Dzień dobry,
Nie mam do Państwa pytań i w zasadzie chcę zwrócić się z prośbą. Czy byłoby możliwe wprowadzić zmianę do języka polskiego polegającą na zaniechaniu mówienia o obywatelach Ukrainy jako Ukraińcach, a zacząć Ukraińczycy? Niestety, ale określenie Ukrainiec jest określeniem posiadającym w języku polskim konotacje negatywne, chociażby stwierdzenie ty Ukraińcu, które oznacza kogoś złego, złośliwego, mającego złośliwością podszyte zamiary.
Podobnie jest z mieszkańcami Japonii: oficjalnie Japończycy, Japońcy to już osoby negatywne. Skoro są Japończycy, to może jest możliwe Ukraińczycy? Przecież Ukraińczyk brzmi dużo lepiej niż Ukrainiec.
Gdyby zmiana została rozpoczęta przez takie Wyrocznie Języka Polskiego jak prof. Bralczyk i prof. Miodek, następnie przez redaktorów w mediach, to później jest to tylko kwestia czasu i wszyscy będą zadowoleni.
Dziękuję i pozostaję z poważaniem
Małgorzata Galant

Jeśli dana ulica miasta jest uznana przez użytkowników języka/opinię lokalną jako obwodnica i od lat tak się ją właśnie nazywa np. przy objaśnianiu komuś trasy, to czy oficjalne nazwanie jej ulicą Obwiednią jest wariantem poprawnym czy raczej powinniśmy pozostać przy nazwie np. ul. Obwodnica Południowa 14/3. Obwiednia to rzeczownik z zakresu geometrii (vide Doroszewski), Rybnik ma od jakiegoś czasu ul. Obwiednią Południową i Obwiednią Północną. Będę wdzięczny za odpowiedź.

Drodzy Państwo,
mam dylemat, jak zapiać poprawnie datę w poniższym zdaniu:
Leonardo da Vinci (ur. 15. 04. 1452–23?, zm. 04. 1519) wybitny, wszechstronnie uzdolniony człowiek Renesansu.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Ślę serdeczności

Spotkałem się z użyciem słowa wariacja w znaczeniu ‘odmiana’ obok wielu rzeczowników (wariacja ćwiczenia/potrawy). Tymczasem słowniki ograniczają możliwości użycia tego słowa do opisu sztuki (utworów muzycznych, obrazów) wzorowanej na danym motywie – występuje wtedy konstrukcja wariacja na temat.
Czy poprawne jest poprzedzenie rzeczownika w dopełniaczu (niezwiązanego ze sztuką) słowem wariacja, aby opisać odmianę tej rzeczy? Mniemam, że nie powinno się wtedy wprowadzać członu na temat.

Jedna z porad (odp. J. Grzenia) brzmi: „W podanych przykładach wyraz to występuje w funkcji łącznika (…). Nie postawimy więc przecinka w zdaniach «Błędy ortograficzne to rzadkość» (…)”. Tymczasem w Słowniku ortograficznym PWN ([398], s. 147) jest napisane: „Myślnik może być również użyty zamiast domyślnych czasowników jest, są przed zaimkiem to – wprowadzającym orzecznik, np. «Warszawa – to stolica Polski»”. Czy obie wersje zapisu (z myślnikiem i bez) są poprawne, czy tylko opcja z myślnikiem?

Jakie pytanie należy zadać okolicznikowi w ciemnościach? Jest to tzw. okolicznik sytuacyjny, ale tego terminu w nauczaniu szkolnym się nie wprowadza. Jakąś sensowną informację trzeba jednak uczniom przekazać. Czy wobec tego klasyfikować go jako okolicznik miejsca (gdzie?), czy sposobu (jak?)?

Jakie pytanie należy zadać okolicznikowi w ciemnościach? Jest to tzw. okolicznik sytuacyjny, ale tego terminu w nauczaniu szkolnym się nie wprowadza. Jakąś sensowną informację trzeba jednak uczniom przekazać. Czy wobec tego klasyfikować go jako okolicznik miejsca (gdzie?), czy sposobu (jak?)?

Dzień dobry,
zasada 96.1. mówi o możliwości użycia małej litery po dwukropku używanym do przytoczenia czyjejś jednozdaniowej wypowiedzi i wielkiej, jeśli cytat ma więcej niż jedno zdanie. Czy można takie same reguły stosować po dwukropku stosowanym w takich słowach wprowadzających jak „Uwaga:” albo „Na przykład:”, kiedy nie ma jako takiego przytoczenia (lecz raczej dodatkowa informacja czy wyjaśnienie), ale dalej może być zarówno jedno zdanie, jak i więcej?
Pozdrawiam,
Jarek Hirny

Szanowni Państwo!
Często w umowach tłumaczonych z języka angielskiego widuje się dużą literę w odniesieniu do terminów zdefiniowanych na początku umowy (np. „Klient zobowiązuje się nie modyfikować, przystosowywać, tłumaczyć ani zmieniać w jakikolwiek sposób Oprogramowania”, „Korzystanie z Usług może podlegać dodatkowym warunkom określonym przez odpowiedniego Dostawcę usług”). Czy takie użycie wielkiej litery jest uzasadnione, czy też stanowi kalkę z języka angielskiego?
Z poważaniem
Paulina

Przygotowuję do druku książkę naukową o lasach. Jest w niej zdjęcie przedstawiające roślinkę o nazwie: wawrzynek wilcze łyko. Słownik ortograficzny podaje taką pisownię. Autor wprowadza pisownię łączną: wilczełyko i przedstawia następujące argumenty (tu cytuje): „w słowniku może być osobno, lecz we wszystkich najnowszych podręcznikach dendrologii jest wilczełyko razem. Nazewnictwo roślin naczyniowych zaczerpnąłem z tzw. checklisty z 1995 roku (to dla nas biblia), której autorami są najwięksi specjaliści botaniczni w Polsce. Upieram się więc przy swoim i zalecam pisownię wilczełyko” (koniec cytatu).
Ręce mi opadły: czy mam wykonać to zalecenie, czy też jednak odważyć się na zwrócenie uwagi, że ktoś kiedyś popełnił błąd, który ciągnie się, bo nikt nie odważył się przeciwstawiś „autorytetom”? Będę wdzięczna za szybką odpowiedź, bo czas mnie nagli. Książka czeka na druk.
Pozdrawiam i dziękuję
Ewa Rubczewska
(redaktor techniczny)