Proszę o wyjaśnienie takiej kwestii: za Słownikiem interpunkcyjnym (s. 51) po wielokropku nie stawiamy kropki, przecinka, średnika, opuszczamy je. Jak ma się to do nowego Słownika ortograficznego 93. Myślnik [397] 93.1, gdzie po wielokropku są przecinki w przykładzie? Czy ma to związek z użytymi myślnikami?
Pozdrawiam, Grażyna K.

Witam serdecznie! Często miewam problemy z precyzyjnym określeniem, kiedy należy, a kiedy nie powinno się oddzielać jednorodnych części zdania. Na przykład czy w zdaniu: „Dostawały tam dobre, darmowe posiłki” zasadne jest postawienie przecinka pomiędzy dobre i darmowe? Spotykam też różne sposoby zapisu zdań z okolicznikami czasu, np. 23 maja w niedzielę z samego rana lub 23 maja, w niedzielę, z samego rana. Który zapis jest poprawny? Pozdrawiam serdecznie i życzę wszelkiej pomyślności!
Katarzyna

Dzień dobry,
jedna z moich koleżanek bardzo często używa zwrotu temu zamiast dlatego czy ponieważ (lub choćby nawet pospolitego bo). Przykładowo:

– Dlaczego nie odebrałaś telefonu?
– Temu, że byłam zajęta.

Chciałabym dowiedzieć się, czy jest to forma poprawna i nie powinna mnie razić, ponieważ na przykład nie używa się jej tylko w Warszawie (gdzie się wychowałam, koleżanka pochodzi z Białegostoku – mówi, że tam to powszechne), czy jednak błędna.

Witam,
chciałam zapytać, jak powinna wyglądać budowa przypisu odsyłającego do źródła internetowego? Czy numer strony powinien być podany na samym końcu, czy też na końcu powinna być data dostępu? I czy datę dostępu należy podawać także w bibliografii źródeł internetowych, czy tylko w przypisach?
Dziękuję za pomoc.

Mam pytanie dotyczące definicji PWN słowa Murzyn: „człowiek należący do rasy czarnej”. Czy PWN nie powinno się zdystansować się od pojęcia rasy? Wydaje się to ważne nie tylko ze względu na to, że biolodzy i antropolodzy fizyczni uznają podział ludzi na rasy za wysoce kontrowersyjny, ale również ze względu na negatywne ideologiczne konotacje pojęcia słowa rasa.
Czy nie warto też zaznaczyć, że słowo Murzyn – choć wielu osobom wciąż wydaje się neutralne – może być dla niektórych obraźliwe?

Moje pytanie związane jest z analizą i sporządzaniem wykresów wypowiedzeń wielokrotnie złożonych. Czy w takim rodzaju wypowiedzenia zdanie składowe może być podrzędne do imiesłowowego równoważnika zdania?
Jako przykład podam zdanie:
Choć zdarzają się okresy, że – nie wyjeżdżając tam, gdzie mógłbym spotkać Polaków –posługuję się polszczyzną mówioną przygodnie, bo w samym Neapolu nie mam zbyt wielu okazji do jej używania, przy pisaniu natrafiam na trudności wyłącznie literackiej natury.

W poradni pojawiło się już pytanie: Dlaczego rżnąć (np. drewno) ale podrzynać (gałąź, na której się siedzi)?, na którą odpowiedź dr Długosz-Kurczabowej brzmiała: „Do dawnych form rznąć, dorznąć, zarznąć, wyrznąć… utworzono wtórne odpowiedniki częstotliwe rzynać, dorzynać, zarzynać, wyrzynać… (analogicznie do umotywowanych par typu zacząć – zaczynać)”.
W związku z tym zastanowiło mnie jednak, jak brzmiała wymowa. Wynika to z tego, że czytając podrzynać jako [pod-żynać], mielibyśmy oboczność ż-rz, biorąc pod uwagę rżnąć. Wydaje mi się zatem, że pierwotne odczytanie podrzynać brzmiałoby [podr-zynać], i rznąc [r-znąć], tak jak marznąć.
W czasach szkolnych miałem podobny problem, gdy czytaliśmy Reja, gdzie znajdujemy słowo barzo, które w oczywisty sposób jest naszym współczesnym bardzo, a więc odczytanie powinno brzmieć raczej [bar-zo] niż [bażo], które to strasznie mnie wówczas raziło.
Czy takie rozumowanie jest prawidłowe? Czy jest to powiązane z czeskim ř, które ponoć wymawia się podobnie? Odchodząc trochę od powyższego – czy czasowniki rżnąć i żąć są pokrewne, czy to przypadkowa zbieżność?
Z poważaniem
Marek Kielar

Tłumaczę książkę na temat samobójstw. Są tam m.in. krótkie rozważania nt. historii angielskiego słowa suicide. Proszę o informację nt. historii polskiego samobójstwa lub o wskazanie źródła, gdzie mogłabym takie informacje znaleźć. Dziękuję.
Anna Tanalska-Dulęba

Czy istnieje w języku polskim słowo siłownik? Nie ma go w żadnym słowniku. Z początku myślałem, że to albo synonim silnika, albo jego żartobliwy substytut. A na koniec niedawno usłyszałem, że to nazwa jakiegoś innego urządzenia, które z silnikiem nie ma nic wspólnego.

Zwracam się do Państwa z problemem dotyczącym skrótów dni tygodnia. Opierałam się na załączonej w Poradni wypowiedzi. Zwrócono mi uwagę, że zapisy skrótów dni tygodnia pn., nd. są dopuszczalne w tekstach, natomiast nie w kalendarzach, że skrót w kalendarzu jako oznaczenie dnia rządzi się innymi zasadami ortograficznymi niż w tekstach. Według tych rzekomych zasad nie wolno po skrócie pn. i nd. postawić kropki. Zależy mi na Państwa wypowiedzi, ponieważ nie wiem, jakimi zasadami się kierować.