Dzień dobry,

w nawiązaniu do porady Do kobiety – w rodzaju żeńskim: mam wrażenie że problem dotyczy nadużywania formy bezosobowej przejętej z języka angielskiego, gdzie użycie drugiej osoby odpowiada polskiej formie bezosobowej z zaimkiem się. Takie zjawisko obserwuję u młodszego pokolenia. W przytoczonym przykładzie dawniej powiedziano by To tak, jakby się było w jakimś kabarecie. Druga osoba nie jest odczuwana jako bezpośredni zwrot do rozmówcy, stąd więc może mówiący nie różnicuje rodzaju?

Łukasz

Szanowna Poradnio! Słownik języka polskiego podaje pisownię wodnokanalizacyjny, a Nowy słownik ortograficzny – wodno-kanalizacyjny. Która z nich jest prawidłowa? I podobnie: przedsiębiorstwo wodociągowo(-)kanalizacyjne, sieć wodno(-)kanalizacyjna? Jakie są skróty od tych złożeń?
Piotr, Gliwice

Dzień dobry, mam wątpliwości w sprawie określenia wyrażenia „w pokoju” — czy mogę uznać je za przysłówek? ( skoro pytanie gdzie?) , czy jest to jednak wyrażenie przyimkowe? Dziękuję za rozwiązanie problemu. Serdecznie pozdrawiam.

Zastanawia mnie czy wiadomo kiedy po raz pierwszy po Polsku pojawiło się słowo wróżka, w odniesieniu do magicznych stworzeń z baśni i mitów, a nie do kobiet zajmujących się wróżbiarstwem? Z tego co wiem to takie znaczenie pojawiło się w XIX wieku, jednak czy wiadomo dlaczego zaczęto używać w stosunku do tych istot słowa wróżka?

Która forma jest poprawna: w Ukrainie czy na Ukrainie? Jeśli w Ukrainie, to kiedy wprowadzono zmianę?

Szanowni Państwo,
nigdzie nie znalazłem jednoznacznej odpowiedzi, czy prawidłową formą jest raczej „Mam dom w Wilanowie” (dzielnica Warszawy), czy też „Mam dom na Wilanowie”. Funkcjonują różne mniej lub bardziej wiarygodne teorie (np. oparte o prawdy historyczne), których nie będę przytaczał. Może obie formy są dopuszczalne. Z góry dziękuję za wyjaśnienia.
Pozdrawiam,
mazzi
PS. Nie wierzę, że limit mnie tym razem „nie dopadł”, próbowałem codziennie od dwóch miesięcy :)

Szanowni Państwo, czy sformułowanie „najważniejsze wydarzenia najbliższych miesięcy” jest prawidłowe? Czy zawiera ono błąd logiczny i sugeruje, że wydarzenia „należą” do wspomnianych miesięcy i w ten sposób nie należy mówić?

„Wyszła za mąż, za Kowalskiego”. No właśnie – dlaczego w pierwszym wypadku mamy mianownik? Przecież wg Słownika języka polskiego, przyimek za łączy się z rzeczownikami głównie w bierniku (tak np. w podobnych wyrażeniach: wyjść za drzwi, wyjść za próg), narzędniku (człowiek za burtą) oraz w dopełniaczu (za mojej młodości). Skąd więc ów mąż w mianowniku? A może to jest jakaś stara forma biernika?
Z góry dziękuję i pozdrawiam.
Sławomir Mazur

Proszę o ustosunkowanie się do wyrazu wykorzystywać w funcji stosować do (np. „Tej odmiany wełny mineralnej nie opłaca sie wykorzystywać do tego celu ze względu na jej wysoką cenę”). Dawno temu na kursie redaktorskim spotkałam się z krytyczną oceną takiego wykorzystywania i zaleceniem polonisty, by zamiast tego używać m.in. wyrazu wyzyskać. Było to jednak prawie 30 lat temu i nie widzę, by to zalecenie się przyjęło. W tekstach technicznych, jakimi sie zajmuję, wolę od tego czasu stosować zamiast wykorzystywać. Czy słusznie?

Szanowni naukowcy,

od długiego czasu zastanawiam się, czy w wyrazach z literą ę w środku, np. będę, brzęk, kręcone, rębajło, wewnętrzny, należy wymawiać czyste [ę], czy może zmiękczone przez „…e-m…”, „…e-n…”, „…e-ń…”.

W sąsiedztwie jakich głosek należy wymówić: „…e-m…”, „…e-n…”, „…e-ń…”?

Jakiego podziału wymaga poprawna ich wymowa? em” czy jw.?

Jakie słownikowe zasady określają poprawną wymowę, gdy mamy do czynienia z literą ę w środku wyrazu?

Proszę o pomoc.