to-samo-dziecko
  • Dwoje dzieciąt
    24.01.2016
    24.01.2016
    Czy odmiana wyrażenia dwoje dzieciąt jest poprawna?
    M. dwoje dzieciąt
    D. dwojga dzieciąt
    C. dwojgu dzieciąt
    B. dwoje dzieciąt
    N. dwojgiem dzieciąt
    Msc. dwojgu dzieciąt
    W. dwoje dzieciąt
  • dwuletni, dwuipółletni
    11.03.2009
    11.03.2009
    Witam, wiem, że dopuszczalne są formy dwuletni i rzadziej dwuroczny. Natomiast, czy tak samo będzie, jeśli pojawi się cząstka półdwuipółletni chłopiec, dwuipółroczny chłopiec (mówi się przecież dwa i pół roku, nie lata)?
    Pozdrawiam
  • elegancko o czynnościach fizjologicznych
    15.04.2013
    15.04.2013
    Witam,
    w SJP jest opisanych wiele czynności fizjologicznych, w tym „wydalić gazy trawienne wydając przy tym charakterystyczny odgłos”. Jak w praktyce powinniśmy nazwać taką czynność? W słowniku znalazłem pierdzieć jako wulgarne oraz prukać jako potoczne. Słowa purkać nie znalazłem. Pouczenie 2-letniego dziecka: „Córeczko, jeśli zdarzy Ci się wydalić gazy trawienne, wydając przy tym charakterystyczny odgłos, wypada powiedzieć: przepraszam”, raczej będzie mało praktyczne.
  • grzecznościowa wielka litera
    20.05.2002
    20.05.2002
    Zadanie szkolne brzmiało: napisać pytania do wywiadu ze znaną (wybraną) osobą. Powiedziałem dziecku, żeby Pan pisało dużą literą („Co Pan sądzi…” itd.). Jednak po powrocie dziecka ze szkoły mogłem w każdym pytaniu obejrzeć poprawione – na czerwono, przez nauczycielkę – Pan na pan.
    Reguły mówią o stosowaniu wielkiej litery w listach. Wywiad to wprawdzie nie list, ale może jednak też powinna być duża? Nie znalazłem wykładni w słownikach. Poszukałem pierwszego lepszego wywiadu w prasie. Pan było dużą.
    A przy okazji chciałem spytać, czy nieużycie wielkiej litery tam, gdzie ze względów grzecznościowych powinno się jej użyć, traktuje się jako błąd ortograficzny?
  • Imiona męskie i żeńskie oraz imiona imiona „dwupłciowe”

    8.02.2024
    8.02.2024

    Czy w języku polskim dopuszczale jest, aby kobieta miała jakiekolwiek męskie imię, jako tzw. 'drugie imię'? U mężczyzn, dopuszczalne jest imię Maria — bez fleksyjnej zmiany zaznaczającej płeć męską, jako imię drugie (tradycyjnie dopuszczalne). Czy istnieje jakaś analogia, w języku polskim tradycyjnym?

  • Jak się nazywasz?
    2.07.2003
    2.07.2003
    Witam,
    Chciałbym się dowiedzieć, jak prawidłowo powinno odpowiedzieć się na pytanie „Jak się nazywasz?”. Od wielu lat uważałem, że na tak zadane pytanie odpowiada się nazwiskiem lub naraz imieniem i nazwiskiem. Jednak Państwa słownik tłumaczy wyraz nazywać w następujący sposób: „mieć, nosić jakieś imię, nazwisko; mieć na imię: Nazywa się Teodor”. Czy zatem można na to pytanie odpowiedzieć „Nazywam się Paweł”?
  • Ja z kolegą…
    2.02.2006
    2.02.2006
    Ostatnio w gronie kolegów dosyć burzliwie dyskutujemy nad następującą kwestią. Poznając potencjalnego klienta, gdy jest nas dwóch, jak powinniśmy powiedzieć: „Ja z kolegą jesteśmy przedstawicielami firmy X”, czy raczej „My z kolegą jesteśmy przedstawicielami firmy X”? Dziękuję za odpowiedź.
  • Kto z kim szedł?
    3.10.2018
    3.10.2018
    Poniżej przedstawię parę przykładów, co do których mam wątpliwości.
    (1) Mały chłopiec i jego mama – szły czy szli?
    (2) Małe dziecko i jego mama – szły czy szli?
    (3) Mama wraz z synkiem – szły czy szli?
    (4) Kobieta i pies – szły czy szli?
    (5) Kobieta i piesek – szły czy szli?
    (6) Kobieta i piesek maskotka – szły czy szli?
    (7) Kobieta i rower stali czy stały na deszczu?
    (8) Chłopaki szły.
    (9) Chłopaki z dziewczynami – szły czy szli?
    (10) Chłopaki i pies – szli czy szły?

    Dziękuję.
  • łebek i łepek
    15.03.2005
    15.03.2005
    W lekturze szkolnej występuje forma łebek. Czy można lub należy dzieciom w zeszytach poprawiać łepek na łebek, skoro w słownikach te formy występują jako oboczne? Co robić, jeśli w klasie część dzieci wybiera jedną, część drugą formę? Łepka słowniki nie uznają za formę potoczną, gorszą…
  • Mateusz i Maciej
    2.12.2005
    2.12.2005
    Jeśli mnie pamięć nie myli, przed paru laty przeczytałem w jednej z książeczek prof. Miodka, że imiona Maciej i Mateusz są to dwie dwie formy tego samego imienia. Jedno z wymienionych imion „przyszło” poprzez język grecki, a drugie poprzez język łaciński. Na genealogicznym forum dyskusyjnym dyskutowano kwestię poprawnego odczytywania imion (zapisanych po łacinie) w księgach parafialnych. Przytoczyłem powyższą opinię prof. Miodka i spotkałem się z zarzutem, że „byłem łaskawy się pomylić”.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego