Dzień dobry,
chciałam zapytać o poprawność interpunkcyjną zdania: „Jazdę nocą ułatwiają nowoczesne reflektory, składające się z żarówki oraz ruchomej przysłony, umożliwiającej przełączenie świateł krótkich na długie”. Zastanawiam się, czy przed takimi wyrazami, jak polegająca, dotycząca, należy stawiać przecinek.
Z kolei w przypadku konstrukcji takie jak chciałam się upewnić, czy przecinek stawiamy przed wyrazem jak, np. „Olek lubi oglądać takie filmy, jak…”.
Pozdrawiam
D.W.

Jak po polsku należy pisać imię jednego z najważniejszych bogów hinduskiego panteonu – Siwa czy Śiwa? Encyklopedia PWN podaje 2 wersje, skłaniając się ku postaci Śiwa, natomiast słownik ortograficzny PWN notuje tylko formę Siwa. Podobne rozbieżności są w przypadku innych wyrazów pochodzących z sanskrytu:

- język gudżarati (słownik), gudźarati (encyklopedia)

- ind. opowieści o poprzednich wcieleniach Buddy to wg słownika dżataki, a wg encyklopedii – dźataki

- słownik notuje wyraz jadżnia, w encyklopedii jednak ma on formę jadźna.

Jeżeli Encyklopedia PWN akceptuje dość „niepolskie” zbitki dźa, ńa, śi, ća itp, to czemu nie akceptuje ich słownik ortograficzny, zamieniając je na dża, nia, si?

We wstępie do Szoberowskiego Słownika poprawnej polszczyzny Witold Doroszewski napisał, iż „zaletą polszczyzny w sformułowaniu tytułowym jest to, że wyraz ten nie zobowiązuje do takiej pełni materiału, do jakiego by obowiązywało sformułowanie: Słownik poprawnościowy języka polskiego lub Słownik poprawnego języka polskiego”. Chciałbym zapytać: dlaczego właściwie nie zobowiązuje? Definicja w SJPD nie rozwiewa moich wątpliwości. Czy słowo polszczyzna nie jest synonimem wyrażenia język polski?

Która pisownia jest właściwsza: Pieśń świętojańska o sobótce czy Pieśń świętojańska o Sobótce? L. Szczerbicka-Ślęk we wstępie do BN-owskiego wydania Pieśni Jana Kochanowskiego konsekwentnie stosuje małą literę. Jednak u Juliana Krzyżanowskiego, Janusza Pelca i w wielu innych źródłach spotykam się z tą drugą wersją, w której Sobótka została potraktowana jako nazwa własna (bo tym chyba należy tłumaczyć zapis dużą literą).

W Edycji tekstów zaleca się, aby nazwiska z przedrostkami M'-, Mc- i Mac- szeregować tak, jakby były zbudowane z przedrostka Mac- i właściwego nazwiska (s. 370). Czy nie uważają Państwo jednak, że z punktu widzenia przeciętnego użytkownika słowników i encyklopedii, który nie musi przecież wiedzieć, iż McDonald powinien stać przed Macmillanem, owa reguła jest niepraktyczna? Notabene słowniki i encyklopedie PWN nie respektują tej zasady.

Szanowni Państwo,
w którym miejscu w podręczniku, publikacji, powinien się znajdować wykaz skrótów i słowniczek pojęć? Przed wstępem wykaz, a słowniczek na samym końcu, zakładając, że nie ma bibliografii?

Z poważaniem
Czytelniczka z Warszawy

Szanowni Państwo,
prosiłabym o pomoc w kwestii transkrypcji/spolszczania (?) imion i nazwisk białoruskich. Niby w WSO można znaleźć ogólne wskazówki, ale ich zastosowanie daje rezultaty dziwne a niepojęte, np. Dzmitryj Kanstancinawicz, Uładzimir Siamionawicz, Anatol Uładzimirawicz. W różnych publikacjach (nawet ISM) panuje wolna amerykanka, a najczęściej stosuje się transkrypcję jak z języka rosyjskiego. Jaką przyjąć zasadę? Spolszczać czy transkrybować?
Z poważaniem
Elżbieta Morawska

Obecnie piszę pracę naukową dotyczącą geografii terenów Zachodniej Ukrainy. Będą ją oceniać osoby, które niekoniecznie kładą nacisk na znajomość najnowszych zasad transliteracji i często posługują się przedwojennym nazewnictwem. Przykład: ukraińskie Яворів (Jaworów) w oparciu o najnowszą normę będzie oddane przez Âvoriv. Czy można stosować transliterację obowiązującą wcześniej (ISO 9:1995 – Javoriv)? A może stosować transkrypcję – dla lepszego i łatwiejszego zrozumienia danego słowa (Jaworiw)?

Czy nie jest nietaktem i brakiem językowej grzeczności mówienie o kimś tylko po nazwisku, nawet jeśli byłyby to bardzo znane osoby? Niedawno Wiadomości zaczęły się tak: „Dochodzi do siebie, rusza ręką i robi plany na przyszłość – Kubica ma się lepiej. Samobójstwo czy morderstwo – tajemnica smierci jednego z zabójców Olewnika. Pokażemy też najnowsze zdjęcia z wypadku Kubicy”. Wydaje mi się, że przynajmniej we wstępie powinno się użyć pełnych imion i nazwisk.

Droga Redakcjo,
czy w pracy poświęconej katechetyce tytuły źródeł: Katechizm Kościoła Katolickiego (i określenia synonimiczne: katechizm współczesny albo watykański) oraz Katechizm Rzymski (Katechizm szesnastowieczny, Soboru Trydenckiego) powinny być pisane kursywą (nie dotyczy określeń synonimicznych), jako tytuły, czy też wystarczy jedynie zapis z wielkiej litery? W materiale źródłowym znalazłam formy drukiem prostym i z wielkiej litery także odnośnie zapisów synonimicznych.
Pozdrawiam.