wspomnienie
  • tortilla, paella
    23.02.2009
    23.02.2009
    Droga Poradnio,
    na podstawie WSO 2006 rzeczowniki, które w mianowniku wymawiamy [-ija], w dopełniaczu otrzymują końcówkę -ii, a więc: OpatiaOpatii, zofija (gw. wilga) – zofii (nie: zofiji), SafiyaSafii (nie: Safiyi). Czy zatem w przypadku wyrazu tortilla [wym. tortija] nie należałoby, przez analogię, uznawać za poprawną również pisowni tortii? (I podobnie: paella [paeja] – paei).
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Michał Gniazdowski
  • tow. tow.
    8.02.2002
    8.02.2002
    Szanowni eksperci,

    Tym razem piszę jako tropicielka niekonsekwencji. Chodzi o pisownię skrótów typu tow.tow., prof.prof. itd. Nie jestem pewna, czy pisze się je ze spacją czy bez. W „Słowniku skrótów i skrótowców” Jerzego Podrackiego prof. prof. pisane jest ze spacjami, ale w zasadach do tego słownika (str. 21) bez spacji. Z kolei w „[Nowym] Słowniku ortograficznym” PWN (punkt 206) prof. prof. jest ze spacją, ale tow.tow. w słowniku właściwym bez spacji. I co z tym fantem zrobić? Czy są jakieś jednolite zasady pisowni takich skrótów?

    Agata Gogołkiewicz
  • transakcentacja i akanie
    5.06.2006
    5.06.2006
    Co dzieje się, kiedy zderzają się dwa zjawiska: akcent meliczny i akanie? Na przykład w słowie rozchodzi normalnie akcentujemy drugą sylabę, ale w kolędzie („głos się rozchoDZI’’) – trzecią. Gdyby w języku polskim było akanie, miałbym gotową odpowiedź ;-)
    Możliwe więc, że ze względów rytmicznych Rosjanin zaakcentuje mołoko nie na trzecią, lecz na inną sylabę. Co wtedy jest ważniejsze – rzeczywiste akcentowanie, czy „pamiętanie’’, które o wymawia się jak a?
  • transkrypcja z rosyjskiego
    29.12.2009
    29.12.2009
    Dzień dobry.
    Interesują mnie zasady transkrypcji wyrazów rosyjskich, w których występują sylaby z samogłoskami ю, я, ё po literach щ, ж, ц, ш. Takie połączenie nie występuje raczej w słowach pochodzenia rosyjskiego, jedynie w wyrazach zapożyczonych, jednak czasem ten problem pojawia się przy transkrypcji tytułu, np., „Жюль Шяэнь в Цюрихе летал на парашюте с рюкзаком тушёнки”. Będę wdzięczna, jeżeli Państwo podacie to zdanie w transkrypcji.
    Z poważaniem.
  • transliteracja i transkrypcja
    2.02.2011
    2.02.2011
    Obecnie piszę pracę naukową dotyczącą geografii terenów Zachodniej Ukrainy. Będą ją oceniać osoby, które niekoniecznie kładą nacisk na znajomość najnowszych zasad transliteracji i często posługują się przedwojennym nazewnictwem. Przykład: ukraińskie Яворів (Jaworów) w oparciu o najnowszą normę będzie oddane przez Âvoriv. Czy można stosować transliterację obowiązującą wcześniej (ISO 9:1995 – Javoriv)? A może stosować transkrypcję – dla lepszego i łatwiejszego zrozumienia danego słowa (Jaworiw)?
  • Transparent
    17.03.2017
    17.03.2017
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się nad etymologią słowa transparent, w znaczeniu podawanym przez Słownik języka polskiego PWN ‘tablica lub pas tkaniny z napisem o treści propagandowej lub okolicznościowej’. W żadnym z języków europejskich takie znaczenie się nie pojawia, skąd zatem wzięło się w polszczyźnie?

    Łączę wyrazy szacunku
    Magda Eljaszuk
  • Trzećtarł, ale wrzećwrzał
    27.04.2016
    27.04.2016
    Dlaczego od czasowników mrzeć, trzeć, przeć itp. mamy: marł, tarł, parł, a od wrzeć, ujrzećwrzał, ujrzał?

    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Łukasz
  • Tuleya
    16.01.2013
    16.01.2013
    Szanowni Państwo,
    jak należy odmieniać nazwiska zawierające literę y, którą należy czytać jako [j]? Pytanie to zrodziło się, gdy spostrzegłem w mediach różne wersje deklinacji nazwiska Tuleya (wyrok sędziego Tulei/Tuleyi/Tuleji).
  • Turystyka bieszczadzka
    12.12.2015
    12.12.2015
    Szanowni Państwo,
    czy przymiotnik bieszczadzki utworzony od Bieszczad może być użyty w znaczeniu pochodzący/będący z Bieszczad czy tylko w znaczeniu dotyczący Bieszczad?
    Konkretnie chodzi mi o to czy poprawnym byłoby użycie go w zwrocie: rozwój turystyki bieszczadzkiej jako przymiotnika określającego miejsce występowania turystyki a nie fakt, że taka a nie inna turystyka jest charakterystyczna dla tego obszaru i nie spotykana nigdzie indziej.
    Z poważaniem,
    MD
  • Tylko Apollo w mianowniku
    23.01.2020
    23.01.2020
    Czy forma mianownika Apollin jest dopuszczalna (np. jako archaizm)? W przypisie do Promethidiona napisano: Współcześnie używana jest forma Apollo, co można by rozumieć, że kiedyś i Apollin był w łaskach. Mianownik w tekście się nie pojawia, a przypis jest do dopełniacza (Apollina), który współcześnie słowniki umieszczają pod Apollo.
    (wspomniany przypis – zob. https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/promethidion.html#footnote-idm139931596965744 )
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego