udanie
  • Braterstwo kobiet?

    9.05.2019
    9.05.2019

    Czy słowa braterstwo można użyć w odniesieniu do kobiet? Braterstwo dziewcząt? Jakim innym terminem można by je ewentualnie zastąpić?

  • być w szoku
    23.10.2014
    23.10.2014
    Szanowni Państwo,
    jakiś czas temu zwrócono mi uwagę, że popełniam błąd, posługując się sformułowaniem być w szoku, wskazując jednocześnie jako poprawną formę być zszokowanym. Pomimo licznych prób nie udało mi jednak ustalić jednoznacznie czy pierwsza forma jest faktycznie błędna, czy nie. Prosiłbym o pomoc w tej kwestii oraz uzasadnienie.
    Z poważaniem
    Bartosz Muczyński
  • BystraBystrej, czyli kto był zapłakany?
    13.10.2017
    13.10.2017
    Szanowni Państwo,
    nazwa wsi Bystra w gminie Wilkowice ma odmianę przymiotnikową. Czy jest możliwe, że kiedyś odmieniała się inaczej, np. rzeczownikowo? We wsi tej znajduje się muzeum Juliana Fałata. Wydaje mi się, że w zachowanych tam dokumentach sprzed przeszło stu lat spotkałem się z inną odmianą.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • cabrio złup?
    31.10.2001
    31.10.2001
    Czy poprawne jest hasło promocyjne: „Chrup i cabrio złup"? Znaczenie: chrup chipsy i wygraj nagrodę główną, czyli samochód typu kabriolet.
  • Cakadze
    11.04.2006
    11.04.2006
    Jak pisać nazwisko dwóch skoczków narciarskich pochodzących z Gruzji? W latach sześćdziesiątych Коба Цакадзе reprezentował ZSRR i jego nazwisko transkrybowane z rosyjskiego powinno mieć postać Cakadze, jednak bardziej rozpowszechniona była Czakadze. Na olimpiadach 1994, 1998, 2002 Gruzję reprezentował Kakhaber Tsakadze – tu pisownia wyraźnie obca, dostosowana do angielskiego. Do pisowni gruzińskiej nie udało mi się dotrzeć, zresztą i tak bym nie wiedział, co z nią dalej począć…
  • Charlotte i Charlotta
    25.05.2010
    25.05.2010
    Witam!
    Proszę o wyjaśnienie zasad pisowni wyrazu Charlotte. Z tego, co wiem, [wynika, że – Red.] jeśli imię (anglojęzyczne przynajmniej) kończy się samogłoską, która zanika podczas wymowy, dodajemy polski przyrostek po apostrofie, np. ClarkeClarke’a. Dlaczego więc w wyrazie Charlotte (który wydaję się rządzić tymi samymi prawami, ponieważ e także zanika w wymowie) przyrostek dodawany jest bez apostrofu, np. Charlotta, Charlottcie, Charlottą?
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź
    Pozdrawiam
  • Chleb jałmużny

    20.12.2020
    20.12.2020

    Czy w dość popularnej frazie chleb jałmużny drugi wyraz jest przymiotnikiem, czy dopełniaczem od jałmużna? Przymiotnika nie udało mi się znaleźć w żadnym słowniku, jak również nie znalazłem potwierdzenia dla odmienionej frazy (chleba jałmużnego itd.).

  • Chreszczatyk czy Kreszczatik?

    2.03.2022
    2.07.2008

    Główna ulica Kijowa – Kreszczatik czy Chreszczatyk? Za pierwszą formą przemawia częstość użycia (Google 5:1) i obecność w literaturze (Miasto Kijów Bułhakowa w tłum. Drawicza); za drugą transkrypcja. Czy w tym przypadku można powołać się na regułę https://sjp.pwn.pl/zasady/Nazwy-geograficzne-od-dawna-spolszczone;629714.html? A jeśli tak, to czy reguła ta dopuszcza wariantywność? (formy Kijów, Charków, Żytomierz, Krzywy Róg są wszak jedynymi, a nie opcjonalnymi).

  • ciągle o zaprzeczonych imiesłowach
    31.05.2012
    31.05.2012
    Wiem, że wg nowej zasady imiesłowy przymiotnikowe czynne i bierne z nie piszemy łącznie. Czy dopuszczalna jest jeszcze pisownia oddzielna? Np. w wyrazach nie wprowadzające, nie obliczone.
  • ciebie czy Ciebie?
    28.08.2002
    28.08.2002
    Z powodów grzecznościowych piszemy Pan, Pani, Ty, Ciebie dużą literą, kiedy zwracamy się do kogoś w liście czy formularzu ankiety. Czy taka duża litera obowiązuje również np. w opowiadaniu, gdzie słowa są cytowane – jeden bohater kieruje je w dialogu do innego?
    I druga sytuacja: czasem używa się drugiej osoby, nie mając na myśli bezpośrednio tego, do kogo się zwracamy, lecz „kogoś, kogokolwiek”. Na przykład o atmosferze panującej w jakiejś restauracji możemy pisać tak: „Wchodzisz, a tam nikt się do Ciebie nie odezwie, nikt na Ciebie nie zwróci uwagi, nawet menu Ci nie podadzą”. Mimo użycia drugiej osoby piszę w takim wypadku bardziej o sobie samym niż o adresacie słów (bo to ja tego doświadczyłem i o swoich, a nie jego doświadczeniach piszę). Jeśli więc zdecyduję się (w liście) na taki styl, to czy stosować wielką literę do każdego wystąpienia słowa ty niezależnie od tego, czy w danym wypadku oznacza ono adresata słów czy „mnie, kogoś, kogokolwiek”?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego