wzór
  • Kalka, replika, półkalka, kalka częściowa, hybryda itp.

    21.02.2024
    21.02.2024

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie ostatnio, czym właściwie w polskiej terminologii etymologicznej są „półkalki” czy też „kalki częściowe”. Spotykałam ten termin przede wszystkim jako określenie słowa lub zwrotu zbudowanego na wzór wyrażenia obcojęzycznego, częściowo z elementów rodzimych, a częściowo z elementów obcych (np. u Borysia 'wieloryb' jako półkalka średnio-wysoko-niemieckiego 'walvisch'). Jednak sporadycznie zdają się one być używane w zgoła innym znaczeniu, którego pewna już jestem mniej (np. w elektronicznym WSJP 'gadzinówka' jako częściowa kalka z niemieckiego 'Reptilienfond'.) Jak zatem powinno się stosować te terminy?

    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję.

  • równania matematyczne
    16.06.2005
    16.06.2005
    Czy przy pisaniu równań matematycznych, jeżeli dokonuje przedzielenia i przejścia do następnego wiersza i akurat podział występuje za znakiem minus, to czy na końcu wiersza stawiam minus i na początku nowego też minus, czy stawiam na końcu wiersza minus, a na początku plus zgodnie z zasadą, że plus i minus i tak daje minus??
  • Acheron(t)
    16.02.2018
    16.02.2018
    Uważam, że nazwa własna z mitologii greckiej Acheron(t) powinna mieć dwa wzory deklinacyjne:
    Pierwszy wzór odpowiada rzeczownikom męskorzeczowym – Acheron(t) jako rzeka w Hadesie. Drugi wzór natomiast odpowiada rzeczownikom męskoosobowym – Acheron(t) jako postać: syn Gai.
    Tymczasem Wielki słownik ortograficzny PWN odnotowuje jedynie wersję męskorzeczową: Acheron, -nu, -nie. Czy zatem nie mamy tu do czynienia z pewnym brakiem leksykograficznym?

    Z poważaniem
    Stratos Vasdekis
  • Jazyd czy jazyda?

    24.04.2017
    24.04.2017

    Jazydzi to przedstawiciele wyznawanej głównie przez irackich Kurdów religii łączącej elementy islamu, chrześcijaństwa i innych wierzeń. Jak w liczbie pojedynczej powinna brzmieć nazwa wyznawcy tego kultu: jazyd czy jazyda?

  • Nazwisko Jakoktochce
    7.02.2023
    30.03.2020
    Szanowni Państwo!
    Moi znajomi szykują się do wesela, a co za tym idzie zabierają się za wypisywanie zaproszeń. Jedno z nazwisk gości stało się problematyczne. Mowa o nazwisku Jakoktochce. Znajomi chcą uniknąć trendu pozostawiania nazwisk w mianowniku, dlatego spróbowali zmierzyć się z tym zadaniem.
    Czy zasada dotycząca odmiany nazwisk wg paradygmatu przymiotnika będzie właściwa? Państwo Jakoktochcejowie? W przypadku mężczyzny, dopełniacz: pana Jakoktochcego?
    Małżonka ma dwuczłonowe nazwisko: Ogierman-Jakoktochce. Czy poprawny dopełniacz to Ogierman-Jakoktochcejowej? Narzędnik: Ogierman-Jakochtocejową?
  • odmiana nazw geograficznych
    16.04.2008
    16.04.2008
    Witam,
    Mam pytanie dotyczące odmiany nazw tych miejscowości: Krążkowy, Jankowy, Turkowy, Olszowa i Kliny. Sami mieszkańcy odmieniają je na dwa sposoby. I tak na przykład mówi się, że mieszkam w Krążkowach i w Krążkowych; w Turkowach i w Turkowych; w Jankowach, ale też w Jankowych; w Olszowie i w Olszowej. Jaka jest właściwa odmiana nazw tych miejscowości? Co do Klin to mieszkam w Klinach, czy raczej na Klinach? Jadę do Klin, czy na Kliny?
    Pozdrawiam
  • porównania poetyckie
    27.03.2011
    27.03.2011
    Zwracam się z uprzejmą prośbą o odpowiedź na pytanie, czy w porównaniu poetyckim, oprócz najczęściej spotykanych jak, jakoby, na kształt, niby, niczym – wystąpił kiedykolwiek jako wyraz porównawczy na wzór.
    Proszę o odpowiedź.
  • precedensowy i bezprecedensowy
    14.07.2003
    14.07.2003
    Chciałbym odnieść się do pytania o słowa precedensowy i bezprecedensowy, a właściwie do odpowiedzi na nie. „Precedensowe działanie to takie, które w danej sytuacji podjęto po raz pierwszy”. „Bezprecedensowe działanie to takie, które nie miało wzoru w jakimś wcześniejszym działaniu”. Jeśli jakieś działanie nie ma wzoru we wcześniejszym działaniu (def.2), to czy nie jest ono podjęte po raz pierwszy (def.1)?
  • wolontariacki
    12.12.2005
    12.12.2005
    Witam,
    jaki przymiotnik ma wolontariat? Pracuję wolontariacko, wolontarystycznie czy jako wolontariusz(ka)?
  • Alfta?
    18.04.2017
    18.04.2017
    Szanowni Państwo,
    matematycy potrzebują czasem tworzyć coś w rodzaju liczebników porządkowych od nazw zmiennych. Słowa typu enta czy emta nie budzą wątpliwości, ale co z takim pseudo-liczebnikiem utworzonym od alfa: czy jest to liczba alfta czy alfata?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego