użytki
  • smok i żmij
    22.06.2007
    22.06.2007
    Drodzy Państwo,
    pragnę zapytać o etymologię słów smok i żmij. O ile orientuję się w mitologii słowiańskiej, to żmij to właśnie 'smok'. Jednak obecnie tyko osoby interesujące się starożytnościami słowiańskimi znają słowo żmij, wyszło ono z powszechnego użytku, zastąpione przez smok. Czy słowo smok jest rdzennie polskie (ewentualnie słowiańskie)?
    Z poważaniem
    Michał „Siristru” Dłużak
  • Sto pierwszy raz, dawniej też: setny pierwszy raz
    13.03.2019
    13.03.2019
    W Latarniku Henryka Sienkiewicza jest zdanie Zepchnięty sto razy, rozpoczynał spokojnie swoją podróż po raz setny pierwszy. Na winietach przedwojennych gazet znajdują się informacje w rodzaju rok setny dwudziesty trzeci. Czy to znaczy, że taka forma liczebnika porządkowego była kiedyś poprawna?
  • Ten pan łamie ustawę o języku polskim?
    28.06.2015
    28.06.2015
    Dzień dobry Państwu!
    Mateusz Borek (Polsat) wykreował pojęcia: „Zawodnik jest pod formą”, czyli że nie ma jej, jest bez niej, gra miernie a nawet źle; „Zawodnik jest pod grą”, czyli że jest aktywny, ma tzw. ciąg na bramkę itp.; „Zawodnik jest pod piłką”, czyli że jest przy niej, w jej posiadaniu. Czy jeśli formy te nie są poprawne, to pan ten łamie ustawę o języku polskim?
    Pozdrawiam serdecznie
  • wedrę (się)

    31.10.2002
    31.10.2002

    Graliśmy sobie w scrabble i ktoś ułożył wyraz wedrę. Sprawdzaliśmy w Słowniku języka polskiego PWN, ale nie ma takiego wyrazu jest tylko wedrę się. Więc powstał problem, w którym mam nadzieję pomoże nam pan doktor.

  • w Krakowie przy ulicy Floriańskiej
    13.09.2012
    13.09.2012
    Dzień dobry,
    mam pytanie odnośnie interpunkcji. Poprawną na użytek pisma oficjalnego będzie forma np. w Krakowie przy ulicy Floriańskiej czy też w Krakowie, przy ulicy Floriańskiej? Z przecinkiem czy bez? I czy tak samo będzie to wyglądało w przypadku użycia wersji na ulicy?
  • wkurzony
    23.06.2008
    23.06.2008
    Szanowni Państwo!
    Słyszałem parę razy, że słowo wkurzony jest łagodniejszą, eufemistyczną wersją od wkurwiony. Mam nieodparte wrażenie, że jest to słowo (i jego pochodne: wkurzający, wkurzać się lub wkurzać kogoś) raczej potoczne i pospolite i że nie bardzo nadaje się „na salony”. Jednakże jest ono bardzo częste (telewizja, prasa), będąc jakby brakującym ogniwem pomiędzy mocno emocjonalnym i wulgarnym wkurwionym a słabym zdenerwowanym czy poirytowanym. Czy rzeczywiście tak jest?
  • zapis daty

    21.06.2009
    21.06.2009

    Bardzo proszę o wyjaśnienie, jak należy rozumieć zasady urzędowe, o których wspomniano w tekście dostępnym na Państwa stronie, pod adresem https://sjp.pwn.pl/zasady/341-87-5-Kropka-w-pisowni-dat;629747.html. W całej korespondencji wychodzącej z mojej spółki posługujemy się konwencją zapisu daty 0000-00-00 (rok-miesiąc-dzień), czy jest to błędne?

  • Zrobię to wieczorem pod koniec roku
    3.07.2018
    3.07.2018
    Szanowni Państwo,
    drażnią mnie wypowiedzi typu: Sprawa zostanie załatwiona końcem listopada, Drogę oddamy do użytku końcem roku. Według mnie powinno być: pod koniec listopada, pod koniec roku. Może jeszcze: z końcem listopada… ? Ale to też niezbyt mi się podoba.

    Proszę o poradę
    Halina Mastalska
  • zrzec się
    18.09.2006
    18.09.2006
    Szanowni Państwo,
    chciałabym zapytać o odmianę czasownika zrzec się. Zgodnie z odpowiednim jej wzorem forma bezosobowa tego czasownika powinna brzmieć zrzeknięto się. Czy dopuszczalna jest forma zrzeczono się?
  • z tym że

    23.12.2009
    23.12.2009

    Dzień dobry,

    mam pytanie o wyrażenie z tym że… W WSO na stronie PWN (https://sjp.pwn.pl/so/z-tym-ze;4542879.html) występuje ono z przecinkiem, a w USJP już bez przecinka, jako sfrazeologizowana całostka. Konteksty, w których użyto omawianego wyrażenia w obu słownikach, wydają się bardzo podobne. Która więc wersja – z przecinkiem czy bez niego – jest właściwa?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego