wprowadzać
  • terminologia meblarska
    3.04.2002
    3.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Jestem absolwentem Akademii Rolniczej, wydziału technologii drewna. Mam kilka pytań, wątpliwości.
    1. W słowniku ortograficznym jako poprawne jest wymieniane tylko słowo zawias. Nawet edytor tekstu „nie pozwala” na inną pisownię. Tymczasem już w latach 80-tych podczas nauki i przez następne 20 lat pracy zawodowej spotykałem się tylko i wyłącznie ze słowem zawiasa. Cała tzw. branża oraz wszystkie katalogi okuć operują tylko formą zawiasa: jedna zawiasa, pięć zawiasów itd. Czy właśnie z tego powodu nie powinna być przyjęta jako obowiązująca forma zawiasa?
    2. Jak nazwać urządzenie (szereg połączonych metalowych komór) do suszenia tarcicy? Według producenta jest to „suszarka typ…”. Uważam, że suszarka to małe urządzenie laboratoryjne, nie zaś urządzenie wielkości budynku. Z kolei nazwa suszarnia jest „zarezerwowana” dla budynku posadowionego na stałe.
    3. Jak pisać: wydział wykańczalni czy raczej wydział wykończalni?
    4. Ostrzarnia, ostrzalnia, a może ostrzownia, podobnie do maszynownia, sezonownia itd.?
    5. Producent nazywa obrabiarki do cięcia drewna pilarkami i odpowiednio pilarka tarczowa lub pilarka taśmowa. Użytkownicy z kolei mówią tarczówka lub taśmówka, lub ogólnie (jak narzędzie) piła. Która forma jest poprawna? Pilarka przecież kojarzy się z małym przenośnym urządzeniem, a nie ciężką obrabiarką.
    6. Producent mebli nazwie łóżko (łoże) 1-miejscowe, 2-miejscowe. Podobnie kanapa …-miejscowa. Natomiast handlowcy uparli się na nazewnictwo: 1-osobowe, 2-osobowe itd. Kto ma rację? Według mnie osobowa może być winda lub samochód, nigdy zaś mebel.
    7. Jak nazwać część górną, nastawną mebla? Czy będzie to nastawka czy nadstawka? Osobiście używam określenia nadstawka, gdyż część górną mebla stawiam ponad (nad) część dolną, wydłużając optycznie mebel.
    8. Apel do językoznawców, aby opracowali słownik z nazwami mebli, podzespołów i części. Dotychczasowe opracowania branżowe (Polskie Normy) są nieprzydatne, gdyż nie uwzględniają bogatego słownictwa potocznego oraz postępu w meblarstwie. Niektóre nazwy np. wieniec górny, wieniec dolny wprowadzają w błąd. Wieniec może być tylko górny. Podobnie nie powinno być cokołu górnego.
    Zauważyłem, że Niemcy też mają problem z odpowiednim nazwaniem mebla i często odnoszą się do języka angielskiego. I tak Sideboard to kredens (niski), Highboard, to kredens wysoki. Każde z tych słów może występować łącznie z dookreśleniem w języku niemieckim np. Sideboard mit Spiegel (…). Są słowa tylko w pisowni niemieckiej np. Buffet, czyli mebel dwuczęściowy (z nadstawką), Sammlervitrine, czyli przeszklona witryna do przechowywania np. książek, Schrankvitrine, czyli przeszklona witryna w formie szafy itd. Nazwać jednym słowem jakikolwiek mebel jest w języku polskim niezwykle trudno. Na zabudowę ściany Niemcy mają jedno słowo Wand, czyli ściana. Można spróbować nazwać meblościanka, ale to jest zbyt długie słowo. A może segment? Niemcy mają swoje słowa, które przejęliśmy na własny grunt: kredens, bufet, witryna, komoda, my nie mamy nic w zamian.
    Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Serdecznie pozdrawiam
    Janusz Gramse
    Gniezno
  • tj.
    1.06.2010
    1.06.2010
    Czy przed skrótem od sformułowania to jest, czyli tj., trzeba postawić przecinek?
  • to, co
    25.11.2011
    25.11.2011
    Kiedy stawiamy przecinek przed co? Czy w zdaniu „Jesteś całkowicie oddzielony od tego co nazywamy światem zewnętrznym” postawimy przecinek przed co?
  • toteż, ale bo też

    9.10.2023
    9.10.2023

    Czy boteż w znaczeniu wzmocnionego, wynikowego bo można pisać łącznie na podobieństwo "toteż"? Wiem, że użył takiej pisowni Boy-Żeleński; google odsyła też do innych przykładów, które oceniam jako poprawne (inskrypcja nagrobkowa z 1800 r.).

  • To żaden kłopot
    31.10.2001
    31.10.2001
    Chodzi o użycie słowa żaden. W tłumaczonym tekście, będącym fragmentem dialogu, napisałam: „Dookoła cisza i spokój. Parę chałup. Żadnych turystów”. A w innym miejscu: „Żona się nie zgadza. Żadnych wyjazdów na ryby”. Korektorka zakwestionowała w obu wypadkach żadnych, powołując się na Słownik Poprawnej Polszczyzny, który jako przykład błędu podaje zwrot „To żaden problem”. Nie całkiem mnie to przekonuje, więc chciałabym się upewnić, czy rzeczywiście należało zmienić zacytowane fragmenty.
  • Toż podoba się dla niej ta odpowiedź!
    25.06.2010
    25.06.2010
    Witam!
    Mam pytanie dotyczące formy dla. Pochodzę z Podlasia i u nas przyjęło się mówienie dla Pawła zamiast Pawłowi. Czy takie określenie jest dopuszczalne? Kiedy możemy używać dla a kiedy nie?
    Przypomniało mi się jeszcze, że chciałam zapytać o toż. Też u nas charakterystyczne, np. „Toż Ci mówiłam’’. Czy takie słowo istnieje?
  • transkrypcja z rosyjskiego
    12.06.2014
    12.06.2014
    Jak powinno się transkrybować znak miękki po rosyjskich literach с i з, np. w słowach письмо i князь? Z WSO PWN nie wynika jasno, czy kreskę powinno się postawić po literach s i z, czy też nad nimi – w praktyce spotykam się z różnymi wersjami (np. pis'mo oraz piśmo). Moim zdaniem zmiękczone s' i z' lepiej oddają rosyjskie dźwięki niż miękkie ś i ź. Czy mam rację?
  • Tsipras

    15.09.2021
    18.04.2021

    Dzień dobry!

    Dlaczego polskie media robią byłemu premierowi Grecji Aleksisowi Tsiprasowi „krzywdę” i zapisują jego nazwisko jako Aleksis Cipras (przez "C" zamiast "Ts"), skoro nazywa się on Αλέξης Τσίπρας?

  • tyle tylko (,) że
    2.06.2012
    2.06.2012
    Szanowna Pani, Szanowny Panie,
    chciałabym zapytać o wyrażenie tyle tylko że. Czy zapisywać je bez przecinka (jak tylko że, tyle że), czy z przecinkiem: tyle tylko, że…?
    Z poważaniem
    Katarzyna Rajko
  • typografia i interpunkcja
    15.01.2007
    15.01.2007
    Czy dokonany kursywą zapis tytułu z wieńczącym go pytajnikiem/wykrzyknikiem, a umieszczony na końcu zdania należy zamknąć kropką? A może wystarczy znak interpunkcyjny należący do wspomnianego tytułu/nazwy?…
    Na kolejnych zajęciach czytaliśmy rozmowę z Zygmuntem Baumanem pt. Co znaczy dzisiaj być sobą?.

    Nie do końca analogiczny problem byłby ze stwierdzeniem:
    Przekłady Jeana Baudrillarda ukazują się w Polsce nakładem wydawnictwa Sic!
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego