wyrób
  • nazwy zawodów
    9.07.2009
    9.07.2009
    Według słowników (Doroszewski, Polański) nazwa zawodu brzmi gontarstwo, a nazwa osoby – gonciarz. W większości podobnych przypadków z -arstwo powstaje -arz, tutaj jest jeszcze zmiana t na ci. Czy formy gonciarstwo i gontarz są równie dobre?
    Wspomniane słowniki nie odnotowują wyrazów majolikarz, bibułkarz, stemplarz, pamiątkarz, jajczarz, trykotarz, lniarz, motelarz, nagrobkarz, pisankarz, portreciarz, kaszarz. Czy Redakcja dysponuje źródłami, które potwierdziłyby ww. wyrazy?
  • nie + jeszcze czy nie + imiesłów przymiotnikowy

    29.12.2023
    29.12.2023

    Dzień dobry, chciałbym zapytać o pisownię nie w zestawieniu z wyrazem jeszcze. Zgodnie z regułą 46.13. WSO (punkt e) nie należy pisać wówczas oddzielnie z przymiotnikiem i imiesłowem przymiotnikowym, a zgodnie z regułą 46.11. (punkt d) — również z rzeczownikiem. Tymczasem w tym samym słowniku pojawiają się przykłady typu: „niepoświęcony (np. kaplica jeszcze niepoświęcona) [168]”. Prosiłbym o wyjaśnienie tego zagadnienia. Z góry dziękuję.

  • nowa generacja produktów
    14.12.2004
    14.12.2004
    Dzień dobry,
    coraz częściej słyszy się o nowej generacji produktów. Źródła dotyczące owego wyrażenia są jednak niesamowicie ubogie. Proszę zatem o ocenienie nadużywanego dziś określenia nowej generacji produktów.
    Serdecznie dziękuję, pozdrawiam,
    Paweł
  • paradygmat
    7.02.2013
    7.02.2013
    Czy można użyć słowa paradygmat w odniesieniu do działalności firmy, np. „Paradygmatem jest fakt, że produkujemy klocki, a piłki są dopełnieniem produkcji”?
  • partie dialogowe
    27.09.2005
    27.09.2005
    Jeśli w książce przytacza się dłuższą – podzieloną na kilka akapitów – wypowiedź jakiejś postaci, czy powinno się wówczas każdy akapit rozpoczynać od nowego myślnika? W różnych książkach spotyka się i taką, i taką formę zapisu. Nowy myślnik sugerowałby, że przytacza się wypowiedź innej osoby, a z kolei jego brak mógłby oznaczać powrót do narracji. Jaką opcję lepiej wybrać?
  • Pochodzenie nazwy miejscowej Żołynia w pow. łańcuckim

    12.03.2021
    12.03.2021

    Szanowni Państwo, 

    zwracam się do Państwa z prośbą o udzielenie porady językowej, dzięki której – taką mam nadzieję – społeczność Gminy Żołynia pozna etymologię słowa „Żołynia”.

  • polszczenie obcych nazw geograficznych
    15.09.2013
    15.09.2013
    Dzień Dobry!
    Niedawno na portalu sjp.pl rozgorzała dyskusja o haśle teksas z SJP Doroszewskiego. Najpierw chodziło o definicję, w której autor zamieścił nazwę stanu Texas pisaną przez x, co miało świadczyć o niekonsekwencji leksykografa. Później zaś dyskutanci skupili się na padającym tam stwierdzeniu, jakoby Texas był nazwą „stanu Ameryki Północnej” (por. kolorado).
    1.Czy rzeczywiście był to wtedy błąd?
    2. Skąd niekonsekwencja w polszczeniu stanów, np.: Nevada/Utah, ale Luizjana?
  • polszczyzna w internecie
    29.01.2014
    29.01.2014
    Przez lata spędzone w Internecie wyrobiłem sobie nawyk pisania np. komentarzy z pominięciem użycia polskich znaków, wielkich liter, czasami również interpunkcji, dodawanie emotikonek. Nie użyłbym takiej formy w oficjalnym e-mailu, ale wydaje mi się, że ten sposób pisania staje się charakterystyczny i zamienia w osobliwą regułę. Czy można próbować podciągnąć to zjawisko pod jakąś formę języka specjalistycznego, gwary, czy inne, czy jest to zwykłe niechlujstwo i lenistwo? :)
  • przecinek a rozwinięty imiesłowów przymiotnikowy
    11.10.2010
    11.10.2010
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwość dotyczącą przecinka przed imiesłowem czynnym. Konieczność jego użycia sugeruje prof. Jadacka, o ile dobrze pamiętam, w Kulturze języka polskiego. Jednak oddzielanie rzeczownika od jego określenia wydaje mi się niepotrzebne lub wręcz nielogiczne, jak np. w zdaniu: „Likwidacja getta rozpoczęła się od wyrobienia przejścia w płocie, oddzielającym getto od miasta”.
    Z pozdrowieniami
    Maria Krawczyk
  • racucharnia czy racuszarnia

    28.11.2023
    28.11.2023

    Dzień dobry,

    jeśli mała restauracja ma w swojej ofercie tylko pierogi może być nazywana pierogarnią, jeśli zaś taka restauracja miała by tylko do zaoferowania racuchy będzie się nazywać racucharnią czy racuszarnią. Pytanie zainspirowane tym, że w zdrobnieniu występuję zamiana ch -> sz (racuch -> racuszek).

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego