ujęcie
  • Co jest po polsku?
    22.10.2002
    22.10.2002
    Słownik języka polskiego: „zawiera wyrazy i wyrażenia pochodzące zarówno ze słownictwa ogólnego, jak i terminy specjalistyczne, które mogą być znane poza kręgiem specjalistów”. Wydawałoby mi się, że słownik języka polskiego powinien zawierać maksymalną liczbę słów, tak by nie było wątpliwości, że dane słowo jest poprawne w tym języku, a tak nie jest.
    A co z tymi nieznanymi poza kręgiem specjalistów? Nie są one ujęte w słowniku języka polskiego, więc co z nimi? Są po polsku czy nie? I jakie kryterium tu decyduje?
    W słownikach języka polskiego moim zdaniem panuje wielka niekonsekwencja. Weźmy np. motylki: paź żeglarz jest, niepylak apollo jest, ale nie ma niepylaka mnemozyny. Jest osinowiec, ale gatunku pokłonnik, do jakiego należy, nie ma (oparłem się na OSPS). Przykłady można by mnożyć.
    I mam dylemat, czytając książkę o motylkach i poznając naprawdę przepiękne z punktu widzenia scrabblisty (tak na marginesie słowo scrabble jest, terminu określajacego osobę grającą w tę grę nie ma w słownikach…?) słówka jak szczakoń, czy terminy nieznane poza kręgiem fachowców są po polsku, czy nie? Dlaczego moim zdaniem czysto polskich słów nie ma w słownikach, albo inaczej – dlaczego są one w tak niekonsekwentny sposób odnotowywane?
  • coś odpowiedzialne za coś

    21.06.2023
    21.06.2023

    Dzień dobry,

    spotykam się z zapisami w procedurach, że „proces jest odpowiedzialny”, np. Proces odpowiedzialny za zaplanowanie wysyłki produktu.

    Czy jest to poprawne? Czy proces może być za coś odpowiedzialny? Czy odpowiedzialność nie powinna być przypisana do osoby? W jaki sposób można by było to ująć poprawnie? „Proces odpowiadający za...”?

    Dziękuję i pozdrawiam

    Michał

  • Co zrobił Nazarbajew?
    26.03.2019
    26.03.2019
    Nursułtan Nazarbajew odchodzi ze stanowiska Prezydenta Kazachstanu W związku z tym, że sprawował rządy przez 30 lat (objął je jeszcze gdy Kazachstan był częścią ZSRR) i że nie pochodził z demokratycznych wyborów, czy można użyć określenia abdykował? Czy jest ono zarezerwowane tylko dla monarchów (królów, cesarzy, sułtanów, papieży etc.)? I czy można powiedzieć o prezydencie, który złożył urząd, że podał się do dymisji (tak jak o premierze lub ministrze)?
  • Cudzysłów
    25.12.2016
    25.12.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać o poprawność użycia cudzysłowu w następujących przykładach:
    1. Ktoś trafił „szóstkę” w Totolotku.
    2. Na przedmiot można się zarejestrować w systemie „kto pierwszy, ten lepszy”
    3. .


    W 1. cudzysłów ma, zdaje się, sygnalizować, że nie chodzi o kulę nr 6, tylko trafne wytypowanie 6 liczb wylosowanych przez maszynę, w 2. zaś chodzi chyba o potoczność sformułowania.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • cudzysłów a peryfrazy
    7.01.2005
    7.01.2005
    Proszę o pomoc: czy należy ująć w cudzysłów peryfrazy?
    Dziękuję.
  • Cudzysłów i kursywa
    24.01.2019
    24.01.2019
    Mam pytanie, jak mam i w jaki sposób pomóc synowi w zadaniu z języka polskiego dotyczącego cudzysłów i kursywy, i interpunkcji. W jaki sposób ma to zapisywać?
  • cytat w cytacie
    26.04.2012
    26.04.2012
    Dzień dobry,
    chciałabym zapytać, czy przytaczając w tekście słowa jakiejś osoby, czytane przez inną osobę, należy te słowa podwójnie wyróżnić, np. zapisać kursywą i dodatkowo ująć w cudzysłów.
    Pozdrawiam
    Marta Ś.
  • czuć się zaopiekowanym
    2.01.2014
    2.01.2014
    Dzień dobry,
    proszę o ocenę poprawności sformułowania czuć się/być zaopiekowanym.
    Dziękuję i pozdrawiam
    Agnieszka Karmowska
  • Czy syn króla jest jego dzieckiem?

    27.09.2007
    27.09.2007

    Proszę o ocenę zdania: „Zygmunt Stary był dzieckiem Kazimierza Jagiellończyka”. Zwykle w tym kontekście używa się słów potomek, syn, ale wg https://sjp.pwn.pl/ i potomek jest dzieckiem («dziecko w stosunku do rodziców»), i syn («czyjeś dziecko płci męskiej»). Co więcej, w definicji dziecka jest i takie znaczenie: «syn lub córka, niezależnie od wieku».

    W związku z tym zdanie wydaje się poprawne, więc czy można właśnie tak ująć to pokrewieństwo?

  • Dekadencki 

    13.05.2021
    13.05.2021

    Czy przymiotnika dekadencki używa się pozytywnie, do określania rzeczy/przyjemności „grzechu wartych”? Spotykam się z tym w tekstach (dekadencko pyszny itp.) i zastanawiam się, czy to kalka z angielskiego czy uprawniony uzus.

    Z pozdrowieniami

    D.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego