użytkowy
  • My rozluźniające

    29.09.2021
    29.09.2021

    W supermarkecie kasjerka zamiast „Dzień dobry” powiedziała do mnie „Mamy aplikację?”. Nie mam żalu o brak przywitania, bardziej mnie zastanawia aspekt językowy. Czy to mieści się chociaż w normie użytkowej, potocznej? Domyślam się, że znaczy to „Dzień dobry, czy ma pan aplikację naszego sklepu?”. Jednak czy używanie pierwszej osoby liczby mnogiej zwracając się do kogoś, jest poprawne? Kiedyś co prawda mówiło się w Polsce na „wy”, jednak chyba nie na „my” zwracając się do kogoś?

  • nawiedzić cmentarz
    11.11.2011
    11.11.2011
    Czy można nawiedzić cmentarz? Czy poprawnie użyłam słowa nawiedzić w zdaniu: „Tuż przed świętem zmarłych tradycyjnie uczniowie naszej szkoły nawiedzili Cmentarz Powązkowski, aby uczcić pamięć swojego patrona”.
    Dziękuję za odpowiedź.
    Katarzyna Wójcik
  • nazwa adresata w liście
    1.07.2012
    1.07.2012
    Witam.
    Zastanawiam się, czy powszechnie stosowane w listach oficjalnych wyrównanie adresata i pożegnania wraz z podpisem do prawej jest kwestią uzusu, czy jest może gdzieś skodyfikowane? Jak się Państwo zapatrują na korespondencję oficjalną z jednostronnym wyrównaniem wszystkiego do lewej?
    Pozdrawiam.
  • Nazwisko Otto w wymowie

    21.02.2023
    21.02.2023

    Szanowna Redakcjo,

    mam pewne wątpliwości dotyczące porady „choroba Heinego–Medina – i podobne nazwy” i zaproponowanej w niej odmiany nazwiska Otto: „nazwisko Otto powinniśmy odmieniać tak samo jak rzeczownik lotto – Otta i Otcie”.
    W słowniku A. Markowskiego rzeczownik „lotto” uznano jednak za nieodmienny, tak samo w WSJP. Przyjmijmy jednak, że może on być (w zgodzie z normą) odmieniany. Jeśli tak, to zapewne będzie się odmieniać jak getto, a więc w miejscowniku o lotcie, jak o getcie – ale w wymowie, jak stwierdza wspomniany słownik A. Markowskiego, o gećcie, więc i o loćcie. Czy zatem i nazwisko Otto w miejscowniku, ortograficznie Otcie, będzie w wymowie brzmieć Oćcie? Czy jednak lepiej wymawiać inaczej (fonetycznie: Ot–će), aby nazwisko Otto nie zbliżyło się zanadto do octu (ogórki w occie, a w szybkiej wymowie w oćcie).

    Z szacunkiem

    Tomasz Kurdyła

  • Nazwisko Piłsudski

    26.09.2023
    26.09.2023

    Nazwisko „Piłsudski” wymawiane jest powszechnie jako „Piułsucki”. Chodzi mi o początek wyrazu, bo ostatnia sylaba to, zapewne, jakaś pozostałość ze starej pisowni nazwiska rodowego, ale też jestem ciekaw czy tak było. Dlaczego „P i u ł”? Czy to świadome/nieświadome unikanie niestosownego skojarzenia, gdy mowa o Józefie Piłsudskim? I jeszcze jedno. Nie znalazłem na tym portalu wcześniejszego wyjaśnienia tej sprawy. Nikt się tym nie interesował wcześniej?

  • Nikt, masa
    29.12.2015
    29.12.2015
    Jaką „płeć” ma słowo nikt? W nocnej (28.12.2015 r.) audycji Trójki o obrzędach noworocznych w Polsce rozmówczyni red. Sosnowskiego powiedziała: W tej wsi nikt nie wyszedł za mąż w ubiegłym roku. Popieram dążenie kobiet do akcentowania płci w określeniach, ale tu chyba trudno będzie.
    Razi mnie – nie wiem, czy słusznie – użycie słowa masę w zdaniu Było tam masę ludzi. Wydaje się, że jeśli już, to Była tam masa ludzi.
  • norma akcentowa
    8.03.2013
    8.03.2013
    Szanowni Państwo,
    wielokrotnie spotkałem się z poglądem, że niektóre rozwiązania normatywne zaproponowane w NSPP są wyrazem bezsilności językoznawców wobec zmian w języku. Za przykład może posłużyć akcentowanie: w normie użytkowej akceptuje się akcent paroksytoniczny w wyrazach, które w normie wzorcowej należy akcentować proparoksytonicznie. Niektórzy twierdzą, że akcentowanie jest czynnością automatyczną, wyuczoną i względnie stałą, niezależną od sytuacji. A jakie jest Państwa zdanie?
  • Odczytujemy liczebnik ułamkowy

    22.06.2023
    22.06.2023

    Dzień dobry! Czy przeczytanie zapisu 3,45 jako trzy przecinek czterdzieści pięć jest poprawne?

    Pozdrawiam

    Dorota

  • odgrywać czy pełnić rolę?
    14.03.2011
    14.03.2011
    Dzień dobry!
    Jak należy traktować wyrażenia pełnić rolę i spełniać rolę? Czy można to zaakceptować? W Poradni jest jednak kilka odpowiedzi ekspertów, w których taki zwrot się pojawia. Spotkałem się jednak z opinią, że pełni się funkcję, a rolę się odgrywa.
    Pozdrawiam,
    Stały czytelnik Poradni
  • ogłoszenie
    10.01.2012
    10.01.2012
    Szanowni Państwo!
    Mam pewną wątpliwość dotyczącą pisania ogłoszenia. Otóż niektóre ogłoszenie mają w nagłówku OGŁOSZENIE! lub UWAGA!. Moje zapytanie dotyczy tego, czy można zapisywać w nagłówku ogłoszenia słowo: UWAGA z wykrzyknikiem, czy jest to poprawne, czy błędne. I jak się odnieść do nagłówka w formie OGŁOSZENIE z wykrzyknikiem.
    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Anna
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego