wyróżniający
  • Metaforyczne użycie nazwisk

    13.10.2021
    13.10.2021

    Szanowni Państwo,

    Jak pisać wielkie nazwiska użyte w funkcji pospolitej? Np.: To istny geniusz, Kopernik naszych czasów! A w szczególności w liczbie mnogiej, jak w zdaniu: ci dwaj uczeni są Banachami i Hirszfeldami naszych czasów?

    Hanna Bartoszewicz

  • Monologi niewypowiedziane w prozie
    14.09.2018
    14.09.2018
    Czy wypowiedź wewnętrzną bohatera można poprzedzić kreską dialogową?

    Moim zdaniem nie, ale Autor przez całą powieść zapisał w ten sposób:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    – Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    W mojej opinii ten fragment powinien wyglądać następująco.

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Opcjonalnie można też zapisać tak:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? – zastanawiał się. – Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Przed zmianą zapisu w całej powieści wolałbym się poradzić specjalisty. Dodam, że autor zarzucił mi niekonsekwencję, ponieważ w niektórych fragmentach tego typu zostawiłem kreskę dialogową. Na przykład tutaj:

    Wypadało ze zwyczajnej grzeczności spytać, o co chodzi, ale palił się, by skończyć dzieło.

    – Czy zawsze muszę być uprzejmy? Niech się szybciej wyniesie! – zawyrokował po cichu z zimną premedytacją, która w tym momencie po raz pierwszy stała się jego udziałem.

    Wreszcie został sam.



    Zostawiłem tutaj kreskę dialogową, ponieważ bohater werbalizował swoją myśl. Po chichu, kierując ją tylko do siebie, ale jednak wypowiedział te słowa.
    Przed zadaniem pytania skorzystałem z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/monolog-wewnetrzny;10328.html, ale nie ma tam jednoznacznej odpowiedzi na moje pytanie, czy można zostawić kreskę dialogową.
  • monolog wewnętrzny
    16.06.2009
    16.06.2009
    Mam wątpliwości co do sposobu zapisu myśli. Chciałam zapytać, czy pomyślaną kwestię trzeba koniecznie wyróżniać kursywą lub cudzysłowem. Zawsze stosuję taki zapis:
    1. To niesamowite, pomyślała z przejęciem.

    Ale ostatnio zwrócono mi uwagę, że ta wersja jest niepoprawna i że powinnam ją na:
    2. To niesamowite, pomyślała z przejęciem.

    Albo na:
    3. „To niesamowite”, pomyślała z przejęciem.

    Czy pierwszy zapis jest poprawny? Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź na to pytanie.
  • Mylenie wzorców odmiany niektórych czasowników

    2.12.2023
    2.12.2023

    Szanowni Państwo,

    czy formy klaskam, skakam i kołysam (zamiast odpowiednio klaszczę, skaczę i kołyszę) to rażące błędy, czy też ich stosowanie jest dopuszczalne?

    Pozdrawiam serdecznie

    Andrzej Wieczorek

  • nazwa firmy
    12.02.2009
    12.02.2009
    Szanowni Państwo,
    zasada ortograficzna każe pisać przedrostki łącznie z wyrazami pospolitymi. Czy wyjątkowo ze względów estetycznych można odstąpić od reguły i użyć łącznika w przypadku nazwy firmy (Ultra-pomiar)?
    Z poważaniem
    Paweł
  • nazwy folderów komputerowych
    20.04.2009
    20.04.2009
    Czy nazwy katalogów w systemach operacyjnych powinny być pisane wielką literą? Jeśli tak, to czy w zdaniu: „Zapisz ten plik na Pulpicie/Moich dokumentach lub przenieś do Kosza”, słowa: pulpit, moje dokumenty i kosz powinniśmy napisać wielką, czy małą literą?
    — lumay, internauta
  • nazwy imprez a wielkie litery
    6.08.2002
    6.08.2002
    Coraz częściej widuję nazwy własne, w których wszystkie wyrazy, z wyjątkiem spójników, pisane są wielką literą, np. Warszawskie Prezentacje Artykułów dla Wędkarzy, Wędka Roku 2002, konkurs Najlepsza Potrawa z Ryb, Amatorskie Mistrzostwa w Kopaniu Robaków itp. Czy to jest poprawne i czy nie są to przypadkiem germanizmy?
  • nazwy instytucji
    18.09.2006
    18.09.2006
    Szanowni Państwo,
    czy poprawne są zapisy bielski szpital wojewódzki lub krakowski urząd miejski? Sądzę, że tak, ponieważ nie są nazwami własnymi. Wiem, że należy także pisać Szpital Elżbietanek w Warszawie, ale jak w takim przypadku: warszawski szpital / Szpital Elżbietanek? Problem, ale innego rodzaju, jest też z Instytutem„Pomnikiem-Centrum Zdrowia Dziecka”. Wydaje mi się, że właściwy jest łącznik, a nie – jak w Encyklopedii PWN – myślnik.
    Dziękuję – M.M.
  • nazwy konkursów
    22.01.2007
    22.01.2007
    Czy poprawnie zapisałem nazwy konkursów? Uczestniczono w: Konkursie na Najpiękniejszą Postać z Bajki, Konkursie ze Znajomości Patrona Naszej Szkoły, Gminnym Konkursie Plastycznym „O Wielki Pędzel”, Ogólnopolskim Konkursie Plastycznym „Bezpieczna Szkoła z PZU”, Akcji „Cała Polska Czyta Dzieciom”, Szkolnym Konkursie Tańca „Mix”, przygotowano Program Uroczystości Pasowania Pierwszoklasistów.
    Serdecznie dziękuję za fachową odpowiedź.
  • Nie jako spójnik

    15.02.2024
    15.02.2024

    Szanowna Poradnio!

    Proszę o podanie poprawnej pisowni wyrażenia mąż(?)nie(?)mąż, dama(?)nie(?)dama. Dane z różnych poradni i blogów językowych są rozbieżne. Czy na ortografię ma wpływ znaczenie? Mam na myśli, że może chodzić o niepewność, czy to jest mąż, czy nie, ale może też chodzić o cechę (na wzór biało-czerwona), że np. osoba wygląda jak dama, ale zachowuje się jak (np.) kuchta; że ubiera się po męsku (mąż), ale zachowuje jak kobieta.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego