Słownik ortograficzny PWN w haśle Kuryle podaje odmianę Kurylów, jednak zwyczaj językowy wskazuje na przewagę formy Kuryli (w Google 38:15). Proszę o skomentowanie tej rozbieżności i odpowiedź, czy można stosować obie formy, czy tylko słownikową, czy może to w słowniku jest błąd.

Dzień dobry,

mam problem z konstrukcją „liczba wolnych rodników”, a „ilość wolnych rodników”. Zdaję sobie sprawę, że liczby używamy do rzeczowników policzalnych, w teorii atomy są policzalne, ale czy jednak używanie „liczba” w przypadku tak małych cząsteczek, które tworzą jednolitą masę ma zasadność?

Jakie są różnicę między: metodologią, metodyką, metodą i kiedy którego wyrazu w odniesieniu do czego można użyć? Często w artykułach autorzy piszą o jakiejś metodologii (np. prowadzenia projektów), ale chyba raczej mają na myśli metodę, a może metodykę? Inny przykład, ktoś podaje że badanie (np. efektywności pomp) zostało przeprowadzone według takiej, a nie innej metodologii. Chyba znów chodzi raczej o metodę / metodykę?

Szanowni Państwo!
Do moich zadań należy korekta pism (jak chętnie urzędnicy mówią – „sprawdzanie pism pod względem poprawności językowej”) w Ministerstwie Środowiska. Choć znam regułę polskiej ortografii mówiącą, że nazwy oficjalnych stanowisk, godności, funkcji (np. prezydent, premier, minister) piszemy małą literą, zaś nazwy urzędów jednoosobowych wielką, przyznam szczerze, że ich pisownia sprawia mi coraz więcej kłopotów. Trudno mi bowiem rozstrzygnąć, czy w danym zdaniu mowa o stanowisku, czy o jednoosobowym urzędzie. Czy powinniśmy napisać „rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia…”, czy (z czym spotkałam się ostatnio w Gazecie Prawnej) „rozporządzenie ministra środowiska”? Czy etaty i środki finansowe, będące dotychczas w dyspozycji Krajowego Zarządu Parków Narodowych, przejmie Minister Środowiska, czy minister środowiska? Stanowisko zajęte przez Ministra Środowiska czy ministra środowiska?
Uważam, że gdy cytowane są akty prawne (a do takich należy rozporządzenie), jak najbardziej uzasadniona jest pisownia wielkimi literami. Ale w pozostałych przypadkach pewności nie mam. Będę bardzo wdzięczna za pomoc – tym bardziej że osoby przynoszące mi pisma niechętnie patrzą na moje poprawki (oczywiście w pismach powstających w moim urzędzie wszystkie tytuły pisywane są od wielkich liter) i wciąż muszę udowadniać swoje racje.
Pozdrawiam serdecznie
Wioletta Wichrowska

1. Jak należy odmieniać nazwiska Márai (pisarz węgierski) oraz Molyneux (projektant gier)?

2. Z jakich zasad dotyczących odmiany należy skorzystać, gdy dana osoba ma nazwisko pochodzące z innego języka niż jej ojczysty? Jeżeli Francuz ma węgierskie nazwisko, to odmieniamy je wg zasad mówiących o deklinacji nazwisk francuskich czy angielskich?

Szanowni Państwo,
czy zawsze należy rezygnować z około, kiedy następuje po nim rzeczownik w innym przypadku niż dopełniacz (i niedający się postawić w dopełniaczu) – nawet wtedy, gdy tekst jest specjalistyczny? Teksty specjalistyczne są z reguły rozbudowane, a dodatkowe używanie terminu mniej więcej wydłuża je jeszcze bardziej:) Czy w tym względzie można pójść za uzusem i przejrzystością tekstu?
Dziękuję i pozdrawiam,
Elżbieta

Chciałem zapytać, jak wygląda sytuacja odmiany stylizowanych nazw własnych (głównie anglojęzycznych). W sytuacjach, gdy niektóre litery w nazwie są zastępowane symbolami lub cyframi, narzucana jest pisownia samymi wielkimi lub małymi literami itp. Spotkałem się ze stwierdzeniem, że stylizacja przy odmianie powinna zostać usunięta (np. w mianowniku HλLF-LIFE, ale w dopełniaczu powinno być Half-life’a). Czy są jakieś normy, które dyktują, w jaki sposób powinno się odmieniać takie wyrazy?

Kiedy byłem w szkole, moja polonistka zawsze poprawiała mi na czerwono zdanie: „Moim ulubionym okresem jest okres romantyzmu”. Oczywiście chodziło o powtórzenie słowa okres. Wtedy mnie to bulwersowało, dziś zgadzam się z oceną polonistki. Niemniej w wielu przypadkach powtórzenie tego samego wyrazu jakoś mnie nie razi.
Pomijam tu oczywiście przypadki, kiedy chodzi o świadomy zamysł stylistyczny; pomijam wszelkie dilogie, anafory itp. Chodzi mi o zwykły tekst i o takie sytuacje, gdy trudno ocenić, czy powtórzenie już jest nadużyciem, czy jeszcze nie. W niniejszym pytaniu powtarzają się powtórzenie, przypadki, chodzi o, a także polonistka, którą mogłem zastąpić nauczycielką, ale nie zrobiłem tego, ponieważ wydaje mi się, że nie trzeba. Ale może trzeba?
Albo takie zdanie: „Przydawka stojąca przed rzeczownikiem opisuje go, stojąca po nim – klasyfikuje”. Czy jest istotne, by silić się na wyszukiwanie synonimu i zamiast drugiego stojąca pisać następująca? Albo w ogóle pominąć imiesłów? (Wystarczyłoby samo po nim).
Kiedy piszę sobie sam, niespecjalnie się tym przejmuję. Problem zaczyna się wtedy, kiedy dziecko prosi, by mu sprawdzić wypracowanie. Sprawdzam, nie razi mnie, a potem nauczycielka uznaje to i owo za błąd, w moim przekonaniu nieraz na wyrost.
Nie oczekuję w tej kwestii surowych uregulowań. Wierzę w to, że użytkownik języka ma tu stosunkowo dużą swobodę. Niemniej nie chciałbym za bardzo zabrnąć w liberalizm, bo może się okazać, że jednak…
Liczę (jak zawsze) na krótką odpowiedź, ale równocześnie wdzięczny byłbym za wskazanie, gdzie mógłbym znaleźć obszerniejsze omówienie tego zagadnienia.
Dziękuję.

W gramatyce niemieckiej przyimki rządzące dwoma przypadkami nazywane są „przyimkami naprzemiennymi”. Dlaczego tego terminu nie ma w polskiej gramatyce?

Chciałbym się dowiedzieć, czy poprawne są formy przymiotników tworzonych od nazw własnych, a konkretnie od nazw marek i produktów, takie jak na przykład Ikeowski (od nazwy firmy Ikea), Blizzardowski (od nazwy firmy Blizzard) czy Warcraftowski (od nazwy gry komputerowej Warcraft), a jeżeli tak, to czy są to formy mogące się pojawić w oficjalnych tekstach, czy też należy je zarezerwować dla mowy potocznej?

Dziękuję i pozdrawiam,
Ola