Dzień dobry,

w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

Z poważaniem

Mariusz Jachimczuk

Sekretarz Gminy Wola Uhruska

Czy dopuszczalne jest użycie słowa podatnik w formie żeńskiej – podatniczka?

Ostatnio wśród moich znajomych rozgorzał spór, który dotyczył przysłowia: „Pokorne cielę dwie matki ssie”. Każdy zna to przysłowie, jednak większość używa go w odniesieniu do osoby, która potrafi czerpać zysk z różnych źródeł, co jest oznaka sprytu, zaradności i może zasługiwać na pochwałę. Jeżeli się nie mylę, powiedzenie to możemy odnieść jedynie do człowieka, który budzi moralne wątpliwości. Czy mam rację? Pozdrawiam Poradnię Językową oraz Korpus.

Czy właściwe jest używanie czasownika posiadać w zdaniach: „Laboratorium posiada certyfikat” lub „Aparat posiada własną instalację…”, „Pracownik posiada kwalifikacje do obsługi…” itp.? Osobiście mi się nie podoba, ale jest w użyciu. I w dodatku fakt „posiadania” innej rzeczy, cechy albo przywileju wynika często z nadania tytułu lub prawa własności, np. firma prawnie jest właścicielem (tzn. posiadaczem!!!?) certyfikatu wystawionego na jej imię.

Czy termin prezydencja oznaczający przechodnie przewodnictwo jednostki w zespole (nagminnie używany w polskich dokumentach urzędowych i w środkach przekazu dla nazwania przewodnictwa krajów członkowskich w Unii Europejskiej) jest do przyjęcia w języku polskim?

Czy to prawda, że forma dopełniacza liczby pojedynczej rzeczownika punk zależna jest od znaczenia? Usłyszałam, że dla rzeczownika oznaczającego osobę ta końcówka to -a, a gdy chodzi o rodzaj muzyki czy stylu to używa się końcówki -u. Proszę o potwierdzenie tej informacji, gdyż słownik nie podaje tej formy.
Pozdrawiam
Hanna Jabłońska

Szanowni Państwo,
w języku polskim rodzeństwo ma liczbę mnogą, podobnie jak małżeństwo. Czy jednak wyraz rodzeństwo może oznaczać jedną osobę, tj. brata lub siostrę? Mówimy np. Mój brat to całe moje rodzeństwo, lub Z rodzeństwa pozostała mi już tylko siostra, a gdy ktoś zapyta Czy masz rodzeństwo, nie odpowiemy Nie, mam tylko brata – ale raczej Tak, mam brata. Czy to oznacza sprostowanie (nie mam rodzeństwa, tylko brata), czy doprecyzowanie (tak, mam rodzeństwo: jednego brata)?

Czy w poniższym zdaniu ścierka musi być w liczbie mnogiej:

Wyłóż dwie miski ścierkami i oprósz je mąką?

Z kuchennymi pozdrowieniami

D.

Bardzo proszę o poradę w sprawie skrótów nazw oddziałów wojskowych.
Czy dla nazwy 2. Dywizja Piechoty Legionów Armii Krajowej prawidłowy będzie zapis 2. DPLeg. AK?
Czy dla nazwy 3. Pułk Piechoty Legionów Armii Krajowej prawidłowy będzie zapis 3. ppleg. AK?
Czy dla nazwy 72. Pułk Piechoty Armii Krajowej prawidłowy będzie zapis 72. pp AK?
Bardzo proszę o rozstrzygnięcie moich wątpliwości i wskazanie prawidłowych form skrótów.

Szanowni Państwo,
moje pytanie wiąże się ze słowem sługa – słudzy. Słownik języka polskiego PWN podaje, że występuje ono zarówno w rodzaju żeńskim, jak i w męskim. Jeśli chodzi o użycie go w odniesieniu do duchownych Kościoła (w sensie Słudzy Boży i oczywiście chodzi tu tylko o mężczyzn), czy powinno się stosować tylko formę męskoosobową: słudzy, sługów, a nie np. sług?
Pozdrawiam serdecznie
Maria