W niedawnej odpowiedzi prof. Bańki pojawiło się sformułowanie małżeństwa osób jednej płci. Wydaje mi się, że poloniści powinni dbać o logiczność własnych (a czasem i cudzych) wypowiedzi. Rzecz w tym, że nie ma, nie było i nie będzie małżeństw osób jednej płci, tak jak nie ma mosiężnego plastiku ani 6-osobowych kwartetów. I żadna ustawa tego nigdy nie zmieni.

Witam serdecznie.
Parę dni temu na szkoleniu z zakresu tworzenia pism urzędowych dowiedziałam się, że dostosowując się do norm unijnych, wprowadzono nowy sposób przenoszenia wyrazów. Zamiast stawiać znak przenoszenia na końcu linijki, poprawnie jest urwać wyraz i postawić „kreseczkę” na początku nowej linijki. Taki zapis podobno jest zgodny z międzynarodowymi standardami tworzenia dokumentów. Proszę mi powiedzieć, czy to prawda, a jeśli tak, to kiedy wprowadzono takie przepisy?
Pozdrawiam
M.B.

Szanowni Państwo,
czy męskie imię Ondrasz (Ondraszek) jest dopuszczalne w Polsce? Jaka jest jego etymologia?

Litery, których używamy, to alfabet łaciński, a cyfry są arabskie. Mimo tego istnieje wiele krojów pisma, w komputerach liczne czcionki itp. Czy gdzieś jest oficjalnie określona polska typografia? Z czego wynika, że np. siódemka ma „poprzeczkę” w połowie wysokości? Małe „a” czasami jest pisane z brzuszkiem, a czasami jako „o” z haczykiem z tyłu. Która wersja jest poprawna i czy gdzieś takie niuanse są opisane, może istnieje jakaś norma określająca jak powinny wyglądać litery w języku polskim?

Często w pismach urzędowych (co więcej, wytworzonych w centralnych organach administracji rządowej) spotykam wyrażenie powziąć informację. Czy jest ono poprawne? Prosiłbym o Państwa stanowisko w tej sprawie.

Z poważaniem
Piotr Michałowski

Szanowni Państwo,
dlaczego nasz odbiorca, Kaufland Polska, zmusza nas, producentów, do pisania na opakowaniach jogurtów skrobia pszeniczna? Powinno być skrobia pszenna! W ustawie o dodatkach spożywczych nie ma powodu do tego sposobu pisania.
Przepraszam za brak liter polskich w moim komputerze. Jestem bardzo rad z możliwości skorzystania z Pańskiej poradni.
Jiří Berger
OLMA s. a.
Olomouc
Rep. Czeska

Dzień dobry,
dziękując za Pańską – niezwykle budującą – odpowiedź (poniżej↓),
w związku z interpretacją:
https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Rok-do-roku-w-raportach-finansowych;17065.html
proszę Pana (lub oddelegowaną przez Pana osobę) o ustosunkowanie się do poniższych kwestii.
Odpowiadam (jako ekonomistka z wykształcenia i filolożka z zamiłowania, co niezwykle utrudnia mi wykonywanie pracy zawodowej) za korektę różnego rodzaju dokumentacji, w tym za ostateczną cenzurę okresowych raportów giełdowych (które udostępniane są do publicznej wiadomości, czyli na wielu portalach internetowych).
Ww. interpretacja – nader liberalna w moim odczuciu – rozpowszechnia mylny pogląd ekonomistów nieposiadających żadnego zaplecza językowego: cokolwiek napiszemy, a jest to w miarę zrozumiałe, może być stosowane (z takich tez tworzy się przeświadczenie o poprawności nagminnego zapisu „2017r.” lub „2017r”).
Poniżej przedstawiam moje wątpliwości.
1) Przywołany w przykładzie wskaźnik C/Z (cena na zysk) nie jest skrótem i trudno raczej rozpatrywać go w kategoriach ortografii. Jest to działanie matematyczne, w którym cenę jednej akcji dzielimy na zysk pozyskany z tej akcji (wynik równania wyraża zatem stopień opłacalności inwestycji w ów papier wartościowy). C oraz Z (ang. P i E) nie są wówczas skrótami, a symbolami (tak jak w fizyce: W – praca, R – opór elektryczny). Zatem o żadnej niepoprawności językowej (czy dopuszczaniu/niedopuszczaniu pisowni z kropkami i ukośnikiem) nie może być – moim zdaniem – mowy.
2) Przytoczony kazus zapisu obr/s dotyczy zaś jednostki miary, a tam występują uniwersalne zasady (bez kropki): m, s, kg (taki też status nadano obr – w wersji angielskiej r).
3) Jednakże nie mogę się zgodzić z wykładnią dla powszechnie stosowanego zapisu r/r lub (a chyba nigdy się z takim zapisem nie spotkałam) k/k. To nie są ani symbole, ani jednostki miary. Zapis r./r. po pewnej frazie oznacza działanie matematyczne, w którym porównano dany parametr (np. C – cena) z 2015 roku (r.) z tym samym parametrem w 2016 roku (r.). Czyli w skrócie „cena chleba wzrosła o 20% r./r.” (jeśli chodzi o kwartał, to przychylam się raczej do zapisu kw./kw., a już q/q na pewno nie wzbudza wątpliwości, bo jest i angielski, i bez kropki (o którą się niniejszym awanturuję): – )).
4) Moim zdaniem zaproponowane przez Państwa skróty typu rdr. są optimum niewzbudzającym wątpliwości (bez dyskusji: – )). Jednak poprawnym zapisem jest r./r., a ze względu na rozpowszechnienie formy r/r może być ona po prostu tolerowana.
Z góry dziękuję za odpowiedź. Przepraszam, jeśli opisałam sprawę zbyt zawile. Chętnie kwestię moich dylematów doprecyzuję
Pozdrawiam
Agnieszka

Szanowni Państwo,

jaki należy prawidłowo utworzyć skrót od ogół praw i obowiązków? Czy będzie to OPiO, czy opio, a może o.p.i.o.?

Z wyrazami szacunku

Dzień dobry. Temat interpunkcji przy listach wypunktowanych był już niejednokrotnie podnoszony. Jednak zastanawia mnie w takim wypadku zapis spójnika przed ostatnim elementem. Konkretnie: czy powinien on znajdować na końcu przedostatniego podpunktu, czy na początku ostatniego, czy może w takim wypadku nie należy w ogóle stosować spójnika.

Moje ulubione owoce:
– jabłka,
– gruszki oraz
– śliwki.

Moje ulubione owoce:
– jabłka,
– gruszki
– oraz śliwki.

Pozdrawiam.

Szanowni Językoznawcy!

Czy po skrótach, takich jak „tj.”, „tzn.” stawia się przecinek, jeśli wynika tak z reguł składniowych? Np. w zdaniach „Zastanawiam się, jaki ma to sens, tzn.[,] czy chcę tak dłużej żyć” albo „Trzeba sporządzić raport zgodnie z art. 446 ust. 1 ustawy, tj.[,] gdy zamawiający realizuje(…)”. Gdyby skrótów nie było, sprawa byłaby jasna – w tym przypadku mam jednak wątpliwości.

Z wyrazami szacunku

J.J.