wydać
  • Kuryle – Kuryli czy Kurylów
    16.12.2015
    16.12.2015
    Słownik ortograficzny PWN w haśle Kuryle podaje odmianę Kurylów, jednak zwyczaj językowy wskazuje na przewagę formy Kuryli (w Google 38:15). Proszę o skomentowanie tej rozbieżności i odpowiedź, czy można stosować obie formy, czy tylko słownikową, czy może to w słowniku jest błąd.
  • Lego
    24.05.2014
    24.05.2014
    Proszę o wyjaśnienie kwestii, jaka jest poprawna pisownia wyrażenia KLOCKI LEGO (czy wyraz LEGO piszemy małą, czy dużą literą). W NSO PWN z 1996 jest hasło: „lego ndm: klocki lego”, natomiast WSO PWN z 2011 i Słownik ortograficzny na stronie internetowej PWN podają:
    klocek -cka, -ckiem; -cki, -cków: klocki Lego
    Lego (firma, marka) ndm: klocki Lego [109]

    (a zasada 109 mówi, że małą literą piszemy „Nazwy różnego rodzaju wytworów przemysłowych”). Jak to interpretować?
    Z poważaniem
    Anna Garbacz
  • Lira, kurusz
    24.09.2016
    24.09.2016
    Szanowni Państwo,
    jak powinniśmy odmieniać nazwy tureckich jednostek monetarnych lira i kurusz?
  • Manela – włoskim zapożyczeniem

    2.12.2020
    2.12.2020

    Szanowni Państwo,

    poszukuję informacji na temat pochodzenia nazwy manela (bransoleta popularna w XVII wieku). Czy mogą mi Państwo pomóc? Będę zobowiązany.


    Z poważaniem

    Czytelnik

  • maniurka
    19.06.2009
    19.06.2009
    Szanowni Państwo,
    ostatnio w poradni pojawił się temat pochodzenia słowa laska, mnie przychodzi do głowy nowsze określenie atrakcyjnej dziewczyny – maniurka, jednak nie potrafię znaleźć o nim nic więcej poza krótkim wpisem w słowniku miejski.pl.
    Z poważaniem,
    Kamil
  • Michaił czy Michał Bułhakow
    12.03.2002
    12.03.2002
    "Słownik nazw własnych” J. Grzeni oraz „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podają, kiedy polszczymy imię osoby narodowości innej niż polska. Zgodnie z tymi zasadami w obydwu wymienionych źródłach w części słownikowej można znaleźć Michaiła Bułhakowa. Tymczasem Bułhakow pojawił się jako Michał (spolszczony) w książkach wydanych przez: Czytelnika, Ossolineum, PIW, Znak, Wydawnictwo Dolnośląskie, Luk, MUZĘ SA i jeszcze kilka innych, mniej znanych. Nie są to oczywiście wszystkie przypadki, a i wydawnictwa nie muszą być jakoś szczególnie przywiązane do danej formy. To samo Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydało „Mistrza i Małgorzatę” Michała, dziś wydaje książkę o Michaile. Niemniej na mój osąd forma Michał jest częstsza, co dodatkowo mogę podeprzeć wyliczeniami z mojej półki: 14 książek Michała (albo o Michale), i tylko jedna Michaiła.
    Wspomniałem na początku o zasadach polszczenia imienia – pisownia Michał mogłaby nie być z nimi sprzeczna, jeśliby zaliczyć Bułhakowa do grona wybranych przypadków, jedną z zasad jest bowiem szczególne traktowanie wybranych osób. Może źródła poprawnościowe również powinny Bułhakowa do nich zaliczyć?
    J.B.
  • Modernizacja interpunkcyjna pieśni ludowej

    28.10.2020
    28.10.2020

    Szanowni Państwo,

    czy w tekstach ludowych obowiązują takie same zasady interpunkcyjne jak w tekstach współczesnych? Przykład: pieśń „Zaświeć niesiądzu” (czyli: „Zaświeć, miesiącu”). Po czasowniku „zaświeć” powinien być przecinek, jednak nie znalazłam go w żadnym z dostępnych mi źródeł z zapisem tekstu tej pieśni. Czy przygotowując ten tekst do wydania w zbiorze pieśni dla dzieci, powinnam uwzględnić przecinek? Czy jednak zachować oryginalną pisownię?

    Pozdrawiam serdecznie

    Czytelniczka

  • napisać pismo
    12.05.2013
    12.05.2013
    Słownik dobrego stylu w haśle pismo (dokument) notuje połączenie napisać pismo, i to na pierwszym miejscu wśród kolokacji czasownikowych. Czy nie uważa Pan, że powtórzenie tego samego rdzenia w sąsiadujących wyrazach jest jednak trochę niezręczne, a zwrot ów powinien być opatrzony kwalifikatorem potoczności?
    Chciałbym dodać, że jako wierny użytkownik Słownika dobrego stylu z niecierpliwością czekam na jego kolejne, rozszerzone wydanie.
  • Nazwy motywów w sztuce
    1.02.2018
    1.02.2018
    Szanowni Państwo,
    do niedawna słowniki ortograficzne (m.in. Nowy słownik ortograficzny PWN) notowały małą literą wyrazy odnoszące się do motywów w sztuce przedstawiających osoby święte (assunta, deisis, maestà, pieta). W najnowszym wydaniu Wielkiego słownika ortograficznego PWN wyrazy tego typu są notowane wielką literą z wyjątkiem wyrazu pieta (notowany w encyklopedii PWN dostępnej w Internecie jako Pietà). Czy nie powinno się stosować jednakowej pisowni dla tych wyrazów?

    Z poważaniem,
    Jakub
  • nazwy przypadków
    24.03.2015
    24.03.2015
    Jaka jest etymologia nazw przypadków w języku polskim? Domyślam się, że nazwy mianownika, narzędnika, miejscownika i wołacza są tłumaczeniami łacińskich: nominativus, (ablativus) instrumentalis, locativus i vocativus. A co z dopełniaczem, celownikiem i biernikiem?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego