących w Polsce i krajach ościennych) ominął powyższą zasadę, spolszczając bez wyjątku wszystkie imiona. Wydaje mi się, że w tym przypadku zabieg ten nadał zestwieniom genealogicznym przejrzystości – jest więc uzasadniony.
Gorzej sprawa przedstawia się z tytułami arystokratycznymi. W różnych publikacjach spotkałem się z różną ich pisownią. Np. w biografii Ludwik XVI pióra Jana Baszkiewicza (Wrocław 1983) sam król, przed objęciem władzy, nosi tytuł księcia Berry. Natomiast jego bratanek, który nigdy władzy nie objął, tytułowany jest już księciem (diukiem) de Berry. Przytoczę jeszcze jeden przykład. W powyższej książce brat Ludwika XVI (przyszły Karol X) tytułowany jest hrabią Artois, natomiast w biografii Karola X autorstwa José Cabanisa (W-wa 1981)- hrabią d'Artois. Takie przykłady można zresztą mnożyć w nieskończność.
I tutaj pojawia się mój problem i moje pytanie. Opracowuję właśnie tablicę genealogiczną francuskiej dynastii Burbonów. Pojawia się tam mnóstwo osób zarówno panujących, jak i posiadających czysto tytularne godności arystokratyczne, wiele odsób, które są Polakom znane dobrze jak i nie. Jak postąpić w takiej sytuacji? Być może w przypadku tytułów obowiązuje podobna zasada jak i w przypadku imion? A jeśli tak, to czy dla zachowania przejrzystości mogę zrezygnować z przedrostków de, d' itp.?
Proszę Państwa o sprecyzowanie zasad obowiązujących w przedstawionych przeze mnie przypadkach i z góry dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
Przemo Jaworski
-
klasztor, kościół itp.2.12.20022.12.2002Chciałabym wrócić do sprawy pisowni nazw zakonów, poruszonej przy omawianiu połączenia kościół Dominikanów. Nie do końca jest dla mnie jasne rozróżnienie pomiędzy – jak to Państwo określili – zakonem jako wspólnotą a zakonem jako instytucją i wynikającą z tego różnicą w pisowni. Rozumiem, że małą literą należy zapisać – jak określono w słowniku ortograficznym – nazwy członków bractw, zgromadzeń zakonnych, np. jezuita. Wtedy liczba mnoga – jezuici, byłby to właśnie zakon jako grupa ludzi, wspólnota. Ale w jakim wypadku użyć słowa: Jezuici (jako instytucja), pisanego dużą literą? Jak rozróżnić, kiedy jest mowa o wspólnocie, a kiedy o instytucji? Czy na przykład na tablicy zawieszonej w przedsionku kościoła, informujacej w uproszczony sposób o tym, że kościół należy należy do określonego zgromadzenia, należy napisać:
kościół św. Andrzeja Boboli
jezuici (czy Jezuici?)
I czy klasztor dominikanów w każdym wypadku będzie oznaczał wspólnotę mieszkających tam ludzi, czy może też oznaczać budynek należący do zakonu (jako instytucji) i wtedy należy zapisać go jako klasztor Dominikanów? -
Kreska przy liczebniku a twórczość artystyczna27.10.201727.10.2017Na tablicy pamiątkowej poświęconej artyście pojawił się napis W 20-tą rocznicę śmierci. Czy ten napis jest prawidłowy? Twórcy tablicy próbują mnie przekonać, że to jest instalacja, dzieło artystyczne i mogą tworzyć napis, jaki chcą, bez zasad gramatycznych. Moim zdaniem napis powinien wyglądać W 20. rocznicę śmierci.
Pozdrawiam
Edyta Ruszkowska
-
pisze czy jest napisane?23.05.200623.05.2006Dzień dobry!
Czy to prawda, że od tego roku poprawna jest forma pisze w sensie „Na tablicy pisze…”. Dotychczas poprawna była forma jest napisane. Czy jest w Internecie miejsce, gdzie na bieżąco publikowane są postanowienia Komisji Językowej?
-
Transparent17.03.201717.03.2017Szanowni Państwo,
zastanawiam się nad etymologią słowa transparent, w znaczeniu podawanym przez Słownik języka polskiego PWN ‘tablica lub pas tkaniny z napisem o treści propagandowej lub okolicznościowej’. W żadnym z języków europejskich takie znaczenie się nie pojawia, skąd zatem wzięło się w polszczyźnie?
Łączę wyrazy szacunku
Magda Eljaszuk -
al. czy Al.
3.04.20233.04.2023Dzień dobry,
proszę o informację, czy poniższy adres jest prawidłowo zapisany:
„Al. Armii Krajowej 254 (Aleja Armii Krajowej)
85-689 Bydgoszcz”.
Właściwe jest al. czy Al.? Dodatkowo jak wygląda sytuacja z ulicą, ul. czy Ul.?
Czy skróty na początku nowego akapitu należy pisać wielką czy małą literą?
-
Bielsko-Biała, ale Polanica Zdrój25.10.200125.10.2001Jaki jest poprawny zapis nazw: Kraków-Balice, Gdańsk-Wrzeszcz czy Kraków Balice, Gdańsk Wrzeszcz?
Bardzo dziękuję za odpowiedź. -
dawne nazwy pokrewieństwa i powinowactwa5.02.20025.02.2002Co znaczy słowo świekra? Jakie są jeszcze inne określenia pokrewieństwa i powinowactwa używane w dawnej polszczyźnie?
Pozdrawiam,
U. Radło