udać
  • trefić
    8.06.2011
    8.06.2011
    Witam,
    czy wyrażenie trefić warkocz jest poprawne? Niemal wszystkie źródła, do których udało mi się dociec, mówią o trefieniu jako o 'karbowaniu, lokowaniu'. Można więc trefić loki, perukę – ale czy warkocz?
    Pytanie zrodziło się przy okazji lektury Laury i Filona autorstwa F. Karpińskiego, gdzie już w niemal pierwszych słowach (http://literat.ug.edu.pl/krpnski/002.htm) napotkamy: „Nie będę sobie warkocz trefiła,/ Tylko włos zwiążę splątany”.
    Z poważaniem,
    M.
  • trudne słowa
    21.04.2005
    21.04.2005
    Witam!
    Słowa tajemne: adrymina, limbo, mazonit. Pomożecie?
    Pozdrawiam.
  • „Trzeba łysych pokryć papą”
    26.01.2013
    26.01.2013
    Chciałabym zapytać, co oznacza sformułowanie kryć łysych papą. Nie spotkałam się z tym zwrotem w swoim otoczeniu, natomiast natrafiłam na niego w tekście piosenki, a później w opowiadaniu Marka Hłaski. Nie będąc pewna, jakie jest jego znaczenie, a przede wszystkim pochodzenie, próbowałam poszukać jakichś informacji na ten temat, jednak nie znalazłam nic, co by mnie satysfakcjonowało. Z tego też powodu postanowiłam zwrócić się o pomoc do Państwa.
  • tym cenniejsze, że…
    4.11.2012
    4.11.2012
    Szanowni Państwo!
    Chciałbym się dowiedzieć, czy konstrukcja tym…, bo… jest poprawna. Podaję przykładowe zdanie z jej użyciem: „Wyróżnienia tym cenniejsze, bo przyznawane przez uczniów”. Czy w przytoczonym zdaniu bo nie powinno być zastąpione przez że? Byłbym wdzięczny, gdyby rozwiali Państwo moje wątpliwości.
    Łączę wyrazy szacunku
    Dominik
  • uchetany czy uhetany?
    11.12.2013
    11.12.2013
    Szanowni Państwo,
    który zapis jest poprawny: uchetany czy uhetany, uchetać czy uhetać? Słowniki jeszcze nie notują tych wyrazów, a uzus jest zróżnicowany. Dziękuję za rozwianie wątpliwości!
    Z pozdrowieniami
    a.
  • Udźwięcznienia
    30.05.2019
    30.05.2019
    Szanowni Państwo,
    czy udźwięcznienie spółgłoski [k], gdy stoi ona przed spółgłoską [j], jest zjawiskiem typowym dla konkretnych regionów Polski? Chodzi mi głównie o Wielkopolskę (Poznań i okolice), gdzie udało mi się to zaobserwować. Przykłady takich udźwięcznień to zwrot jak ja wymawiany jako [jag ja] tudzież jak już jako [jag już], jak jesteśmy jako [jag jesteśmy], jak jeszcze jako [jag jeszcze] etc.
    Jako rodowitej Podlasiance bardzo rzuciło mi się to w oczy, gdyż w moich stronach k w takiej kombinacji nigdy nie jest udźwięczniane.

    Pozdrawiam
  • ul. 9 Maja
    4.04.2007
    4.04.2007
    Która forma pisania nazw ulic jest poprawna: 9-go Maja czy 9. Maja?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • ul. Obwodnia (nie: Obwiednia) Południowa, Północna
    8.02.2018
    8.02.2018
    Jeśli dana ulica miasta jest uznana przez użytkowników języka/opinię lokalną jako obwodnica i od lat tak się ją właśnie nazywa np. przy objaśnianiu komuś trasy, to czy oficjalne nazwanie jej ulicą Obwiednią jest wariantem poprawnym czy raczej powinniśmy pozostać przy nazwie np. ul. Obwodnica Południowa 14/3. Obwiednia to rzeczownik z zakresu geometrii (vide Doroszewski), Rybnik ma od jakiegoś czasu ul. Obwiednią Południową i Obwiednią Północną. Będę wdzięczny za odpowiedź.
  • Uncjała
    14.06.2017
    14.06.2017
    Zastanawia mnie odmiana słowa uncjała (typ pisma kodeksowego). Uderzyło mnie to, że jest brak konsekwencji w kwestii, czy jest to rzeczownik niepoliczalny, a więc nie ma liczby mnogiej, czy też – tak jak podaje internetowy słownik gramatyczny języka polskiego – jak najbardziej ma liczbę mnogą uncjały. Czy więc można traktować, że są uncjały tak jak są pisma? Z różnych dostępnych źródeł dowiaduję się, że uncjała była rzymska, jak i grecka. Czy w związku z tym mamy dwie różne uncjały?
  • usłyszeć zarzuty
    14.10.2013
    14.10.2013
    Ponieważ w mediach natrętnie pojawia się zwrot usłyszeć zarzuty (o przestępstwo), zastanawiam się, czy jest on w 100% poprawny. W końcu nie wiadomo, czy skazany na pewno zarzuty usłyszy bądź usłyszał (to bowiem zależy od stanu jego narządu słuchu, koncentracji uwagi itp.), natomiast można powiedzieć, że zarzuty zostaną czy zostały mu postawione, wysunięte, wytoczone itp. Czy rozumuję słusznie i czy moja troska o zwiększoną różnorodność frazeologiczną nie jest przejawem puryzmu?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego