ty
  • Ukrainiec
    7.11.2002
    7.11.2002
    Dzień dobry,
    Nie mam do Państwa pytań i w zasadzie chcę zwrócić się z prośbą. Czy byłoby możliwe wprowadzić zmianę do języka polskiego polegającą na zaniechaniu mówienia o obywatelach Ukrainy jako Ukraińcach, a zacząć Ukraińczycy? Niestety, ale określenie Ukrainiec jest określeniem posiadającym w języku polskim konotacje negatywne, chociażby stwierdzenie ty Ukraińcu, które oznacza kogoś złego, złośliwego, mającego złośliwością podszyte zamiary.
    Podobnie jest z mieszkańcami Japonii: oficjalnie Japończycy, Japońcy to już osoby negatywne. Skoro są Japończycy, to może jest możliwe Ukraińczycy? Przecież Ukraińczyk brzmi dużo lepiej niż Ukrainiec.
    Gdyby zmiana została rozpoczęta przez takie Wyrocznie Języka Polskiego jak prof. Bralczyk i prof. Miodek, następnie przez redaktorów w mediach, to później jest to tylko kwestia czasu i wszyscy będą zadowoleni.
    Dziękuję i pozostaję z poważaniem
    Małgorzata Galant
  • umrzeć – zdechnąć
    24.03.2013
    24.03.2013
    Nauczono mnie, że jest czymś głęboko niestosownym mówić o zwierzęciu: umarło – jest tak niezależnie od tego, czy było nam ono w jakiś sposób bliskie. Zdaję sobie sprawę z rozmaitych użyć przenośnych wspomnianego czasownika, zwłaszcza w połączeniu z rzeczownikami abstrakcyjnymi, ale jak sądzę, w znaczeniu podstawowym umrzeć może tylko człowiek. W odniesieniu do zwierząt naturalne i zupełnie neutralne wydaje mi się słowo zdechnąć. Czy podzielają Państwo ten punkt widzenia?
  • Waraha
    11.04.2016
    11.04.2016
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy etymologii i znaczenia słowa, którym od lat zamęcza mnie mój Tato. Słowo pochodzi z tradycyjnej piosenki ludowej. Tekst:

    Już słoneczko na zachodzie
    Przegląda się w sinej wodzie.
    Rybaku wiosła złóż
    I na brzeg wracaj już.
    Waraha, waraha, hej.

    Żegnaj, moja miła łódko,
    Rozstajemy się na krótko.
    Zarzucę znowu sieć
    Nim ranek zacznie dnieć.
    Waraha, waraha, hej.

    Pytanie dotyczy słowa waraha. Co ono oznacza, skąd pochodzi i jaka może być jego etymologia?
  • wcale i w ogóle
    5.11.2008
    5.11.2008
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie odnośnie słów wcale i w ogóle. Czy słowo wcale ma wydźwięk negacji? Spotkałem sie w literaturze z jego użyciem jako synonimu wyrażeń w całości lub całkiem, dopiero użycie (lub nie) z przeczeniem określało zabarwienie frazy (negacja lub nie) np. „Dziura była wcale duża”.
    Podobnie z wyrażeniem w ogóle. Literalnie znaczenie raczej powinno być według mnie zbliżone do ogólnie.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Michał Brandt
  • w czy na?
    11.01.2010
    11.01.2010
    Witam serdecznie!
    Moje pytanie dotyczy tego, jakiego przyimka powinno się używać ze słowem zamek (w znaczeniu warownej budowli mieszkalnej) w następujących zdaniach:
    - Zanieś mu to na zamek/do zamku.
    - Muszę wracać na zamek/do zamku.
    - Dlaczego nie chcą cię już w zamku/na zamku?
    - Muszę się schronić w zamku/na zamku.
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
    Barbara Giecold-Bochenek
  • w Garwolinie jak w Aninie
    22.12.2011
    22.12.2011
    Witam serdecznie.
    Chciałabym dowiedzieć się, jak poprawnie nazwać mieszkańców Garwolina? Jak poprawna forma brzmi w liczbie pojedynczej i w liczbie mnogiej? Używam formy: garwolalin, garwolanie, ale spotykam się z sugestiami, że jest to nieprawidłowa forma. Jednak ci życzliwi sami nie potrafią określić formy według nich poprawnej. Bardzo proszę o odpowiedź, za którą już teraz bardzo dziękuję.
  • Wiecie państwo…
    2.10.2008
    2.10.2008
    Szanowni Państwo,
    ostatnio często słychać w środkach masowego przekazu zwroty Wiecie Państwo, Państwo rozumiecie, Państwo słuchacie, Państwo widzicie itp. Mnie od zawsze uczono, że mówi się: Wiedzą Państwo, Państwo rozumieją, Państwo słuchają, Państwo wiedzą itp. Proszę o odpowiedź, która forma jest poprawna, bo już się pogubiłam.
    Pozdrawiam,
    Magda
  • Wielkie liczby w systemie rzymskim
    8.11.2018
    8.11.2018
    Szanowni Państwo,
    w „Edycji tekstów” dr. Wolańskiego można znaleźć informację: „Kreska pozioma nad cyfrą rzymską mnoży ją przez tysiąc” (s. 107). Bardzo jestem ciekaw, skąd się wziął taki „rozszerzony system rzymski” (czy Rzymianie posługiwali się tak dużymi liczbami?) i jakie jest jego zastosowanie. Trudno mi bowiem wyobrazić sobie tekst, w którym liczby typu 234 567 byłyby zapisywane w systemie rzymskim.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Wielofunkcyjne to

    22.12.2022
    22.12.2022

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać, do jakiej części mowy należy słowo „to". Podobno jest zaimkiem, ale ma cechy nie tylko zaimków, np. spójnika. Jako jaka część mowy funkcjonuje to słowo?

  • winny i winien
    10.01.2014
    10.01.2014
    Szanowni Państwo,
    które sformułowanie jest poprawne: „Ktoś jest winny pieniądze” czy „Ktoś jest winien pieniądze”? Czy słowa winien i winny można stosować zamiennie, gdy mówimy o czyjejś winie, np. „On jest temu winny”?
    Z wyrazami szacunku,
    Michał Janczewski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego