wyznacznik
  • Co jest przysłowiem?
    14.04.2006
    14.04.2006
    Co jest wyznacznikiem tego, które związki frazeologiczne można uznać za przysłowia?
  • kropka w cudzysłowie czy poza nim?
    29.09.2008
    29.09.2008
    Czy można postawić kropkę przed cudzysłowem zamykającym, jeżeli cytowane jest całe zdanie? Choć zasada w WSO PWN jest jednoznaczna ([344], s. 122, 2003), często słyszę, że to „nielogiczne”, gdyż cytuje się również kropkę zamykającą cytowane zdanie. Dlaczego więc miałaby się ona znaleźć poza cytatem, którego wyznacznikiem jest cudzysłów?
    Przykład (wg zasady [344] – błędny):
    Tekst otrzymał brzmienie: „Dyrektywa […] w życie.”

    Poprawnie (nielogicznie?):
    Tekst otrzymał brzmienie: „Dyrektywa […] w życie”.
  • oraz
    30.12.2013
    30.12.2013
    Jaka jest zasada stosowania spójnika oraz? Czy oraz można stosować tylko wówczas, gdy wcześniej wymieniliśmy już dwa rzeczowniki lub jeden rzeczownik w liczbie mnogiej? Np. poprawne: „Jaś dostał na urodziny rower, sanki oraz piłkę” vs. niepoprawne: „Jaś dostał na urodziny sanki oraz piłkę”. A co ze zdaniami bez użycia rzeczowników? Np.: „W pociągu graliśmy w karty oraz opowiadaliśmy sobie dowcipy”. W dwóch ostatnich zdaniach użyłabym raczej spójnika i, czy słusznie?
  • Parenteza jako środek stylistyczny
    9.05.2017
    9.05.2017
    Na forum internetowym sprzeczaliśmy się o to, czy stawiać przecinki za i w celu podkreślenia wtrącenia, czy lepiej zamienić szyk wyrazów. O to przykład: Dokończył swój żart i, ze świecącym kamieniem w dłoni, bojaźliwie ruszył do środka. Czy może lepiej było by napisać Dokończył swój żart i bojaźliwie ruszył do środka, trzymając w dłoni świecący kamień. I w odniesieniu do tego przykładu, to czy zdanie może być dobrze zbudowane, ale styl może być kiepski?
  • Pluralis modestiae
    9.01.2020
    9.01.2020
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z uprzejmym pytaniem, czy poprawne jest stosowanie w wypowiedzi – ustnej bądź pisemnej – 2. os. l. mn., np. „Weźmy pod uwagę fakt …”, „Zależy nam na tym przecież, aby…”. Moja polonistka ze szkoły średniej uważała formułowanie zdań w taki sposób, a w szczególności używanie zaimków nasz, nam, za błąd stylistyczny i konsekwentnie z tym walczyła.

    Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.

    Łączę wyrazu szacunku
    Natalia W.
  • przymiotniki dzierżawcze od Hugo i Nerval

    14.12.2020
    21.03.2013

    Czy przymiotniki Hugoliański (od: Victor Hugo) i Nervaliański (od: Gérard de Nerval) zostały utworzone prawidłowo? Według mnie powinno być: Hugowski i Nervalowski (analogicznie do: StendhalStendhalowski).

  • wojewoda łódzka
    1.03.2010
    1.03.2010
    Szanowny Panie Profesorze,
    chciałem zapytać, czy połączenie rzeczownika wojewoda z przymiotnikiem rodzaju żeńskiego jest poprawne, np. w zdaniu: „Wojewoda łódzka, (Pani) Anna Nowak, przyjechała na zebranie”. Słownik pod red. A. Markowskiego odradza tego typu konstrukcję, zaleca przydawkę w formie męskiej, choć są przecież w języku polskim nazwy analogiczne, jak np. redaktor naczelna, doktor habilitowana.
    Pozdrawiam -
    S. Kania
  • Wystąpić na drogę sądową
    20.01.2016
    20.01.2016
    Szanowna Poradnio,
    chciałbym spytać, które wyrażenie jest poprawne: wstąpić na drogę sądową czy wystąpić na drogę sądową.
    Pierwszy wariant wydaje się logiczniejszy, ale drugi jest znacznie częstszy w Internecie (co nie jest, oczywiście, żadnym wyznacznikiem poprawności językowej). Być może druga forma wzięła się od wyrażenia wystąpić do sądu?

    Dziękuję uprzejmie.

    z poważaniem
    Marcin Wiśniewski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego